hestî
Kurdî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]
| Zayenda nêr a binavkirî | ||||
|---|---|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
| Navkî | hestî | hestî | ||
| Îzafe | hestiyê | hestiyên | ||
| Çemandî | hestî | hestiyan | ||
| Nîşandera çemandî | wî hestî | wan hestiyan | ||
| Bangkirin | hestiyo | hestiyino | ||
| Zayenda nêr a nebinavkirî | ||||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
| Navkî | hestiyek | hestiyin | ||
| Îzafe | hestiyekî | hestiyine | ||
| Çemandî | hestiyekî | hestiyinan | ||
hestî nêr
- (anatomî) parçeyên req û spî yên leşî (ku goşt xwe pê ve digire)
- Di serî da tenê 20 hestî hene. 8 hestiyên serî mêjî diparêzin. 12 hestiyên serî jî hestiyê rû û devê mirovan pêk hatiye. Di navbera hestiyê çena jorîn û çena jêrin da livoka hestiyê çenê heye. Mirov dikare bi wan herdu hestiyan, bi alîkariya masûlkan tiştan bicû û devê xwe bilivîne. — (Anatomiya Bedena Mirovan, Huseyin Bektaş, Weşanên Deng)
Bi alfabeyên din[biguhêre]
Herwiha[biguhêre]
[biguhêre]
Bide ber[biguhêre]
Jê[biguhêre]
Qafiye[biguhêre]
Bi zaravayên din[biguhêre]
- Kurmancî: hestî
- Soranî: êsk, êskan, êsqan
- Şêxbizinî: zinaq, iznaq, uznaq (bi metatezê ji isqan, usqan)
- Hewramî: pêşe
- Zazakî: aste, este, heste, iste
Etîmolojî[biguhêre]
Hevrehên soranî ئێسک (êsk) / ئێسکان (êskan) / ئێسقان (êsqan), zazakî heste / aste / este / iste, mazenderanî هستکا (hesteka) / استکا (esteka), pehlewî 𐫀𐫘𐫤𐫃 (esteg), farisî استخوان (ostoxan), osetî стӕг (stæg), avestayî 𐬀𐬯𐬙𐬌 (esti), sanskrîtî अस्थि (ásthi), hindî अस्थि (asthi), ûrdûyî استھ (asthi), hîtîtî 𒄩𒀸𒋫𒄿 (ḫa-aš-ta-a-i /ḫaštāi/), lûwî 𒄩𒀀𒀸𒊭 (ḫa-a-aš-ša /ḫāšša/), albanî asht, yûnaniya kevn ὀστέον (óstéon), yûnaniya nû οστό (ostó), ermeniya kevn ոսկր (oskr), ermeniya nû ոսկոր (oskor), latînî/fransî/romanî os, îtalî/portugalî osso, spanî hueso... hemû ji proto-hindûewropî *h₃ésth₁.
Formên şêxbizinî zinaq, iznaq, uznaq bi metatezê ji isqan, usqan peyda bûne.
Peyv bi awayê xwe yê yûnanî li seranserî dinyayê belav bûye û wek osteo- ketiye kurdî jî: osteolog, osteolojî, osteoporoz... Ji bilî van peyvên navneteweyî, ew forma yûnanî herwiha di peyvên wek ıstakoz, istiridye de ketiye tirkî.
