rûvî

	Bikarhênerek dixwaze ev peyv were standardkirin. Ji kerema xwe tevlî nîqaşa li ser Daxwazên standardkirinê bibin.(+)
	rovî  / rûvî  / rîvî

Kurdî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /ruːˈviː/
  • (rojhilatî)  IPA^(kilîd): /rʉːˈviː/
• Kîtekirin: rû·vî

Navdêr 1

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	rûvî	rûvî
Îzafe	rûviyê	rûviyên
Çemandî	rûvî	rûviyan
Nîşandera çemandî	wî rûvî	wan rûviyan
Bangkirin	rûviyo	rûviyino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	rûviyek	rûviyin
Îzafe	rûviyekî	rûviyine
Çemandî	rûviyekî	rûviyinan

Rûviyek

rûvî nêr

2. (guhandar) Heywanekî guhandar ê kûvî yê mîna gur û seyan e lê ji guran hûriktir e û di çîrokan de bi lêb û hîlebaziyên xwe navdar e.

   Sariq û liṣṣ herdu çi? Navê dizan
   Hirre û sinnewr-i pisîk; feʾre mişk
   S̤eqb-i kun, û rûvî çi ye? S̤eʿleban

   • سارق و لص هر دو چه ناڤی دزان
     هره و سنور پسیک فأره مشک
     ثقب کن و روڤی چیه ثعلبان — (Nûbihara Biçûkan, 1683, Ehmedê Xanî)

3. (mecazî) hîlebaz, cambaz, lêbker, şatir, gelac

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: رووڤی

Herwiha

• rovî
• rwîvî
• rîvî
• ruvî

Bide ber

• rîvî

Jê

• rûviyane
• rûvîtî

Etîmolojî

Hevreha soranî ڕێوی‎ (rêwî), hewramî ruwase, zazakî lûye, farisî روباه‎ (robah), pehlewî robah, partî robas, pehlewî rôbas, sanskrîtî लोपाश (lopāśá), yûnaniya kevn ἀλώπηξ (alṓpēx), lîtwanî lãpė, latviyayî lapsa, ermeniya kevn աղուէս (ałuēs), danmarkî ræv, norwecî rev, swêdî räv... hemû ji proto-hindûewropî.

• proto-hindûewropî: *wlp- / *lup- ("rûvî")

  proto-îranî: *laupāša- ("rûvî")

avestayî: urupis- , raopi- ("çeqel, rûvî")

pehlewî: rōbās ("rûvî")

partî: rwb's ("rûvî")

sogdî: rwbs ("rûvî")

farisî: rōbāh ("rûvî"), gurbe ("pisîk")

osetî: robas ("rûvî")

belarusî: ropask ("rûvî")

tatî: luwās ("rûvî")

kîrîbatî: lavās ("rûvî") … ^{alfabeya arî}

kurmancî: rûvî ("rûvî")

soranî: rêwî ("rûvî")

hewramî: ruwase ("rûvî")

zazakî: lûy ("rûvî")

sanskrîtî: lopāka- ("rûvî")

yûnanî: alōpēx, ("rûvî")

latînî: vulpēs ("rûvî")

ermenî: alovēs ("rûvî") ...

Çavkanî: Schwartz p.283, MacKenzie P.124, Horn p.139 | Pokorny: 1179

Bi zaravayên din

• Soranî: ڕێوی (rêwî)

