xulam

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /xʊˈlɑːm/, /ɣʊˈlɑːm/, خولام، غولام

Navdêr

Xulamekî hindistanî.

xulam nêr

1. Kesê di xizmeta kesekî din de dixebite (bi taybetî di xizmeta axayekî de û yê herdem li mala wî),
   kesê ku çi ferman bên dan, wê bi cih bîne (bêyî ku li ziyana bigihe wî bi xwe yan kesek wî bifikire)

   Hevmane: geda, noker, xizmetkar

   • Ko sed Cimşîd û Keyxwisro
     Xulam in ser devê rê da — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: خولام‎, غولام‎

Herwiha

• gulam

Bikaranîn

Peyva xulam bi gelemperî tenê bo zelaman tê bikaranîn. Li şûna wê bo jinan yan keçan peyva xidam heye.

Hevmane

• noker

Têkilî

• kole
• evd
• benî

Jê

• xulametî
• xulamî
• xulamtî
• xulamik

Binêre herwiha

• bindest
• dîl
• êsîr

Etîmolojî

Ji erebî غلام‎ (ẍulam: xulam, xizmetkar, kurrik, lawik, xort), hevreha aramî ܥܠܝܡܐ‎ ('ileyma: xulam, lawik, kurrik), îbranî עלם‎ ('êlem: kurrik, lawik). Hevberî xeyna erebî di aramî û îbrî de adeten eyn heye. Bo têkiliya maneyê di navbera "kurrik, lawik" û "xizmetkar" de, bide ber garson (xizmetkarên xwaringehan / qehwexaneyan) ji fransî garçon (kurrik, lawik).

Werger

• Aghwanî: 𐔱𐔰𐕅𐔱𐔰𐕍𐔰𐔾 (bal'baq̇al)
• Albanî: shërbyes → sq n, shërbyese → sq m
• Almanî: Diener → de n, Dienerin → de m, Lakai → de n, Kammerdiener → de n, Zofe → de m, Bediensteter → de n, Bediener n, Dienstbote → de n; Knecht → de n, Magd → de m
• Amharî: ሎሌ n (lole)
• Aromanî: dul n, huzmichear n, shcljau n
• Azerî: qulluqçu → az, nökər → az, xidmətçi → az
• Başkîrî: хеҙмәтсе (xeðmätse)
• Belarusî: слуга́ n (sluhá), служа́нка m (služánka), прыслу́жнік n (pryslúžnik), прыслу́жніца m (pryslúžnica), слу́жка n an m (slúžka)
• Bengalî: নোকর (nokôr), চাকর → bn (cakôr)
• Boleyî: buda
• Bretonî: servijour n, servijourez m
• Bulgarî: слуга́ → bg n (slugá), прислу́жник → bg n (prislúžnik), прислу́жница m (prislúžnica), служи́тел → bg n (služítel), служи́телка → bg m (služítelka)
• Burmayî: အစေအပါး → my (a.cea.pa:)
• Cimbrî: diinar n, diinaren m
• Çekî: sluha → cs n, služebný n, služka → cs m
• Çînî:

  Mandarînî: 僕人 → zh (púrén), 傭人 (yōngrén), 奴僕 (núpú), 奴役 → zh (núyì)

• Danmarkî: tjener → da g
• Endonezyayî: pembantu → id
• Erebî: خَادِم‎ n (ḵādim), خَادِمَة‎ m (ḵādima), خَدَم‎ pj (ḵadam)

  Erebiya misrî: خدام‎ n (ḵaddām), خدامة‎ m (ḵaddāma)

• Ermenî: ծառա → hy (caṙa), սպասավոր → hy (spasavor)
• Erzayî: вардо n (vardo), варданка m (vardanka)
• Estonî: teenija, sulane
• Farisî: خدمتکار‎ → fa (xedmatkâr), نوکر‎ → fa (nokar), خادم‎ → fa (xâdem)
• Fînî: palvelija → fi
• Fransî: domestique → fr n an m, servante → fr m, serviteur → fr n
• Friyolî: sierf n, famei n, servidôr n
• Gaelîka skotî: searbhanta n an m, seirbhiseach n
• Galîsî: servente → gl n, criado n
• Gotî: 𐌸𐌹𐌿𐍃 n (þius), 𐌸𐌹𐍅𐌹 m (þiwi), 𐌰𐌽𐌳𐌱𐌰𐌷𐍄𐍃 n (andbahts)
• Gurcî: მსახური (msaxuri)
• Hawsayî: yaro → ha
• Higaononî: kabulig
• Hindî: नौकर → hi n (naukar), चाकर → hi n (cākar), नौकरानी → hi m (naukrānī), सेवक → hi n (sevak), भृत्य → hi n (bhŕtya), मुलाज़िम n (mulāzim)
• Holendî: hulp → nl, hulpje → nl, huishoudhulp, bediende → nl, knecht → nl n, meid → nl m, dienaar → nl n
• Îbranî: מְשָׁרֵת‎ → he n (mesharét)
• Îngilîziya kevn: þeġn n
• Îngilîziya navîn: serjaunt, servaunt
• Îngilîzî: servant → en
• Îrlendî: seirbhíseach n, searbhónta n
• Îtalî: servo → it n, servitore → it n, domestico → it n, famiglio → it n
• Îzlendî: þjónn → is n
• Japonî: 使用人 → ja (しようにん, shiyōnin), 召使い → ja (めしつかい, meshitsukai)
• Javayî: réwang, réncang
• Katalanî: servent → ca n, criat → ca n
• Kirgizî: кызматчы → ky (kızmatçı), кул → ky (kul), малай → ky (malay)
• Komorî: mutru wa hazi 1 an 2
• Koreyî: 하인 → ko (hain), 머슴 → ko (meoseum), 사용인 → ko (sayong-in)
• Latînî: minister n, ministra m, famulus n, famula m
• Latviyayî: kalps n, kalpone m, sulains n
• Lawsî: ຂະຍົມ (kha nyom), ຂ້າ → lo (khā), ບ່າວ (bāo)
• Lîtwanî: tarnas n
• Makedonî: слу́га n (slúga), слу́жител n (slúžitel), служи́телка m (služítelka)
• Malezî: hamba → ms, khadam
• Maltayî: qaddej n, seftur n
• Maorî: hāwini, tūmau
• Mecarî: szolga → hu, cseléd → hu
• Misrî: (bꜣk n), (bꜣkt m)
• Mongolî:

