paşa

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /pʰɑːˈʃɑː/
Kîtekirin: pa·şa

Navdêr

Tewandina paşa
Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	paşa	paşa
Îzafe	paşayê	paşayên
Çemandî	paşayî	paşayan
Nîşandera çemandî	wî paşayî	wan paşayan
Bangkirin	paşayo	paşayino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	paşayek	paşayin
Îzafe	paşayekî	paşayine
Çemandî	paşayekî	paşayinan

paşa n

serokê welatekî (bi taybetî yê ku ne bi hilbijartinan bo demek diyarkirî hatiye ser desthilatê lê yê ku ta mirina xwe serok e)
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Ji wêjeya klasîk

Ednayî dikit bi lutfê e'la
Paşan digirit wekî esîran
Aza dikitin wekî feqîran — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)

Herwiha

Hevmane

Etîmolojî

Ji zimanên îranî, hevreha soranî پاشا (paşa) (paşa), farisî پادشاه (padişah), pehlewî padixša(y), ji *pati-xšāya-.

Jê

Werger

Afarî: nugus
Afrîkansî: koning → af
Aghwanî: 𐕞𐕡𐕀 (üwx)
Akadî: 𒈗 n (LUGAL /⁠šarru⁠/)
Akanî: ɔhene
Albanî: mbret → sq n, mret → sq
Almaniya bilind a kevn: kuning n, cuning n
Almaniya Pennsylvania: Keenich n
Almanî: König → de n
Frankoniya navendî: Künning

Almaniya Pennsylvania: Keenich
Amharî: ንጉስ n (nəgus), ንጉሥ n (nəguś)
Angolar: alê
Annoboneseyî: alé
Aragonî: rei → an n
Aramî:
Siryaniya klasîk: ܡܠܟܐ n (malkā)

Aramiya babîlonî ya cihûyî: מַלְכָּא n (malkā)
Aromanî: vãsilje n, bãsilãu n
Asamiya zû: ৰাজা (raja), ৰাই (rai)
Asamî: ৰজা n (roza)
Astûrî: rei → ast n, re n
Atong (Hindistan): raja
Avarî: паччахӏ (paččaḥʳ)
Aymarayî: malku → ay
Aynuyî: アエコテニシパ (aekotenishpa)
Azerî: kral → az, məlik, şah, padşah
Baekceyî: 鞬吉支 (geongilji), 於羅瑕 (eoraha)
Baskî: errege → eu
Başkîrî: батша (batša)
Bayerî: Kine
Belarusî: каро́ль → be n (karólʹ), цар n (car)
Bretoniya kevn: roe
Bretonî: roue → br n
Bulgarî: цар → bg (car), крал → bg (kral)
Burmayî: ဘုရင် → my (bhu.rang), မင်း → my (mang:), ရာဇ → my (raja.)
Buryatî: хаан (xaan)
Conxayî: རྒྱལ་པོ (rgyal po)
Çeçenî: ӏела (ˀela), паччахь (paččaḥʳ)
Çekî: král → cs n
Çerokî: ᎤᎬᏫᏳᎯ (ugvwiyuhi)
Çîçewayî: mfumu
Çînî:
Kantonî: 國王 / 国王, 王 (wong⁴)

Dunganî: вон (von)

Mandarînî: 國王 / 国王 (guówáng), 王 → zh (wáng)
Çuvaşî: король (korolʹ), патша (patša)
Dalmatî: ra n
Danmarkiya kevn: konung n, kung n
Danmarkî: konge → da g, kong g
Elfdalî: kunungg n
Endonezyayî: raja → id
Erebiya başûrî ya kevn: 𐩣𐩡𐩫 (mlk)
Erebî: مَلِك → ar n (malik)
Erebiya misrî: ملك n (malek)

Erebiya hîcazî: مَلِك n (malik)
Ermenî: թագավոր → hy (tʻagavor), արքա → hy (arkʻa)
Ermeniya kevn: թագաւոր (tʻagawor), արքայ (arkʻay)
Erzayî: инязор (injazor)
Esperantoyî: reĝo → eo
Estonî: kuningas → et, kunn → et
Etiyopiya klasîk: ንጉሥ n (nəguś)
Eweyî: fiaŋutsu n
Extremaduranî: rei n
Faliskanî: rex
Farefareyî: na-keko
Farisiya kevn: 𐏋 (XŠ /⁠xšāyaθiya⁠/)
Farisî: شاه → fa (šâh), پادِشاه → fa (pâdešâh), پادْشاه → fa (pâdšâh), سُلْطان → fa n (soltân), کِیا → fa (kiyâ), تاجْوَر → fa (tâjvar)
Farisiya navîn: 𐭬𐭫𐭪𐭠 (mlkʾ /⁠šāh⁠/)
Fenîkî: 𐤀𐤃𐤍 n (ʾdn), 𐤌𐤋𐤊 (mlk)
Ferî: kongur → fo n
Fîjî: tui
Fînî: kuningas → fi
Fransî: roi → fr n
Fransiya navîn: roy, roy

