şerenîx
Here nagîvasyonê
Here lêgerînê
Kurdî[biguhêre]
[biguhêre]
Zayenda mê ya binavkirî | ||||
---|---|---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | şerenîx | şerenîx | ||
Îzafe | şerenîxa | şerenîxên | ||
Çemandî | şerenîxê | şerenîxan | ||
Nîşandera çemandî | wê şerenîxê | wan şerenîxan | ||
Bangkirin | şerenîxê | şerenîxino | ||
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | şerenîxek | şerenîxin | ||
Îzafe | şerenîxeke | şerenîxine | ||
Çemandî | şerenîxekê | şerenîxinan |

şerenîx mê, r-ya req
- şerê seyan, pevçûna kûçikan
- Bêjeya "şerenîx" ji bo şerê segan têt bi kar anîn. Dema ko gelek seg hevdu vedigevizînin jê re dibêjin "şerenîx". — (Arif Zêrevan: twitter.com/ArifZerevan/ 5/2014)
- (mecazî) cedelên dijwar, gengeşe, nîqaş, qerqeşe, debat, minaqeşe, şeredev
suhbeta ku tê de du yan zêdetir kes li hev nakin û bi giranî dijî hev dipeyivin- Hezar hizir û bîran, di miştoxê wî da, şerenîx dikir. — (Xelîl Duhokî, Antolojiya Çîroka Nû ya Kurmancên Başûr, Weşanên Nûdem, Stockholm, 1994)
- Carekê spêdeyekê şerrenîx û pevçûnek devkî di navbera wan de rû da. Tanya qorrî girî û revî odeya xwe. Ew ne hat firavînê bixwe û ne jî çayê vebixwe... — (Anton Çexov: Keşîşê Reş, wergerrandin: Husein Muhammed, Kovara Mehname, hj. 50, 3/2004)
Bi alfabeyên din[biguhêre]
Herwiha[biguhêre]
Jê[biguhêre]
- (Lêker) şerenîx kirin
- (Navdêr) şerenîxkirin
- şerenîxî
- şerenîxker
Etîmolojî[biguhêre]
şer + -e- + *nîx. Şer ji erebî شر (şerr: xirabî) + -e- ji zimanên îranî + *nîx ji ermenî շուն (šun) (şûn: se, kûçik) bi guherîna cihê dengan anku metatezê (şûn > *nûş) û guherîna dengan (*nûş > *-nîş > -nîx). Bo guherîna cihê dengan binêre: metatez. Bo guherîna Ş/X bide ber paşil / paxil. Bo guherîna Û/Î bide ber hemû / hemî. Di hin devokan de ji ber analojiyê Ş-ya destpêkê jî wek herfa dawiyê bûye X (şerenîx > xerrenîx). Bo forma devokî cerrenîx anku guherîna Ş bi C, bide ber şebeş / cebeş ("şebeş" bi xwe jî bi analojiyê ji zebeş/cebeş peyda bûye).
Werger[biguhêre]
Şerê seyan / kûçikan (1)
- Danmarkî: hundekamp → da
- Erebî: قتال الكلاب → ar
- Farisî: درگیری → fa, نبرد → fa
- Fînî: koiratappelu → fi
- Fransî: combat de chiens → fr
- Inglîzî: dog fighting → en
- Îtalî: combattimento di cani → it
- Portugalî: luta de cães → pt
- Rusî: собачьи бои → ru (sobačʹi boi)
- Spanî: pelea de perros → es
- Swêdî: hundhetsning → sv
- Tirkî: köpek dövüşü → tr
Gengeşeya dijwar (2)
- Bretonî: tabut -où
- Almanî: Streit → de m, ?Bekämpfung → de m
- Erebî: جدال → ar
- Fînî: riita → fi, väittely → fi, kina → fi, erimielisyys → fi
- Fransî: querelle → fr m
- Holendî: ruzie → nl m
- Inglîzî: dispute → en, argument → en, quarrel → en, disagreement → en
- Îtalî: discussione → it m
- Katalanî: disputa → ca m
- Portugalî: discussão → pt m
- Rusî: спор → ru m (spor)
- Slovenî: prepir → sl m, spor → sl m
- Swêdî: argumentation → sv g, diskussion → sv g
- Tirkî: tartışma → tr, münakaşa → tr