Werger

• Azerî: tülkü → az
• Erebî: إبن آوى‎ → ar, الثعلب‎ → ar, ^?الحصین‎ → ar, ^?الصیدن‎ → ar, ^?الصیدناني‎ → ar, ^?الهیطل‎ → ar, ^?الوعوع‎ → ar, ^?تتفل‎ → ar, ^?دؤالة‎ → ar, ^?دیسم‎ → ar
• Baskî: azeri → eu
• Bembayî: mumbwe → bem
• Bengalî: শিয়াল → bn (śiẏal)
• Çuvaşî: тилӗ → cv (tilĕ) (tilĕ)
• Çekî: liška → cs
• Danmarkî: ræv → da g
• Albanî: dhelpër → sq m
• Almanî: Darm → de m, Fuchs → de m, ^?Fennek → de m
• Esperantoyî: vulpo → eo
• Estonî: rebane → et
• Farisî: روباه‎ → fa, روده‎ → fa
• Ferî: revur → fo
• Fînî: kettu → fi
• Fransî: renard → fr, goupil → fr
• Frîsî: foks → fy
• Gaelîka skotî: sionnach → gd
• Gujaratî: શિયાળ → gu (śiyāḷ)
• Hindî: लोमड़ी → hi (lomṛī)
• Holendî: vos → nl m
• Mecarî: róka → hu
• Îdoyî: foxo → io
• Inglîzî: fox → en, reynard → en, fennec → en, tod → en
• Inglîziya kevn: fox → ang
• Îtalî: volpe → it
• Îzlendî: refur → is
• karelyayî: repo
• Katalanî: guineu → ca
• Qazaxî: түлкі → kk (tülki) (tülkî)
• Kirgizî: түлкү → ky (tülkü) (tülkü)
• Sirboxirwatî: lisica → sh
• Latînî: vulpes → la
• Maratî: कोल्हा → mr (kolhā)
• Mayayiya yukatekî: ch’amak, ch’omak
• Mongolî: үнэг → mn (üneg) (ünêg)
• Sotoyiya bakur: phukubje → nso
• Norwecî: rev → no
• Portugalî: raposa → pt
• Puncabî: ਲੂੰਬੜ → pa (lūmbaṛ)
• Romanî: lisîţa → rom
• Rusî: лисица → ru (lisica), лиса → ru (lisa), песец → ru (pesec)
• Samiya bakurî: rieban → se
• Şonayî: gava → sn
• Spanî: zorro → es m, zorra → es
• Swahîlî: mbweha → sw
• Swêdî: räv → sv
• Tirkî: tilki → tr
• Tirkmenî: тилки → tk (tilki)
• Ûkraynî: лисиця → uk (lysycja) (lisicǎ)
• Urdûyî: لومڑی‎ → ur
• Vepsî: reboi → vep
• Yûnanî: αλεπού → el (alepoú) (alepoú)

Navdêr 2

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	rûvî	rûvî
Îzafe	rûviya	rûviyên
Çemandî	rûviyê	rûviyan
Nîşandera çemandî	wê rûviyê	wan rûviyan
Bangkirin	rûviyê	rûviyino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	rûviyek	rûviyin
Îzafe	rûviyeke	rûviyine
Çemandî	rûviyekê	rûviyinan

rûviyên mirov

rûvî mê

2. (anatomî) Hinav, rûvî beşek ji coga koendama herisê ye.Xwarin(xurek) ji gedeyê derbasî nav rûviya zirav dibe,li vir heriskirin û mijîna xurekan didome. Xurekên neherisbar derbasî rûviya stûr dibe, paşê wek destav ji laş bi der dikevit.
   • ظهر پشته سره ناڤک جوف ناڤ
     کبد جرگه کلیه گرچک کدنه بز
     روڤین امعاء مرارت هم ظراڤ
     Z̤ehr-i puşt e; sirre navik; cewf-i nav
     Kebd-i cerg e; kulye gurçik; kidne bez
     Rûviyin emʿaʾ; meraret hem z̤irav — (Nûbihara Biçûkan, 1683, Ehmedê Xanî)

Bi alfabeyên din

• Wêjeya klasîk: روڤی‎ (rûvî)

Herwiha

• rîvî, rûvîk, rîvîk, rovî, rodî

Têkildar

• koendama herisê
• gede
• coga herisê
• kêmtoleransiya laktozê
• herisa kîmyayî

Jê

• rûviya zirav
• rûviya stûr
• rûviya kor
• tortorik

Werger

• Inglîzî: intestine → en
• Tirkî: bağırsak → tr