rûvî
Xuyakirin
![]() |
Bikarhênerek dixwaze ev peyv were standardkirin. Ji kerema xwe tevlî nîqaşa li ser Daxwazên standardkirinê bibin.(+) |
rovî / rûvî / rîvî |
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr 1
[biguhêre]Tewandina rûvî | ||
---|---|---|
Zayenda nêr a binavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | rûvî | rûvî |
Îzafe | rûviyê | rûviyên |
Çemandî | rûvî | rûviyan |
Nîşandera çemandî | wî rûvî | wan rûviyan |
Bangkirin | rûviyo | rûviyino |
Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | rûviyek | rûviyin |
Îzafe | rûviyekî | rûviyine |
Çemandî | rûviyekî | rûviyinan |

rûvî n
- (guhandar) Heywanekî guhandar ê kûvî yê mîna gur û seyan e lê ji guran hûriktir e û di çîrokan de bi lêb û hîlebaziyên xwe navdar e.
- سارق و لص هر دو چه ناڤی دزان
هره و سنور پسیک فأره مشک
ثقب کن و روڤی چیه ثعلبان — (Ehmedê Xanî, Nûbihara Biçûkan, 1683)- Sariq û liṣṣ herdu çi? Navê dizan
Hirre û sinnewr-i pisîk; feʾre mişk
S̤eqb-i kun, û rûvî çi ye? S̤eʿleban
- Sariq û liṣṣ herdu çi? Navê dizan
- سارق و لص هر دو چه ناڤی دزان
- (mecazî) hîlebaz, cambaz, lêbker, şatir, gelac
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Herwiha
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Hevreha soranî ڕێوی (rêwî), hewramî ruwase, zazakî lûye, farisî روباه (robah), pehlewî robah, partî robas, pehlewî rôbas, sanskrîtî लोपाश (lopāśá), yûnaniya kevn ἀλώπηξ (alṓpēx), lîtwanî lãpė, latviyayî lapsa, ermeniya kevn աղուէս (ałuēs), danmarkî ræv, norwecî rev, swêdî räv... hemû ji proto-hindûewropî.
- proto-hindûewropî: *wlp- / *lup- ("rûvî")
- proto-îranî: *laupāša- ("rûvî")
- avestayî: urupis- , raopi- ("çeqel, rûvî")
- pehlewî: rōbās ("rûvî")
- partî: rwb's ("rûvî")
- sogdî: rwbs ("rûvî")
- farisî: rōbāh ("rûvî"), gurbe ("pisîk")
- osetî: robas ("rûvî")
- belarusî: ropask ("rûvî")
- tatî: luwās ("rûvî")
- kîrîbatî: lavās ("rûvî") … alfabeya arî
- kurmancî: rûvî ("rûvî")
- soranî: rêwî ("rûvî")
- hewramî: ruwase ("rûvî")
- zazakî: lûy ("rûvî")
- sanskrîtî: lopāka- ("rûvî")
- yûnanî: alōpēx, ("rûvî")
- latînî: vulpēs ("rûvî")
- ermenî: alovēs ("rûvî") ...
- Çavkanî: Schwartz p.283, MacKenzie P.124, Horn p.139 | Pokorny: 1179
Bi zaravayên din
[biguhêre]Werger
[biguhêre]Vulpes
- Abazayî: бага (bāgā)
- Abenakî: ôkwses, wôkwses
- Adîgeyî: баджэ (badžɛ)
- Afrîkansî: vos → af, jakkals → af
- Alabamayî: chola
- Albanî: dhelpën m dhelpër → sq m, dhelpra
- Algonquinî: wonkis
- Almaniya bilind a kevn: fuhs, foha
- Almanî: Fuchs → de n, Fuchsrüde n, Füchsin → de m, Fähe → de m, Fuchsmännchen nt, Fuchsweibchen nt
- Altayiya başûrî: тӱлкӱ (tülkü)
- Alutor: татул (tatul)
- Amharî: ቀበሮ (ḳäbäro)
- Andî: сори (sori)
- Aramî:
- Îbranî: תעלא n (taʿlā)
- Arapaho: nouː, beːχou
- Arçî: ссол (ssol)
- Aromanî: vulpi m