Çavkanî: Chyet r. 242, Horn r. 21, Nişanyan, Pokorny r. 783, Watkins r. 61, Tsabolov r. 435, Etymonline, The Tower of Babel
Werger[biguhêre]
- Abay-sembwakî: tulaŋ
- Afrîkansî: been → af
- Agwakatekî: bʼaaq
- Albanî: asht → sq, kockë → sq, kokallë → sq
- Almanî: Knochen → de nêr, Gebein → de, Bein → de
- Inglîzî: bone → en
- Inglîziya kevn: ban
- Erebî: عظم → ar
- Ermenî: ոսկոր → hy (oskor)
- Atîkamekwî: oskan
- Azerî: sümük → az
- Başkîrî: һөйәк (höyäk)
- Bambarayî: kolo
- Belarusî: косць (koscʹ)
- Bangî: tulakng
- Bretonî: askorn → br
- Bulgarî: кост → bg (kost)
- Katalanî: os → ca
- Şawî: iɣess
- Çînî: 骨头 (gǔtóu), 骨 → zh (gǔ)
- Şorî: сӧӧк
- Koreyî: 뼈 → ko (ppyeo)
- Kornî: ascorn
- Korsîkayî: ossu → co
- Kriya bejayî: ᐅᐢᑲᐣ (oskan), ᒥᐢᑲᐣ (miskan)
- Sirboxirwatî: kost → sh
- Danmarkî: ben → da, knogle → da
- Dohoyî: tulang
- Spanî: hueso → es nêr (1,2)
- Esperantoyî: osto
- Estonî: luu, kont → et
- Farisî: استخوان → fa (ostoxn)
- Ferî: bein → fo, knota
- Fînî: luu → fi (1,2)
- Fransî: os → fr
- Frîsî: bien, bonke → fy
- Gagawzî: kemik
- Galîsî: óso → gl
- Weylsî: asgwrn → cy
- Gurcî: ძვალი (ʒvali)
- Yûnanî: κόκκαλο → el (kókkalo)
- Yûnaniya kevn: ὀστέον (ostéon)
- Îbranî: עצם → he
- Îbranî: עֶצֶם mê
- Mecarî: csont → hu
- Yakutî: уҥуох (uŋuox)
- Îdî: kute
- Îdoyî: osto → io
- Indonezî: tulang → id
- Înterlîngua: osso
- Îzlendî: bein → is
- Îtalî: osso → it nêr
- Japonî: 骨 → ja (hone)
- Karaçay-balkarî: сюек
- Qazaxî: сүйек (süyek)
- Kelabît bariyoyî: tulang
- Kengayî: cɛŋɛ
- Kirgizî: сөөк → ky (söök)
- Kotavayî: niskada
- Kumikî: сюек (süyek)
- Latînî: os → la
- Latviyayî: kauls → lv
- Lîtwanî: kaulas → lt
- Lundayehî: tulang
- Malezî: tulang
- Maltayî: għadma
- Mayayiya yukatekî: baak
- Mepaya malînaltepekî: itso̱
- Mîçîfî: oskan
- Mohawkî: óstien
- Mongolî: яс → mn (jas)
- Holendî: been → nl nêtar, bot → nl nêtar, knok → nl, schonk → nl, graat → nl
- Nganasanî: латәә
- Nogayî: суьек (süyek)
- Norwecî: ben → no
- Oyratayî: opo
- Papyamentoyî: weso, wesu
- Pîrahayî: xaí, xisaí
- Polonî: kość → pl mê
- Portugalî: osso → pt nêr
- Romanyayî: os → ro
- Rusî: кость → ru (kostʹ)
- Samiya bakurî: dákti
- Sanskrîtî: अस्थि → sa (asthi)
- Sawayî: mom
- Sirboxirwatî: кост → sh
- Sirboxirwatî: коска m (koska)
- Şîngazîcayî: shiɓa
- Slovakî: kosť → sk
- Slovenî: kost → sl
- Sirananî: bonyo
- Swêdî: ben → sv nêtar
- Swahîlî: mfupa → sw
- Tagalogî: butó
- Temazîxtiya atlasa navendî: iɣes
- Teteriya krîmî: süyek
- Teterî: сөяк → tt (söyak)
- Çekî: kost → cs
- Çuvaşî: шăмă (šămă)
- Tayî: กระดูก → th (gràa-dòok)
- Tobî: chi, chil, chir
- Tirkî: kemik → tr
- Tirkmenî: süňk
- Ûkraynî: кістка → uk (kistka)
- Viyetnamî: xương → vi
- Norsiya kevn: bein
- Zuluyî: ithambo → zu
Rengdêr 1[biguhêre]
| Pozîtîv | Komparatîv | Sûperlatîv |
|---|---|---|
| hestî | herî hestî |
hestî
- bêgoşt, gelek zeîf:
- Kurik hestî ye. (Gelek zeîf e.)
- ya/yê/yên hestiyan, têkildarî hestiyan,
hestiyane, hestîkî, osteo-:- êşeke hestî
Etîmolojî[biguhêre]
- Ji peyva hestî ya navdêr, li jortir binêrin
Werger[biguhêre]
Rengdêr 2[biguhêre]
hestî