kef

Kurmancî

Bilêvkirin

Deng (Bidlîs)

Navdêr 1

Tewandina kef
Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kef	kef
Îzafe	kefa	kefên
Çemandî	kefê	kefan
Nîşandera çemandî	wê kefê	wan kefan
Bangkirin	kefê	kefino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kefek	kefin
Îzafe	kefeke	kefine
Çemandî	kefekê	kefinan

kef m, k-ya req

Ava sabûn yan tayêt di nav de.
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Ava pêlan ya wek ava sabûnê dixwiye.
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Ji wêjeyê

Hem kelî ew behr û kef da û dûxan,
Kef bûye erd û dûxan bû asîman — (w:Mela Hisênê Bateyî)

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: كه‌ف

Bide ber

Jê

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî *koph₂o- (çilm, kilmûş, lîk), proto-îranî *kepe-, hevreha avestayî kefe, pehlewî kef, farisî kef, osetî xef(e) (kilmûş), sanskrîtî kefe (çilm)

Werger

kefa vê, sabûnê û hwd.

Afrîkansî: skuim
Albanî: shkumë → sq m
Almanî: Schaum → de n
Elmanîşî: Schuum n

Bayerî: schaum
Aromanî: spumã m
Asamî: ফেন (phen), ফেনা (phena)
Azerî: köpük → az
Baskî: apar → eu
Başkîrî: күбек (kübek)
Belarusî: пе́на m (pjéna)
Bengalî: ফেনা (phena)
Berberî:
Taşelhitî: aluffi n
Bîkoliya naverast: subo
Bulgarî: пя́на m (pjána)
Burmayî: အမြှုပ် → my (a.hmrup), အ‌မြှုပ် (a.‌hmrup)
Çekî: pěna → cs m
Çepangî: भोप्
Çerokî: ᎤᏬᎩᏟ (uwogitli)
Çeyenî: é'távo
Çînî:
Mandarînî: 泡沫 → zh (pàomò), 沫 → zh (mò), 泡 → zh (pào)
Çuvaşî: кӑпӑк (kăpăk)
Dalmatî: sploima m
Danmarkî: skum nt
Endonezyayî: busa → id
Erebî: رَغْوَة m (raḡwa), زَبَد n (zabad), زَبَد البَحْر n (zabad al-baḥr)
Erebiya misrî: ريم n (rīm), رغوة m (raḡwa)

Erebiya hîcazî: رَغْوَة m (raḡwa), زَبَد m (zabad)

Erebiya fasî: كشكوشة m (keškuša)
Ermenî: փրփուր → hy (pʻrpʻur)
Esperantoyî: ŝaŭmo → eo
Estonî: vaht → et
Farisî: کف → fa (kaf)
Ferî: skúm nt
Fîjî: vuso
Fînî: vaahto → fi
Fransî: écume → fr m, mousse → fr m
Friyolî: sbrume m
Frîsî: skom
Gaelîka skotî: cobhar, cop
Galîsî: escuma → gl m, foula → gl m, babuxa → gl m, cachón → gl n, bogada m, cuspia m
Gotî: 𐍈𐌰𐌸𐍉 m (ƕaþō)
Gurcî: ქაფი (kapi)
Hawayî: huʻa
Hindî: झाग → hi n (jhāg), कोप → hi n (kop), फेन → hi (phen)
Hmongî: npuas
Holendî: schuim → nl nt
Îbranî: קֶצֶף n (ketsef)
Îdoyî: spumo → io
Îngilîziya kevn: fām nt
Îngilîziya navîn: fom
Îngilîzî: foam → en
Îngûşî: чоп (čop)
Îrlendî: sobal n, cúr → ga n
Îtalî: schiuma → it m
Îzlendî: froða → is m
Japonî: 泡 → ja (あわ, awa), 泡 → ja (あぶく, abuku)
Katalanî: escuma → ca m
Kirgizî: көбүк → ky (köbük)
Koreyî: 거품 → ko (geopum)
Latînî: spūma m
Latviyayî: putas → lv m p
Lawsî: ຟອງ (fǭng), ລະລອກ (la lǭk), ໂຟມ (fōm)
Lezgînî: каф (kaf)
Lîtwanî: puta m
Makedonî: пе́на m (péna)
Malayalamî: പത → ml (pata)
Malezî: busa
Maltayî: ragħwa m
Mançûyî: ᠣᠪᠣᠩᡤᡳ, ᡥᠣᡶᡠᠨ
Maorî: hukanga, pūtai, pūpūtai
Mecarî: hab → hu
Mongolî: хөөс → mn (xöös)
Napolîtanî: scumma m
Nedersaksî:
Almaniya jêrîn a almanî: Schuum
Norwecî:
Norweciya bokmålî: skum → no nt