Fransiya kevn: roi, rei
Friyolî: re n
Frîsiya bakur: köning n
Frîsiya saterlandî: Köönich n
Frîsî: kening → fy g
Gaelîka skotî: rìgh n
Galîsî: rei → gl n
Gaulisî: *rīx
Gotî: 𐌸𐌹𐌿𐌳𐌰𐌽𐍃 n (þiudans)
Gujaratî: રાજા → gu n (rājā)
Gurcî: მეფე → ka (mepe), ხელმწიფე (xelmc̣ipe)
Gurciya kevn: მეუფე (meupe)
Haîtî: wa
Hawayî: aliʻi, mōʻī
Hawsayî: sarki → ha n
Higaononî: datu
Hindî: राजा → hi n (rājā), राणा → hi n (rāṇā), शाह → hi n (śāh), ख़ान n (xān), मलिक → hi n (malik), सुल्तान → hi n (sultān), किंग n (kiṅg)
Hîtîtî: 𒈗 (LUGAL)
Hmongî: vaj
Holendiya kevn: kunink n
Holendî: koning → nl n
Huişui hmongiya navendî: huab tais
Hunsrikî: Keenich n
Îbranî: מֶלֶךְ → he n (mélekh)
Îdoyî: rejulo → io
Îgboyî: eze
Îlokanoyî: ari
Îngilîziya kevn: cyning → ang n
Îngilîziya navîn: kyng, king
Îngilîzî: king → en
Îngriyî: kunigas
Înterlîngua: rege
Îrlendî: rí → ga n
Îrlendiya kevn: rí
Îtalî: re → it n
Îzlendî: konungur → is n, kóngur → is n
Japonî: 国王 → ja (こくおう, kokuō), 王様 → ja (おうさま, ōsama), 王 → ja (おう, ō), 大君 → ja (おおきみ, ōkimi)
Javayiya kevn: haji, ratu
Javayî: prabu → jv, raja → jv, ratu → jv
Kabîlî: agellid
Kalalîsûtî: kunngi
Kamberayî: maramba
Kannadayî: ರಾಜ → kn (rāja)
Kapampanganî: sultan, radiya, ari, datu
Kapverdî: rei
Katalanî: rei → ca n
Keçwayî: qhapaq
Kirgizî: король → ky (korolʹ), падыша → ky (padışa), кан → ky (kan)
Kîkongoyî: mfumu
Kîkûyûyî: mũthamaki sinif c1
Kîngalî: රජ → si (raja)
Knaanicî: קרל (krl)
Komoriya ndzwanî: mfalume sinif c1/c2
Koreyî: 임금 → ko (imgeum), 왕 → ko (wang), 국왕 → ko (gugwang)
Kornî: mytern n, my'tern n, myghtern n
Korsîkayî: re → co
Kreyoliya antîlleyî: wa
Apaçî:
Apaçiya rojava: nantʼán
Kreyoliya fransî ya karipúna: hué
Kreyoliya fransî ya Louisiana: rwa
Kreyoliya guinea-bissau: rei
Kreyoliya guwiyanîsî: rwè
Kreyoliya portugalî ya korlai: rhe
Kreyoliya seyşelî: lerwa
Kristangî: re
Kusundayî: moŋ
Ladînoyî: rey n, ריי n
Latgalî: kieneņš, karaļs n
Latînî: rēx → la n
Latviyayî: karalis → lv n, ķēniņš n
Lawsî: ລາຊາ (lā sā), ກະສັດ → lo (ka sat), ຣາຊາ (rā sā)
Lezgînî: король (korol’)
Lingalayî: mani, mokonzi
Lîdyayî: 𐤡𐤠𐤯𐤯𐤬𐤳 (battos), 𐤲𐤠𐤷𐤪𐤷𐤰𐤳 (qaλmλus)
Lîgûrî: re
Lîtwanî: karalius → lt n
Lombardî: re n
Luksembûrgî: Kinnek → lb
Makasarî: karaeng
Makedonî: крал n (kral)
Malagasî: mpanjaka → mg
Malayalamî: രാജാവ് → ml n (rājāvŭ), അരചൻ → ml (aracan)
Malezî: raja → ms, datu, perabu, syah, malik, padsyah, narapati
Maltayî: re n
Mançûyî: ᠸᠠᠩ
Manksî: ree n
Maorî: kingi
Maranaoyî: radia, malik, ari'
Maratî: राजा n (rājā)
Mecarî: király → hu
Megrelî: მაფა (mapa)
Misrî:

