asin

	Bikarhênerek dixwaze ev peyv were standardkirin. Ji kerema xwe tevlî nîqaşa li ser Daxwazên standardkirinê bibin.⁽⁺⁾
	asin / hesin / hesinker / asinker

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /ʌːˈsɘn/
Deng (Bidlîs)
Kîtekirin: a·sin

Navdêr

Tewandina asin
Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	asin	asin
Îzafe	asinê	asinên
Çemandî	asinî	asinan
Nîşandera çemandî	wî asinî	wan asinan
Bangkirin	asino	asinino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	asinek	asinin
Îzafe	asinekî	asinine
Çemandî	asinekî	asininan

asin n

kanzayek magnetîk yê qurs û qayîm yê reng zîvî ye lê jengarî jî dibe
(jimareya wî ya atomî 26 e û sembola wî ya kîmyayî Fe ye)
1683, Ehmedê Xanî, Nûbihara Biçûkan:
سمع بهستن بصر دیتن و نیرین نظر
هیڤی‌نمایی کیه مبلس و آیس قنوط
آسن و پولا چنه هردو انیث و ذکر
Semiʿ bihistin; beṣer dîtin, u nêrîn neẓer
Hêvî-nemayî kî ye: mublis u ayis qenûṭ
Asin u pola çi ne: herdu unîs̤ u z̤eker

Herwiha

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: ئاسن (klasîk: آسن)
kurdî-krîlî: асьн

Bide ber

asan

Kanzayin din

Etîmolojî

Herwiha hesin, bi soranî û zazakî asin, ji proto-hindûewropî *h₂eyos (“madenek, bronz, mis, paxir, sifir”), proto-îranî *eyes-, hevreha sanskrîtî अयस् (eyes: bronz yan sifir), avestayî eyeh, parsî asun, pehlewî asîn, belûçî آسن (asin), farisî آهن (ahen), latînî aes (eyes: bronz yan sifir; pare), îngilîzî ore (kan, maden)... Hêjayî gotinê ku tevî nêzîkiya dengî ya "asin/hesin" ya kurdî û Eisen (bixwîne: aysin) ya almanî û iron (bixwîne: ayron) ya îngilîzî, ew ne hevreh in.

Jê

Werger

Afrîkansî: yster → af
Alabamayî: ochana
Albanî: hekur → sq
Almanî: Eisen → de nt
Avestayî: ayanghaênaca
Baskî: burdina → eu
Belarusî: жалеза (žaléza)
Bengalî: loha
Boinen: ətak
Bretonî: houarn → br, hern / houarnoù
Bulgarî: желязо (željázo)
Çekî: železo → cs
Çerokî: ᏔᎷᎩᏍᎩ (talugisgi)
Çînî: (tiě)
Danmarkî: jern → da
Dawida: chuma
Endonezyayî: besi → id
Erebî: حديد (ħedîd), ^?السحم, ^?حدید
Ermenî: երկաթ (erkat‘)
Esperantoyî: fero → eo
Estonî: raud → et
Farisî: اهن (ahen), آهن → fa
Ferî: jarn
Fînî: rauta → fi
Fransî: fer → fr
Friyolî: fier
Frîsî: izer
Gaelîka skotî: iarrnaig
Greek (Modern): σίδηρος (sídiros)
Galîsî: ferro → gl
Gurcî: რკინა (rkina)
Hawayî: hao
Hindî: लोहा → hi (lohā)
Hîlîgaynonî: salsalon
Holendî: ĳzer / ijzer
Îbranî: ברזל (barzel)
Îngilîzî: iron → en, ^?irksome → en
Înterlîngua: ferro
Îrlendî: iarann → ga
Îtalî: ferro
Îzlendî: járn → is
Japonî: 鉄 → ja (てつ, tetsú)
Karuk: áyan
Katalanî: ferro → ca
Katcha: ndhalele
Keçwayî: khilla
Keşmîrî: żelazło
Kibosho: minya
Kiha: ichuuma
Kilegi: echuma
Kimochi: pasi
Kîrîbatî: monei
Kiseri: menya
Kivinza: ikyuma
Koreyî: 철 (jeol)
Kornî: horn
Latînî: ferrum → la, -i
Lema: ipati
Lîtwanî: dzelzs → lt, geležis → lt
Lugandayî: kyuma
Luhyia: shibia
Luksembûrgî: eisen
Lumasaaba: sikyuma, siibyaa, sisiuma
Lungwa: ichela
Mabia: sitali
Makedonî: железо (železo)
Malezî: besi → ms, ferum
Maltayî: ħadid → mt
Mamba: chuma
Mambwe: ichela
Manda: kyo ma
Manksî: yiarn
Maorî: rino
Maragoli: kivya, kichuma
Meruimenti: ithaga, chuma
Merutig: ithaa
Mkuu: menya
Mkwaya: ekyuma
Mecarî: vas
Mongolî: төмөр (tömör)
Munyarwand: ichyuma, ubutare
Namwaga: ichela
Nata: ekyoma
Napolîtanî: ffierro
Navajoyî: béésh (metal), béésh dit'óódígíí (cast iron)
Ndari: ichela
Ndengeleko: kiuma
Nepalî: phalam
Nguungule: chuma
Norwecî: jern → no
Ntuzu: chUma, gIsInza
Nyaturucha: ichuria
Nyaturuwil: ichuma
Nyiramba: ishuka
Ojibweyî: biiwaabik
Ozbekî: темир (temir)
Palî: aya
Pilipino: bakal
Polonî: żelazo → pl
Portugalî: ferro → pt
Qazaxî: темир (temir)
Kerebe: echoma
Romanyayî: fier
Rungu: fweta
Runyambo: echoma
Runyankore: ekyoma
Runyoro: obutare
Rusî: железо (želézo), феррум (férrum)
Rutooro: ekyoma
Saami: rouvdi
Sambaa: kiama
Samialugwe: esibya
Sashi_siz: ikyuma
Samoayî: u'amea
Sebwanoyî: puthaw
Sêriyî: enim
Siha: minya, shuma
Sirboxirwatî: gvožđe → sh
Sirboxirwatî: željezo → sh
Sirboxirwatî: гвожђе (gvožđe)
Slovakî: železo → sk
Slovenî: železo → sl
Sonjo: gexoji
Spanî: hierro → es
Subdovian: gelzâ
Swahîlî: chuma → sw
Swêdî: järn → sv
Tacikî: ohan
Tagalogî: bakal → tl
Tamîlî: இரும்பு (irumpu)
Tarawan: biti
Tayî: เหล็ก (lek)
Tirkî: demir
Tirkmenî: demir
Tîbetî: lcags
Ûkraynî: залiзо (zalízo)
Viyetnamî: sát → vi, sắt → vi
Weylsî: haearn → cy
Wolofî: feer → wo, weñ → wo
Wungu: ichuma
Yidîşî: eizn
Zigua: zuma

Zazakî

Mane

asin, hesin
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Soranî

Navdêr

asin

asin, hesin
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Bîkoliya naverast

Girêdek

asin

û (herwiha, hem)
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Bruneyî

Rengdêr

asin

sûr, şor, têrxwê
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên sûr hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Endonezyayî

Rengdêr

asin

sûr, şor, têrxwê
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên sûr hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Javayî

Bilêvkirin

Rengdêr

asin

sûr, şor, têrxwê
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên sûr hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Malezî

Rengdêr

asin

sûr, şor, têrxwê
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên sûr hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Ojibweyî

Navdêr

asin

(erdnîgarî) kevir, kuç, ber
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên kevir hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Romanyayî

Navdêr

asin n

(heywan) ker (dewarek)
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên ker hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}