- Asamî: শিয়াল (xial)
- Astûrî: raposa → ast m, rapiega → ast m
- Avarî: цер (cer)
- Aynuyî: チロヌッㇷ゚ (chironnup), シュマリ (shumari), キモッペ (kimoppe)
- Azerî: tülkü → az
- Baskî: azeri → eu
- Başkîrî: төлкө (tölkö)
- Batsbî: ცოკალ (coḳal)
- Belarusî: ліса́ m (lisá), ліс n (lis)
- Belûçî: روباہ (robáh)
- Bengalî: শিয়াল → bn (śiẏal)
- Bojpûrî: 𑂎𑂱𑂎𑂱𑂩 (khikhir)
- Bretonî: louarn → br n
- Buduxî: сокул (sokul)
- Bulgarî: лиси́ца → bg m (lisíca)
- Burmayî: မြေခွေး → my (mrehkwe:)
- Cimbrî: buks n, vuks n
- Çamicuroyî: tus̈huli
- Çeçenî: цхьогал (cḥʳogal)
- Çekî: liška → cs m
- Çerokî: ᏧᎳ (tsula)
- Çeyenî: vóhkéso
- Çîkasawî: chula
- Çînî:
- Çoktawî: chula
- Çukçî: ятъёԓ (jatʺjoḷ), чеԓгырэӄокаԓгын (čeḷgyrėqokaḷgyn)
- Çuvaşî: тилӗ (tilĕ)
- Dalmatî: bualp n
- Danmarkî: ræv → da g
- Dargwayî: гурда (gurda)
- Daurî: xunugw
- Dongşîangî: funiegve
- Elfdalî: röv n
- Endonezyayî: rubah → id
- Erebî: ثَعْلَب → ar n (ṯaʕlab)
- Ermenî: աղվես → hy (aġves)
- Ermeniya kevn: աղուէս (ałuēs)
- Erzayî: ривезь (rivezʹ)
- Esperantoyî: vulpo → eo
- Estonî: rebane → et
- Evenî: хули (huli)
- Evenkî: сулаки (sulaki)
- Eweyî: abei nt
- Farisî: روباه → fa (rubâh)
- Ferî: revur n
- Fînî: kettu → fi
- Foksî: wâkoshêha
- Frankoprovansî: renârd n
- Fransî: renard → fr n, goupil → fr n, renard roux → fr n, renard commun → fr n
- Friyolî: bolp n, volp n
- Frîsiya bakur: Fos n
- Frîsiya saterlandî: Foaks n
- Frîsî: foks n
- Gaelîka skotî: sionnach n
- Gagawzî: tilki
- Galîsî: raposo → gl n, golpe → gl n, renarte n
- Gaulisî: louernos
- Gondiyî: కొయ్లల్ (koylal)
- Gotî: 𐍆𐌰𐌿𐌷𐍉 m (fauhō)
- Gurcî: მელა (mela), მელია (melia)
- Guwaranî: aguara
- Hawayî: ʻalopeka, ʻalopeke
- Hindî: लोमड़ी → hi m (lomṛī)
- Hîlîgaynonî: sora
- Holendiya navîn: vos n
- Holendî: vos → nl n
- Hopîyî: leetayo
- Îbranî: שׁוּעָל → he n (shuál)
- Îdoyî: foxo → io
- Îngilîziya kevn: fox → ang n
- Îngilîziya navîn: foxe
- Îngilîzî: fox → en
- Îngriyî: repo
- Îngûşî: цхьогал (cḥʳogal)
- Înuîtî: ᑎᕆᒐᓐᓂᐊᖅ (tiricanniaq)
- Îrlendî: sionnach → ga n, madra rua n
- Îrlendiya kevn: sinnach
- Îstriyotî: bulpo
- Îtalî: volpe → it m
- Tuscan dialect: gorpe
- Îzlendî: refur → is n, tófa → is m
- Japonî: 狐 → ja (きつね, kitsune), キツネ → ja (kitsune), フォックス (fokkusu)
- Jarayî: mơja
- Kabardî: бажэ (bažɛ)
- Kalalîsûtî: terianniaq → kl
- Kalmîkî: арат (arat), үнгн (üngn)
- Kannadayî: ನರಿ → kn (nari)
- Karaçay-balkarî: тюлкю (tülkü)
- Karelî: rebo, repo
- Karriyerî: naŋʌz
- Kaşûbî: lës m
- Katalanî: guineu → ca m, guilla → ca m, rabosa → ca m
- Keçwayî: atuq → qu
- Keşmîrî: لوو (lōv)
- Kirgizî: түлкү → ky (tülkü)
- Kîngalî: හිවලා (hiwalā), නරියා → si (nariyā)
- Klamatî-modokî: w̓an
- Koasatî: cola
- Komî-permyakî: руч (ruč)
- Komî-zîriyî: руч (ruč)
- Koreyî: 여우 → ko (yeou)
- Kornî: lowarn n
