xwîn
Jump to navigation
Jump to search
Kurdî[biguherîne]
Bilêvkirin[biguherîne]
[biguherîne]
Zayenda mê ya binavkirî | ||||
---|---|---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | xwîn | xwîn | ||
Îzafe | xwîna | xwînên | ||
Çemandî | xwînê | xwînan | ||
Nîşandera çemandî | wê xwînê | wan xwînan | ||
Bangkirin | xwînê | xwînino | ||
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | xwînek | xwînin | ||
Îzafe | xwîneke | xwînine | ||
Çemandî | xwînekê | xwîninan |
xwîn mê
- (anatomî) Ava sor ya di leşê mirovan û candarên din.
- Xwîn şaneyek şile ya mirovan e, mirov dikare bêje ev ava jîyanê ye. Di bedena miroveki gihîştî da, bi giranîya xwe 70 kîlo û bi bejna xwe 170 cm, nêzikî 5-6 lître xwîn heye. — (Anatomiya Bedena Mirovan, Huseyin Bektaş, Weşanên Deng)
- malbat
- esas, binyat
- Veki ku bi xwîna kurmancî nizanibe, pê nemiribe û ava wê venexwaribe... — (Îbrahîm Seydo Aydoxan, guman I)
Bi alfabeyên din[biguherîne]
- kurdî-erebî: خوین
Herwiha[biguherîne]
Jê[biguherîne]
- xwîn bi xwînê nayê şûştin
- (Lêker) xwîn dan
- (Lêker) xwîn jê hatin
- (Lêker) xwîn rijandin
- (Lêker) xwîn sekinîn
- (Lêker) xwîn vexwarin
- (Lêker) xwîn bûn
- (Lêker) xwîn xwestin
- (Lêker) xwîn kirin
- (Navdêr) xwînbûn
- (Navdêr) xwînxwestin
- (Navdêr) xwînkirin
- (Navdêr) xwîndan
- (Rengdêr) xwînxwarî
- xwînawî
- xwîndar
- xwîndarî
- xwînî
- xwînmêj
- xwînmêjî
- xwînrêj
- xwînrêjî
- xwînxwer
- xwînxwerî
Etîmolojî[biguherîne]
Ji zimanên îranî, hevreha خوێن (xwên) ya soranî, خون (xûn) ya farisî, xûn ya pehlewî, gonî, guwîn û goyn yên zazakî û [skrîpt hewce ye] (vohunîş-) ya avestayî ji proto-hindûaryanî *wehun.
Bi zaravayên din[biguherîne]
- Soranî: خوێن (xwên)
- Kurdiya başûrî: xün, xwîn
- Lekî: xwîn
- Hewramî: winî
- Zazakî: gonî, gunî, guwîn, goyn
Werger[biguherîne]
- Afrîkansî: bloed → af
- Avestayî: vohunîş → ae (vohunîş)
- Çînî: 血液 → zh
- Danmarkî: blod → da
- Albanî: gjak → sq
- Almanî: Blut → de n
- Erebî: دَم → ar (dam), نُعْمان → ar (nuʿmān), نَجِيع → ar (najīʿ), ?الدرة → ar, ?الدم → ar, ?الصبیب → ar, ?الطل → ar, ?الطمث → ar, ?الفداء → ar, ?المهجة → ar, ?النامور → ar, ?النجود → ar, ?النجیع → ar, ?النعمان → ar, ?النفــس → ar, ?فدیة → ar
- Esperantoyî: sango → eo
- Farisî: خون → fa
- Fînî: veri → fi
- Fransî: sang → fr
- Holendî: bloed → nl
- Mecarî: vér → hu
- Îbranî: דם → he
- Inglîzî: blood → en,, ?cupping → en, ?leukemia → en, ?serum → en
- Îtalî: sangue → it
- Japonî: 血 → ja
- Koreyî: 혈액 → ko (hyeoraek)
- Norwecî: blod → no
- Portugalî: sangue → pt
- Rusî: кровь → ru (krovʹ)
- Spanî: sangre → es
- Sûmerî: mud → sux, urin → sux
- Swêdî: blod → sv
- Tirkî: kan → tr, gamaglobülin → tr, hun → tr, kan akçesi → tr
- Tirkmenî: ган → tk
- Yûnanî: αίμα → el (aíma)
- Zazakî: goniy → diq