  Kirîlî: зарц → mn (zarts)

  Mongolî: ᠵᠠᠷᠤᠴᠠ (ǰaruča)

• Navajoyî: naalʼaʼí
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: tjener → no n

• Oksîtanî: sirvent → oc n
• Oygurî: خىزمەتچى‎ (xizmetchi), مالاي‎ (malay)
• Ozbekî: xizmatkor → uz, malay → uz
• Palî: sevaka n
• Peştûyî: خدمتګار‎ n (xedmatgār), نوکر‎ → ps n (nokár), خادم‎ → ps n (xādém)
• Plodîşî: Deena n
• Polonî: służący → pl m pers, służąca → pl m, sługa → pl n
• Portugalî: empregado → pt n, criado → pt n, serviçal → pt n an m
• Qazaxî: даяшы (daäşy), малай (malai), қызметші (qyzmetşı)
• Romanyayî: servitor → ro n, slugă → ro m, slujitor → ro n
• Rusî: слуга́ → ru n (slugá), служа́нка → ru m (služánka)
• Sanskrîtî: सेवक → sa n (sevaka), सेविका → sa m (sevikā), भृत्य → sa n (bhṛtya)
• Sicîlî: criatu → scn n, servu → scn n
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: слу́га n, слу̀жа̄вка m, слу̏шкиња m

  Latînî: slúga → sh n, slùžāvka → sh m, slȕškinja → sh m

• Slaviya kevn:

  Kirîlî: слоуга n (sluga), слоужитель n (služitelĭ)

• Slaviya rojavayî ya kevn: слуга n (sluga)
• Slovakî: sluha n, slúžka m
• Slovenî: služabnik → sl n, služabnica m, sluga n, služkinja m
• Spanî: sirviente → es n, criado → es n, mozo → es n, doméstico → es n, empleado → es n
• Swahîlî: mtumishi → sw
• Swêdî: betjänt → sv g, tjänare → sv g
• Tacikî: хизматгор → tg (xizmatgor), пешхизмат (pešxizmat), чокар (čokar), навкар → tg (navkar)
• Tarifitî: tayya m
• Tayî: ข้า → th (kâa), บ่าว → th (bàao), ภัจ (pát), คนรับใช้ → th, เสวก → th (swèek), คนใช้ → th, ภฤตย์ → th
• Teterî: хезмәтче → tt (xezmätçe)
• Tigrînî: ከዳሚ n (kädami)
• Tirkî: hizmetçi → tr, uşak → tr, kul → tr
• Tirkmenî: gullukçy, hyzmatkär
• Tîbetî: བྲན་གཡོག (bran g.yog)
• Toxarî B: mañiye, mañiya
• Urdûyî: نوکر‎ n (naukar), چاکر‎ n (cākar), نوکرانی‎ m (naukrānī), خادم‎ n (xādim), ملازم‎ n (mulāzim)
• Ûkraynî: слуга́ n (sluhá), служни́ця m (služnýcja)
• Venîsî: servidór n, famegio n, besariòl n
• Viyetnamî: đầy tớ → vi, người hầu → vi
• Ximêrî: អ្នកបំរើ (ʼnɑɑkbɑmrəə), សេវកៈ → km (seewkaʼ), បាវ → km (baaw), ព្រាវ → km (priəw)
• Yidîşî: דינסט‎ nt (dinst), קנעכט‎ n (knekht), באַדינער‎ n (badiner), באַדינערטע‎ m (badinerte)
• Yûnanî: υπηρέτης → el n (ypirétis)

  Kevn: θεράπων n (therápōn), θεράπαινα m (therápaina)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.