rade

Kurdî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /rɑːˈdɛː/
• Jihevqetandin: ra‧de

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	rade	rade
Îzafe	rada	radên
Çemandî	radê	radan
Nîşandera çemandî	wê radê	wan radan
Bangkirin	radê	radino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	radek	radin
Îzafe	radeke	radine
Çemandî	radekê	radinan

rade mê

1. pile, ast, derece, sewiye, hîza, darax, tax, hindav, teng, rêgar,
   bilindahî yan nizmahiya tiştekî

   ta çi radeyê (çend, çiqas)

   • Li Tirkîyê jî du dîtin hene, yek Kurda wekî hindikayî dipejirîne û di nav çarçoweyek teng da mafên kultirî derdêxe pêş. Hêla din, hê li ser siyaseta nijadperest israr dike, qala bi kar anîna zimanê kurdî dike, lê ne di dewsek fermî da. Bi ya vana, divê mafên Kurda di ti dokumantên fermî da cî negrin, bi tenê ziman û kultir di jiyana rojene da û wekî mafên keseyatî bila bi kar bin!. Hikumet, arteş û bi kurtî deshilatîya sîyasîya Tirk, li ser vê sîyasetê israr dike. Lewra, ew dizanin ku mafên Kurda di vê radeyê da bimînin, ji ber ku di destê dewletê da derfetên teknolojîk yên gelek fireh hene, di hindirê demek ne dûr da, asîmîlasyon bi giştî di bandora xwe bavêje ser nirxên neteweyî yên miletê Kurd. Belê navê Kurd û Kurdistanê her tim dê hebin, lê aksîyonek sîyasî û hestên neteweyî dê vemirin, tine bin. Herweha, tê gotin ku ji îro ve li gelek gundên Kurdistanê zarok bi tirkî diaxifin. — (Gelawej.org, 11/2005)

Bikaranîn

Lêker:

• rade kirin

Navdêr:

• radekirin

Rengdêr:

• radekirî

Etîmolojî

Hevreha tirkî radde, ji erebî رادة‎ (rāda) (radde^t), رد (red: wergerîn, zivirîn), ji eynî rehî: red. Ji vê dawiyê ketiye kurmancî, bi taybetî bi rêya soranî lê di soranî bi xwe de jî di nav gel de peyda nabe. Ihtimalen ji osmanî ketiye kurdî û bi texmîna ku ew peyveka esil-kurdî be hatiye bikaranîn. Bi texmîneka qayim ew ji tirkî derbazî kurdî bûye çunkî bi maneya xwe ya kurdî ew di erebî de ne li kar e.

Jê

• radeyî

Werger

• Almanî: Niveau → de n, Stand → de m, Rang → de m, Stufe → de m, Grad → de m, ^?Charge → de m
• Erebî: ^?سطح‎ → ar, ^?صف‎ → ar
• Farisî: سطح‎ → fa, صف‎ → fa, مقام‎ → fa, پله‎ → fa, درجه‎ → fa, مرحله‎ → fa
• Fînî: taso → fi
• Fransî: niveau → fr
• Inglîzî: level → en, rank → en, degree → en, grade → en, quality → en, standard → en, amount → en, deterministic → en, ^?stint → en, ^?borderline → en, ^?mete → en, line → en, row → en
• Swêdî: nivå → sv
• Tirkî: seviye → tr, düzey → tr, derece → tr, gömlek → tr, nokta → tr, radde → tr, had → tr, kerte → tr