- Krî: ᒪᕁᐁᓰᐢ (mahkesiis)
- Krîkî: culv
- Kumikî: тюлкю (tülkü)
- Ladakhiyî: ཝ་ཙེ (wa tse)
- Ladînî: volp n
- Ladînoyî: renar n yan m
- Lakotayî: tokalu, šungila
- Latgalî: lopsa m
- Latînî: vulpes → la m
- Latviyayî: lapsa m
- Lawsî: ຈິກຈອກ (chik chǭk)
- Lezgînî: сикӏ (siḳ)
- Lîtwanî: lapė → lt m, lapinas → lt n
- Lîvonî: re'bbi
- Lueyî: ᦋᦲᧉᦈᦸᧅᧈ (tsii2ṫsoak1)
- Luksembûrgî: Fochs → lb n, Fuuss → lb n
- Luşûtsîdî: sx̌ʷuʔx̌ʷuʔ
- Mòçenoyî: vucks n
- Magahî: 𑂎𑂱𑂍𑂹𑂎𑂱𑂩 (khikkhir)
- Mahicanî: waugoosus
- Maithilî: खिखिर (khikhir)
- Makedonî: лисица m (lisica)
- Malagasî: amboahaolo → mg
- Malay:
- Malayalamî: കുറുക്കൻ → ml (kuṟukkan)
- Malecite-passamaquoddyî: qaqsoss
- Maltayî: volpi n
- Mançûyî: ᡩᠣᠪᡳ
- Manksî: shynnagh n
- Maorî: pōkiha
- Maratî: कोल्हा (kolhā)
- Marî:
- Massaçusettî: wonksis, wonkqŭssis, wonksis, wonkqŭssis
- Mayayiya yukatekî: ohč
- Mecarî: róka → hu
- Menomineeyî: wa·koh
- Mingoyî: unõˀkwatkwá
- Mixtekiya alcozauca: ikuìì
- Mîkmakî: wokwis
- Mohawkî: tsitsho
- Mohegan-pequotî: wôks
- Mokşayî: келазь (kelazʹ)
- Mongghulî: funige
- Mongolî: үнэг → mn (üneg)
- Montagnaîsî: matsheshu
- Montana salişî: χʷaχʷáʕ
- Mruyî: 𖩔𖩑𖩘
- Nanticokeyî: waaks
- Navajoyî: mąʼii łitsooí
- Nedersaksî: Foß n, Voß n, Voss → nds n
- Almaniya jêrîn a navîn: vos
- Nîvxî: кʼеӄ (kʼeq)
- Nogayî: туьлки (tülki)
- Normandî: r'nard n
- Norsiya kevn: fóa m
- Norwecî: rev → no n
- O'odhamî: gaso
- Ojibweyî: ᐙᑯᔥ (waagosh)
- Okînawanî: 狐 (ちちに, chichini)
- Oksîtanî: mandra → oc m, rainal → oc n, guèine → oc n
- Osmanî: تلكی (tilki)
- Oygurî: تۈلكە → ug (tülke)
- Ozbekî: tulki → uz
- Paiuteyiya bakurî: waŋ̇i’i
- Pawnî: kiwʌ́ku
- Penobskotî: kwɑ'ŋk'ʷsəs
- Peştûyî: ترودۍ (tródǝ́y), تروری (troráy), تروړۍ (troṛǝy)
- Piedmontîsî: volp m
- Plodîşî: Foss n
- Polabî: laiskă m
- Polonî: lis → pl n, lisica → pl m, liszka → pl m
- Portugalî: raposa → pt m, raposa-vermelha → pt
- Potawatomî: wekshi
- Prusiya kevn: lape
- Puncabî: ਲੂੰਬੜੀ m (lūmbṛī)
- Purepeçayî: kúmi-wátsï
- Qazaxî: түлкі (tülkı)
- Qiptî: ⲃⲁϣⲟⲣ (bašor)
- Romagnolî: vùlpa m
- Romancî: vulp m
- Romanî: hilpa m
- Romanyayî: vulpe → ro m
- Rusî: лиса́ → ru m (lisá), лиси́ца → ru m (lisíca), лис → ru n (lis)
- Samî:
- Sanskrîtî: लोपाश → sa n (lopāśá)
- Sardînî: mrexani, fraitzu, liori, grupi, merxani
- Sêriyî: χæːs
- Sicîlî: vurpi → scn m
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠢꠤꠀꠟ (hial)
- Skotî: tod
- Slaviya kevn:
- Slaviya rojavayî ya kevn: лисъ n (lisŭ), лисица m (lisica)
- Slovakî: líška → sk m, lišiak n
- Slovenî: lisica → sl m, lisjak n
- Sorbî:
- Spanî: zorro → es n, zorra → es m, raposo → es n, raposa m, vulpeja → es m, raboso n, rabosa → es m
- Sûmerî: 𒈜 (ka₅ /ka'a/)
- Svanî: მა̄ლ (māl)
- Swahîlî: mbweha mwekundu, thalabu
- Swêdî: räv → sv g
- Şawî: abaraɣ
