xendek

Kurdî

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	xendek	xendek
Îzafe	xendeka	xendekên
Çemandî	xendekê	xendekan
Nîşandera çemandî	wê xendekê	wan xendekan
Bangkirin	xendekê	xendekino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	xendekek	xendekin
Îzafe	xendekeke	xendekine
Çemandî	xendekekê	xendekinan

Çend kes xendekekê dikolin.

xendek mê

1. coya yan çala kolandî
2. kozik, çeper, cihê kûr yê ku şervan xwe lê bi cih dike û ji wir çekan berdide dijminê xwe

Ji wêjeyê

• Platforma Kurdên Demokrat (PKD) a Bakurê Kurdistanê, di daxuyaniyekê de piştgiriya xwe ji kolandina xendekan li ser sînorê navbera Başûr û Rojavayê Kurdistanê nîşan da û ragihand, dewleta Herêma Kurdistanê divê gel û sînorên xwe biparêze. — (rudaw.net/kurmanci 5/2014)

Herwiha

• xendeq
• hendek (bi tirkmancî, di bin tesîra tirkî de)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: خه‌نده‌ک

Etîmolojî

Ji erebî خندق‎ (xendeq), ya erebî bi xwe ji zimanên îranî, ihtimalen ji pehlewî kendeg, hevreha farisî کندگ‎ (kendeg: xendek), کنده (kendê: kolayî, kolandî) û کندن (kenden: kolandin, kolan), herwiha hevreha kurmancî kend û kêlan û soranî kendin (kolandin, kolan), zazakî kendene, avestayî ken-... Anku peyva bi eslê xwe îranî çûye erebî û bi forma xwe ya erebîkirî ve dîsa li zimanên îranî vegeriye: farisî خندق‎ (xendeq), kurdî xendek, xendeq. Bo guherîna Q li dawiya peyvê (xendeq > xendek) bidin ber xelq > xelk. Peyva tirkî hendek ji erebî yan jî ji zimanekî îranî hatiye wergirtin. Vê dawiyê ew ji tirkî jî bi forma xwe ya tirkîkirî li kurdî vegeriye û hin kurdên Bakur wê wek hendek dibêjin.

Werger

• Bulgarî: ров → bg (rov)
• Burmayî: ကျုံး → my (kyum:)
• Çekî: vodní příkop → cs
• Çînî: 護城河 → zh, 护城河 → zh (hùchénghé); 城河 (chénghé), 堑 → zh, 塹 → zh, 壕 → zh, 池 → zh, 洫 → zh, 濠 → zh
• Danmarkî: voldgrav → da
• Almanî: Graben → de, Schützengraben → de, Burggraben → de
• Erebî: خندق‎ → ar (xendeq), ^?الأخــدود‎ → ar, ^?الخندق‎ → ar
• Ermenî: խրամ → hy (xram)
• Esperantoyî: fosaĵo → eo
• Estonî: vallikraav → et
• Farisî: خندق‎ → fa (xendeq)
• Fînî: vallihauta → fi
• Fransî: douve → fr mê
• Gurcî: თხრილი → ka (txrili)
• Holendî: slotgracht → nl, gracht → nl
• Mecarî: sáncárok → hu
• Îdoyî: fosato → io
• Îbranî: חפיר‎ → he (khafir)
• Inglîzî: moat → en, trench → en, ditch → en
• Îrlendî: móta → ga
• Îtalî: fossato → it, fosso → it
• Îzlendî: kastalasíki → is, síki → is, virkisgröf → is, kastaladíki → is, díki → is nêtar
• Japonî: 堀 → ja
• Katalanî: fossat → ca
• Ximêrî: ស្នាមភ្លោះ → km (snaam plʊəh)
• Koreyî: 해자 → ko (haeja), 垓字
• Latînî: fossa → la
• Lîtwanî: aizsarggrāvis → lt
• Makedonî: шанец → mk (šánec)
• Norwecî: vollgrav → no
• Polonî: fosa → pl
• Portugalî: fosso → pt
• Romanyayî: șanț → ro
• Rusî: ров → ru (rov)
• sirboxirwatî :

  Kirîlî: шанац m

  Latînî: šanac

• Spanî: fosa → es, foso → es
• Swêdî: vallgrav → sv
• Tayî: คูเมือง → th (koo meuang)
• Tamîlî: பாதுகாப்பு பள்ளம் → ta (pātukāppu paḷḷam)
• Tirkî: hendek → tr, ^?siper → tr
• Weylsî: ffos → cy mê
• Yûnanî: τάφρος → el (táfros) mê