hêl

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA: /heːl/
• Jihevqetandin: hêl

Navdêr 1

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	hêl	hêl
Îzafe	hêla	hêlên
Çemandî	hêlê	hêlan
Nîşandera çemandî	wê  hêlê	wan  hêlan
Bangkirin	hêlê	hêlino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	hêlek	hêlin
Îzafe	hêleke	hêline
Çemandî	hêlekê	hêlinan

hêl mê

1. Al, alî, la, teref, rex, kêlek, tenişt.xaz.axz.
2. Rêz, xet, xîç, rêzik.

Ji wêjeya klasîk

• Ji kuhneyê nayê bi kêr
  Lew hevriya hêla li hêr
  Tu brkêrî bazara netê— (Feqiyê Teyran ~1620, Feqiyê Teyran)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: هێل

Bikaranîn

Lêker:

• hêl bûn
• hêl kirin
• hêl girtin

Navdêr:

• hêlbûn
• hêlkirin
• hêlgirtin

Rengdêr:

• hêlbûyî
• hêlkirî

Werger

• Elmanî: Richtung ^→ de mê, Stirn ^→ de mê, ^?Hinsicht ^→ de mê
• Erebî: ^?فريق ^→ ar, ^?مستقیم ^→ ar, ^?الهال ^→ ar, ^?وجه ^→ ar
• Farisî: جهت ^→ fa, ^?ادويه هل ^→ fa, ^?جنب ^→ fa, ^?سوي ^→ fa, ^?سوی ^→ fa, ^?وجه ^→ fa, ^?سو ^→ fa
• Inglîzî: side ^→ en, area ^→ en, ^?direction ^→ en, ^?line ^→ en, ^?route ^→ en, ^?streak ^→ en, ^?cardamon ^→ en, ^?party line ^→ en, ^?plimsoll mark ^→ en, ^?striping ^→ en, ^?vitta ^→ en, ^?hunting expedition ^→ en, ^?wow! ^→ en
• Tirkî: açı ^→ tr, canip ^→ tr, cenah ^→ tr, cihet ^→ tr, etraf ^→ tr, hat ^→ tr, öte ^→ tr, semt ^→ tr, taraf ^→ tr, veçhe ^→ tr, yaka ^→ tr, ^?geçme ^→ tr

Navdêr 2

hêl

hêl mê

1. Kajîle, kakule, zerdeçal, kardamom,
   biharatek e û bi taybetî wek toz têt bikaranîn di nav xwarinan de.

Herwiha

• heyl
• hil

Navê zanistî

• Elettaria caramomum

Werger

• Bulgarî: кардамонът ^→ bg
• Çekî: kardamom ^→ cs
• Elmanî: Kardamom ^→ de nêr
• Fînî: kardemumma ^→ fi
• Frensî: cardamome ^→ fr
• Holendî: kardemom ^→ nl
• Indonezî: kapulaga ^→ id
• Inglîzî: cardamom ^→ en
• Japonî: カルダモン ^→ ja
• Norwecî: kardemomme ^→ no
• Polonî: kardamon ^→ pl
• Portugalî: cardamomo ^→ pt
• Rusî: кардамон ^→ ru
• Slovenî: kardamom ^→ sl
• Spanî: cardamomo ^→ es
• Swêdî: kardemumma ^→ sv
• Tirkî: kakule ^→ tr

2. zû

rengdêr
û
hoker

Wate

1. Zû, bilez, beza.

Herwiha

• ĥêl

Jê

• hêlî

Werger

• Tirkî: ^?yan ^→ tr, ^?yön ^→ tr, ^?karşı ^→ tr, ^?geçe ^→ tr, ^?sürek avı ^→ tr

4. nêçîr

Cureyê peyvê nehatiye dayîn: Alîkarî:Rêziman

1. Nêçîra di berfê de.
   • Em ji hêla kewan dihên.

5. deng

Cureyê peyvê nehatiye dayîn: Alîkarî:Rêziman

1. (ji bo deng) Bilind.
   • Hêl hêla tenbûrê.

Jê

• hêlî

6. hêz

Cureyê peyvê nehatiye dayîn: Alîkarî:Rêziman

1. Hêz, qawet, ked.
   • Hêla xwe nedê tu ê bişkînî.
   • Bi dengek hêlî bang dikir.

Werger

• Inglîzî: strength ^→ en, drudgery ^→ en

Çavkanî

• Têmûrê Xelîl: Peyvên kurdî û îranî di ermenî de, rojnameya Kurmancî, hj. 39, 2007)