- Şerpayî: ཝ་གཟིག (wa gzig)
- Şorî: тӱлгӱ (tülgü)
- Tabasaranî: сул (sul)
- Tacikî: рӯбоҳ → tg (rüboh)
- Tagalogî: soro
- Tamîlî: நரி → ta (nari)
- Taosî: tùxwána
- Tarantinoyî: vurpe m
- Tarifitî: ašɛeb n
- Taşelhitî: abaɣuɣ
- Tayî: จิ้งจอก → th
- Telûgûyî: నక్క → te (nakka)
- Teteriya krîmî: tilki
- Teterî: төлке → tt (tölke)
- Tigrînî: ወኻርያ (wäxarya)
- Tirkiya kevn: tilkü
- Ossetian:
- Tirkî: tilki → tr
- Tirkmenî: tilki
- Tîbetî: ཝ་མོ (wa mo)
- Tlingitî: nɑġʌs’é
- Torwalî: pūš
- Tuvanî: дилги (dilgi)
- Udî: шул (šul)
- Udmurtî: ӟичы (dźićy)
- Unamî: òkwës
- Urdûyî: لومڑی m (lomaṛī)
- Ûkraynî: лис n (lys), лиси́ця m (lysýcja)
- Venîsî: volp, bolpe → vec, bolp
- Vepsî: reboi
- Viyetnamî: cáo → vi
- Volapûkî: renar → vo
- Voroyî: repän', rebo
- Votî: repo
- Weylsî: cadno → cy n, llwynog → cy n
- Wîlamowî: füks n
- Wutunhuayî: gha
- Xakasî: тӱлгӱ (tülgü)
- Ximêrî: កញ្ជ្រោង → km (kɑñcroong)
- Xosayî: impungutye sinif c9/c10
- Xotanî: [skrîpt hewce ye]tneg (rrūvāsa)
- Yagnobî: руба (ruba)
- Yakutî: саһыл (sahıl)
- Yamanayî: ĉilóea
- Yidîşî: פֿוקס n (fuks)
- Yolayî: voxe
- Yurokî: wergers, wɹgɹs
- Ev qismê Wergerê ji malûmatên naveroka vê versiyona madeya fox a Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Navdêr 2
[biguhêre]Tewandina rûvî | ||
---|---|---|
Zayenda mê ya binavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | rûvî | rûvî |
Îzafe | rûviya | rûviyên |
Çemandî | rûviyê | rûviyan |
Nîşandera çemandî | wê rûviyê | wan rûviyan |
Bangkirin | rûviyê | rûviyino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | rûviyek | rûviyin |
Îzafe | rûviyeke | rûviyine |
Çemandî | rûviyekê | rûviyinan |

rûvî m
Bi alfabeyên din
[biguhêre]- (wêjeya klasîk): روڤی (rûvî)
Herwiha
[biguhêre]Têkildar
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.
Werger
[biguhêre](guhandar)
Kategorî:
- Peyvên divê bên standardkirin
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Lema bi kurmancî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên nêr bi kurmancî
- Guhandar bi kurmancî
- Ji wêjeya klasîk (kurmancî)
- Jêgirtin bi kurmancî
- Maneyên mecazî bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Peyvên kurmancî ji proto-îranî
- Transliterasyona nepêwîst bi karaçay-balkarî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi keşmîrî
- Transliterasyona nepêwîst bi magahî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi ter samî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi sanskrîtî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi şerpayî
- Skrîpta nestandard bi tirkiya kevn
- Skrîpta nestandard bi torwalî
- Skrîpta nestandard bi voroyî
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Anatomî bi kurmancî
- Koda skrîptê ya zarûrî û manûel bi kurmancî
- Daxwazên etîmolojiyê