zêr
Here nagîvasyonê
Here lêgerînê

Kurdî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]
Zayenda nêr a binavkirî | ||||
---|---|---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | zêr | zêr | ||
Îzafe | zêrê | zêrên | ||
Çemandî | zêrî | zêran | ||
Nîşandera çemandî | wî zêrî | wan zêran | ||
Bangkirin | zêro | zêrino | ||
Zayenda nêr a nebinavkirî | ||||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | zêrek | zêrin | ||
Îzafe | zêrekî | zêrine | ||
Çemandî | zêrekî | zêrinan |



zêr nêr, r-ya req
- (kîmya) altûn, tela,
madenek zer yê bihagiran e
(bi taybetî bo çêkirina gustîl, guhar, gerdenîk û bazinan tê bikaranîn) - hûrdeyê zêrrîn
- pênc zêr
- hêja, jêhatî
- Wele tu zêr î!
Baweriyên gelêrî[biguhêre]
- Jêhat Zekî Taher: Dema em zarok bûn û diranê me yî şîrî diket, me ew diranê ketî hildigirt, li rojê dinêrî û me ji rojê re digot: Rojê, wişte diranek ketînî (şîrînî), ka diranek zêrrînî. Û me ew diranê ketî bi hêla rojê de diavêt û berba dikir. — (Koma "Zimanê Kurdî" li ser Rûnameyê, 1/2013)
Ji wêjeya klasîk[biguhêre]
- Selweya bih û sêvan 14*
Belçîm ji zîv û zêra
Heram in xew di şêvan— (Feqiyê Teyran ~1620)
Bi alfabeyên din[biguhêre]
Sembol[biguhêre]
Etîmolojî[biguhêre]
Hevreha soranî زێڕ (zêrr), kirmaşanî zerr, zazakî zern / zer, belûçî û farisî زر (zer), tacîkî зар (zer), pehlewî zer, osetî зæрин (zerîn), avestayî zerenye-, hexamenişî derenye-, sanskrîtî hîrenye-, latviyayî zelts, rûsî золото (zoloto), polonî złoto, bosnî, çekî, slovakî, slovenî û xirwatî zlato, makedonî û sirbî злато (zlato), inglîzî gold, almanî Gold, danmarkî û swêdî guld, norwecî gull, holendî goud... hemû ji proto-hindûewropî *ǵʰel- (zer; biriqîn - ǵ-ya proto-hindûewropî di zimanên îranî de dibe "z" û "l" dibe "r"). Herwiha hevreha zer ya kurmancî.
- Çavkanî: Horn p.145, Watkins p.29, Etymonline
Jê[biguhêre]
Bide ber[biguhêre]
Binêre herwiha[biguhêre]
Sîstema vedorî ya elementan
H | He | |||||||||||||||||||
Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | |||||||||||||
Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | |||||||||||||
K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | |||
Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | |||
Cs | Ba | La | * | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn | ||
Fr | Ra | Ac | ** |
Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Uub | Uut | Uuq | Uup | Uuh | Uus | Uuo | ||
* | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | ||||||
** | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr |
Werger[biguhêre]
- Afrîkansî: goud → af
- Azerî: qızıl → az
- Baskî: urrea → eu
- Belarusî: золата → be (zólata)
- Sirboxirwatî: zlato → sh
- Bretonî: aour → br nêr, pirjimar aouroù
- Bulgarî: злато → bg (zlato) nêtar
- Çekî: zlato → cs nêtar
- Çînî: 金 → zh
- Danmarkî: guld → da
- Albanî: ar → sq
- Almanî: Gold → de nêtar, Goldstück → de, Silbermünze → de mê, goldgelb → de
- Erebî: ذهب (dhahab), ?إبريز → ar, ?الذهب → ar, ?الزبرج → ar, ?الزخرف → ar, ?الصفراء → ar, ?العین → ar, ?القـــصب → ar, ?النسیك → ar, ?النضار → ar, ?النضر → ar
- Ermenî: amalãmã → hy
- Esperantoyî: oro → eo
- Estonî: kuld → et
- Farisî: زر → fa, طلا → fa
- Ferî: gull → fo
- Fînî: kulta → fi
- Fransî: or → fr nêr
- Friyolî: aur → fur
- Frîsî: goud → fy
- Galîsî: ouro → gl
- Gaelîka skotî: òr → gd
- Guwaranî: itaju → gn, kuarepotiju → gn
- Gurcî: ოქრო → ka (okro)
- Holendî: goud → nl nêtar
- Mecarî: arany → hu
- Îdoyî: oro → io
- Îbranî: זהב → he nêr
- Indonezî: emas → id
- Inglîzî: gold → en, aur- → en, auro- → en, bullion → en, observing → en, ?aurum → en, ?yellow metal → en
- Înterlîngua: auro → ia
- Îrlendî: ór → ga
- Îtalî: oro → it nêr
- Îzlendî: → is
- Japonî: 金 → ja (きん, kin)
- Katalanî: or → ca nêr
- Qazaxî: алтын → kk (altın)
- Kaşûbî: złoto → csb
- Koreyî: 금 (金
- Kornî: owr → kw
- Sirboxirwatî: zlato → sh
- Lawsî: ຄຳ → lo (kham)
- Latînî: aurum → la
- Latviyayî: zelts → lv
- Lîtwanî: auksas → lt
- Luksembûrgî: gold → lb
- Makedonî: злато → mk (zlato)
- Malezî: aurum → ms, emas → ms
- Maltayî: deheb → mt
- Manksî: airh → gv
- Mongolî: алт → mn (alt), алтан → mn (altan)
- Norwecî: gull → no
- Polonî: złoto → pl nêtar
- Portugalî: ouro → pt nêr
- Romanyayî: aur → ro nêtar
- Rusî: золото → ru (zoloto) nêtar
- Sirboxirwatî: злато → sh
- Sorbiya jorîn: złoto → hsb nêtar
- Slovakî: zlato → sk nêtar
- Slovenî: zlato → sl nêtar
- Spanî: oro → es nêr
- Swêdî: guld → sv
- Tacikî: tillo → tg
- Tagalogî: ginto → tl
- Tayî: ทองคำ → th
- Tirkî: altın → tr, zer → tr
- Tupînambayî: itaîuba
- Ûkraynî: золото → uk (zoloto)
- Ozbekî: олтин → uz
- Weylsî: aur → cy nêr
- Viyetnamî: vàng → vi
- Xosayî: rhawuti → xh
- Yûnanî: χρυσάφι → el (chrysáfi) nêtar