taze

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /tɑːˈzɛ/

• Deng (Bidlîs)

• Kîtekirin: ta·ze

Rengdêr

Pozîtîv	Komparatîv	Sûperlatîv
taze	tazetir	herî taze

taze

1. terr, (giyayê) ne pîr
   • Ez çûm li cem wî rûnijtim; min bala xwe dayê, ew mirov dijibiya heyva çardehê; gewdê wî xwej lihev, rengê rûyê wî mîna xurmeyên teze û çermê canê wî mîna krîstal bû. — (Çîroka Hezar û Şevekê, werger: Serdar Roşan, Weşanên Nûdem)
2. nû, ne kevn, cedîd, nuh, nwî, nwê
   • Wî ji gulfirojan hemî gul, ji goştfiroşan berxê herî başsorkirî, çorek û nanê herî teze; mêweyên herî teze û têrşîre kirîn. — (Çîroka Hezar û Şevekê, werger: Serdar Roşan, Weşanên Nûdem)
3. delal, bedew, spehî, xweşik, ciwan, berketî, nestêle
   • Ez li wan çil keçên ciwan fikirîm; ji bîranînên wan ez gelekî dilxwej bûm; ji jêrîniya wan, ji laşê wan yê ter û teze, ji hêtên wan yê esnek û xwejlihev, ji berzikên wan yên narîn, ji kulîmekên wan yên girover û nerm; bi qêrîn û dengên wan yê bi agir û pêtî, yç lerzok: 'Ax çavê min!', 'Ox jiyana min, dilê min!', 'bi Xwedê îşev şeva xêrê ye!' Ez mest bûm.. — (Çîroka Hezar û Şevekê, werger: Serdar Roşan, Weşanên Nûdem)

Ji wêjeya klasîk

• Mudrîk e paşî Xuzeym e, taze 'eyş
  Hem Kenen e, paşî Nedr e, bû Qureyş— (Mewlûda Kurdî ~1720, Mela Hesenê Bateyî)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: تازە‎

Herwiha

• teze

Bide ber

• tezî

Jê

• (Lêker) taze bûn
• (Lêker) taze kirin
• (Navdêr) tazebûn
• (Navdêr) tazekirin
• (Rengdêr) tazebûyî
• (Rengdêr) tazekirî
• tazehî
• tazetî
• tazeyî

Etîmolojî

Hevreha farisî تازه‎ (tazê/taze), pehlewî tazek ji texten (bezîn, herikîn, ne genî bûn, rehê dema niha -taz-), avestayî tek-, teçeyti-, ji proto-hindûewropî *tekʷ- (bezîn, lezîn), binere tajî.

Werger

• Almanî: frisch → de, neue → de, neuwertig → de, kürzlich → de, ^?Fettpflanze → de
• Erebî: جديد‎ → ar, تازا‎ → ar, فاتن‎ → ar, حلو‎ → ar, جميل‎ → ar, حديث‎ → ar, طازج‎ → ar, منعش‎ → ar, طري‎ → ar, فريش‎ → ar
• Farisî: تازه‎ → fa, حدیث‎ → fa, جوان‎ → fa, مرطوب‎ → fa, ^?سهی‎ → fa
• Inglîzî: cute → en, new → en, juvenile → en, youngling → en, crisp → en, new → en, recent → en, namby-pamby → en, chic → en, ^?comely → en, ^?debonair → en, ^?facetious → en, ^?genteel → en, ^?gracious → en, ^?modern → en, ^?nice → en, ^?picturesque → en, ^?presentable → en, ^?suave → en, ^?togged → en
• Tirkî: bakir → tr, körpe → tr, taravetli → tr, taze → tr, alımlı → tr, turfanda → tr, ^?yeşil → tr

Tirkî

Rengdêr

taze

1. teze, tirf, tar

   taze peynir

   penêrê teze

2. ter, law, ciwan

   daha taze ve güzeldi

   hîna xweşik û ter û ciwan bû

3. nû

   taze havadis

   hewadîsa teze

4. hêşîn, teze

   taze fasulye

   lobiyên ter, fasûliyeyên teze, fasûliyên hêşîn

5. xav

   taze süt

   şîrê xav

6. ciwan