Norweciya nînorskî: skum → nn nt
Oksîtanî: escuma → oc m
Oromoyî: hoomacha
Osetî: фынк (fynk)
Osmanî: كوپوك (köpük), كف (kef)
Oygurî: كۆپۈك (köpük)
Ozbekî: koʻpik → uz
Plodîşî: Schum n
Polonî: piana → pl m
Portugalî: espuma → pt m
Qazaxî: көбік (köbık), көпіршік (köpırşık)
Romanyayî: spumă → ro m
Rusî: пе́на m (péna)
Samoayî: piapia
Sanskrîtî: फेन → sa n yan nt (phena)
Sardînî: sprumma m, spuma, ispruma
Sicîlî: scuma → scn
Sirboxirwatî:
Kirîlî: пена m, пјена m

Latînî: pena → sh m, pjena → sh m
Sîlhetî: ꠚꠦꠘ (féno)
Slovakî: pena → sk m
Slovenî: pena → sl m
Spanî: espuma → es m
Swahîlî: povu → sw
Swêdî: skum → sv nt
Şorî: кӧбӱк (köbük)
Tacikî: кафк (kafk)
Tagalogî: bula
Tamîlî: நுரை → ta (nurai)
Tarifitî: kuffu n
Tayî: ฟอง → th (fɔɔng), โฟม → th (foom)
Telûgûyî: నురగ (nuraga)
Teterî: күбек → tt (kübek)
Tirkî: köpük → tr
Tirkmenî: köpük
Udmurtî: шукы (šuky)
Urdûyî: جھاگ n (jhāg)
Ûkraynî: пі́на m (pína)
Venîsî: sbiùma
Viyetnamî: bọt → vi
Walonî: schome → wa m
Waxiyî: xuf
Weylsî: ewyn → cy n
Ximêrî: ពពុះ → km (pɔpuh)
Yagnobî: хаф (xaf)
Yamanayî: sia
Yidîşî: פּינע m (pine), שוים n (shoym)
Yûnanî: αφρός → el n (afrós)
Kevn: ἀφρός n (aphrós), ἄχνη m (ákhnē)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara foam a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr 2

Tewandina kef
Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kef	kef
Îzafe	kefa	kefên
Çemandî	kefê	kefan
Nîşandera çemandî	wê kefê	wan kefan
Bangkirin	kefê	kefino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kefek	kefin
Îzafe	kefeke	kefine
Çemandî	kefekê	kefinan

kef m

çalika destî, pişka destî ya mirov tiştan dike tê de
- Rûyê xwe xistibû nava kefa destên xwe... — (Mîran Janbar, Qolyeya Cécileê, Weşanxaneya Lîs, 2012, çapa 1ê, r. 71, ISBN 9786054497010)

Etîmolojî

Ji erebî كف (keff), hevreha maltî keff, îbranî כף (kef), aramî ܟܦܐ (keppa), akadî 𒀉 (kappu), ugarî 𐎋𐎔 (k-p), hemû ji proto-samî *kapp-

Werger

lep, kefa destî

Albanî: pëllëmbë → sq m, pllâmë m
Almanî: Handfläche → de m, Handteller → de n
Altayiya başûrî: алакан (alakan)
Aromanî: palmã m
Asamî: হাতৰ তলুৱা (hator tolua), কৰতল (korotol), তলুৱা (tolua)
Astûrî: palma → ast m
Avarî: хъат (qxat)
Azerî: ovuc → az, kəfə, aya
Başkîrî: ус (us)
Belarusî: дало́нь m (dalónʹ)
Bengalî: করতল (kôrôtôl)
Bîkoliya naverast: palad
Bretonî: boz → br
Bulgarî: длан → bg m (dlan)
Burmayî: ဖဝါး → my (hpa.wa:), လက်ဝါး → my (lak-wa:)
Buryatî: альган (alʹgan)
Çekî: dlaň → cs m
Çîçewayî: chikato
Çînî:
Kantonî: 手板 (sau² baan²)

Mandarînî: 手掌 → zh (shǒuzhǎng)
Dalmatî: puolma m
Danmarkî: håndflade → da g
Dusuniya navendî: palad
Endonezyayî: telapak tangan
Erebî: رَاحَة m (rāḥa), كَف n (kaf)
Erebiya misrî: بَطْن إِيد m (baṭn ʔīd)
Ermenî: ափ → hy (apʻ)
Esperantoyî: manplato → eo, polmo → eo
Estonî: kämmal
Evenkî: ханңга
Farisî: کف → fa (kaf)
Ferî: lógvi n
Fînî: kämmen → fi
Fransî: paume → fr m
Friyolî: palme m
Frîsî: bal → fy, hânpalm
Gaelîka skotî: bas m, cròg m
Galîsî: palma → gl m
Gotî: 𐌻𐍉𐍆𐌰 n (lōfa)
Gurcî: ხელისგული (xelisguli)
Higaononî: palad
Hindî: हथेली → hi m (hathelī)
Hmongî: xib teg
Holendî: palm → nl n, handpalm → nl n
Îbranî: כַּף יָד m (kaf yád), כַּף m (kaf)
Îdoyî: palmo → io
Îlokanoyî: dakulap
Îngilîziya kevn: handbred nt
Îngilîzî: palm → en (part of hand)
Îngriyî: kämmen
Îrlendî: bos m, dearna m
Îtalî: palmo → it n
Îzlendî: lófi → is n
Japonî: 手のひら (てのひら, tenohira), 掌 → ja (てのひら, tenohira)
Kalingayiya başûrî: parad, agpar
Kalmîkî: альхн (al'xn)
Karakalpakî: alaqan
Katalanî: palmell → ca n
Keçwayî: maki pampan
Kirgizî: алакан → ky (alakan)
Koreyî: 손바닥 → ko (sonbadak)
Latgalî: plauksts n
Latînî: palma → la m, palpus n
Latviyayî: plauksta → lv m, delna → lv m
Lawsî: ຝ່າ (fā)
Lîtwanî: delnas n
Makedonî: дланка m (dlanka)
Malezî: tapak tangan → ms, telapak tangan
Mançûyî: ᡶᠠᠯᠠᠩᡤᡡ
Maratî: तळहात (taḷhāt)
Mecarî: tenyér → hu, marok → hu
Misrî:

(šzp n)
Mongolî: алга → mn (alga)
Nahwatliya klasîk: mācpalli
Nanayî: пайнга (pajŋa)
Navajoyî: álátłʼááh
Nepalî: हत्केला (hatkelā)
Nogayî: ая (aya)
Normandî: paûmé n, paumet n
Norsiya kevn: lófi n
Norwecî:
Norweciya bokmålî: håndflate → no n yan m, handflate n yan m

Norweciya nînorskî: handflate m
Oksîtanî: palma → oc m, pauma → oc m
Osetî: армытъӕпӕн (armyt’æpæn)
Osmanî: كف (keff), آیا (aya)
Oygurî: ئالقان (alqan)
Ozbekî: kaft → uz
Peştûyî: خپړ → ps m (xapᶕṛ), کف n (kaf)
Polonî: dłoń → pl m
Portugalî: palma → pt m, palma da mão m
Qazaxî: алақан (alaqan)
Qiptî: ϣⲟⲡ n (šop), ϩⲓⲟⲙⲉ m (hiome)
Romanyayî: palmă → ro m
Rusî: ладо́нь m (ladónʹ), до́лонь m (dólonʹ), длань → ru m (dlanʹ)
Sardînî: palma m, parma, prama
Sebwanoyî: palad
Sicîlî: palma → scn m, pamma → scn m, pàlma m, parma → scn m
Sirboxirwatî:
Kirîlî: дла̏н n

Latînî: dlȁn → sh n
Slaviya kevn:
Kirîlî: длань m (dlanĭ)
Slovakî: dlaň → sk m
Slovenî: dlan → sl m
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: dłoń m

Sorbiya jorîn: dłóń m
Spanî: palma → es m, palma de la mano m
Swahîlî: kikofi → sw, kiganja → sw
Swêdî: handflata → sv g
Şorî: алаққан (alaqqan)
Tacikî: каф → tg (kaf)
Tagalogî: palad
Tamîlî: உள்ளங்கை → ta (uḷḷaṅkai)
Tausugî: pad
Tayî: ฝ่า → th (fàa)
Telûgûyî: అరచేయి → te (aracēyi)
Ternateyî: saha
Teterî: уч → tt (uç)
Tigrînî: ከብዲ ኢድ (käbdi ʾid)
Tirkî: aya → tr, avuç içi → tr
Tirkmenî: aýa → tk
Tupînambayî: poapytera
Ugarîtî: 𐎋𐎔 (kp)
Urdûyî: ہتھیلی m (hatheli)
Ûkraynî: доло́ня m (dolónja), доло́нь m (dolónʹ)
Venîsî: palma m
Viyetnamî: gan bàn tay, lòng bàn tay → vi
Volapûkî: namakev → vo
Weylsî: cledr m
Wolofî: ténq
Xakasî: айа (aya)
Ximêrî: ប្រអប់ដៃ (brâʼâbdai), បាតដៃ (baatday)
Xosayî: intende
Yakutî: ытыс (ıtıs)
Yidîşî: דלאָניע m (dlonye)
Yûnanî: παλάμη → el m (palámi)
Kevn: παλάμη m (palámē), θέναρ nt (thénar)
Zuluyî: ukhweshe → zu sinif c11/c10

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara palm a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr 3

kef m

destgork yên ku nojdar di emeliyatan an jî dermankirina birînan de bikartînin
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: کەف

Werger

Îngilîzî: surgical glove → en

Navdêr 4

kef m

Berpala çiyê, ciyê hevraz
kefa pişt gund.

Zeviya li kefê.

Werger

Soranî

Navdêr

kef

kef
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]