(nswt n),

(bjtj),

(ḥqꜣ n)
Mîrandî: rei n
Mongolî:
Kirîlî: хаан → mn (xaan), ван → mn (van)

Mongolî: ᠬᠠᠭᠠᠨ (qaɣan), ᠸᠠᠩ (wang)
Moreyî: naaba
Mwanî: nfalume
Nahwatlî: tlahtoāni → nah
Napolîtanî: rré n
Navajoyî: naatʼáanii
Nedersaksî:
Nedersaksî: König n, Keunig n
Nepalî: राजा → ne (rājā)
Normandî: rouai n, roué n, rwe n
Norsiya kevn: konungr n, kongr n
Norwecî:
Norweciya bokmålî: konge → no n, kong

Norweciya nînorskî: konge → nn n, kong
Nubian:
Nubiya kevn: ⲟⲩⲣⲟⲩ n (ourou)

Nobiinî: ūru n
Ojibweyî: ogimaa, gichi- ogimaa
Oksîtaniya kevn: rei n
Oksîtanî: rei → oc n
Oriyayî: ରାଜା → or (raja)
Osetî: паддзах n (padʒax)
Osmanî: شاه (şâh), شاهان p (şâhân), قرال (qrāl), قرال (kral), ملك (melik)
Oygurî: پادىشاھ (padishah), شاھ → ug (shah), خان (xan)
Ozbekî: qirol → uz, shoh → uz, korol → uz, podshoh → uz, xon → uz
Palî: भूपालो (bhūpālo)
Papyamentoyî: rei
Peştûyî: سلطان → ps n (sultān), شاه n (šāh), پادشا n (pādšā)
Piedmontîsî: re n
Plodîşî: Kjennich n
Polonî: król → pl m şx
Portugaliya kevn: rei n
Portugalî: rei → pt n
Prînsîpenî: arê
Puncabî: ਰਾਜਾ n (rājā)
Qazaxî: хан (xan), король (korol), патша (patşa)
Qiptî:
Bohaîrî: ⲃⲁⲥⲓⲗⲉⲩⲥ n (basileus), ⲟⲩⲣⲟ n (ouro)

Sahîdî: ⲃⲁⲥⲓⲗⲉⲩⲥ n (basileus), ⲣⲣⲟ n (rro)
Rohingyayî: raza
Romagnolî: re n
Romancî: retg n
Romanî: thagar n, kraj n, raj n
Romaniya vlaks: král, krályo
Romanyayî: rege → ro n
Rusî: коро́ль → ru n (korólʹ), царь → ru n (carʹ), князь → ru n (knjazʹ)
Sãotomenseyî: alê
Sahoyî: nugus
Saksoniya kevn: kuning n
Samiya bakurî: gonagas
Samiya înarî: kunâgâs
Samiya lule: gånågis
Samiya skoltî: koonǥõs
Samoayî: tupu
Sanskrîtî: राजा → sa n (rājā), केसरी → sa n (kesarī), भूपति → sa n (bhūpati)
Santalî: ᱨᱟᱡᱽ
Sardînî: re n, rei n
Sebwanoyî: hari
Semaî: rajak
Sicîlî: re → scn n, reghi → scn n
Sidamoyî: nugusa
Sindhî: سُلطانُ n (sultānu), بادشاھ n
Sirananî: konim
Sirboxirwatî:
Kirîlî: кра̑љ n, ца̏р n

Latînî: krȃlj → sh n, cȁr → sh n
Skotî: keeng
Slaviya kevn:
Kirîlî: цѣсарь n (cěsarĭ)

Glagolîtîk: ⱌⱑⱄⰰⱃⱐ n (cěsarĭ)
Slaviya rojavayî ya kevn: король (korolĭ), цѣсарь n (cěsarĭ)
Slovakî: kráľ n
Slovenî: kralj → sl n
Slovînsî: krȯ́u̯l n, krȯl n
Somalî: boqor n
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: kral n, kralik n, krol n

Sorbiya jorîn: kral n
Sotoyiya başûr: morena → st
Spanî: rey → es n
Sundanî: raja → su
Sûmerî: 𒈗 (LUGAL)
Svanî: ნეფე (nepe)
Swahîlî: mfalme → sw
Swêdî: kung → sv g, konung → sv g, drott → sv g
Şonayî: mambo
Tabasaranî: паччагь (pač̄ah)
Tacikî: шоҳ → tg (šoh), подшоҳ (podšoh), подишоҳ (podišoh), султон → tg (sulton)
Tagalogî: hari → tl
Talişî: شا (šâ), شائ (šâ̄)
Tamîlî: மன்னன் → ta (maṉṉaṉ), அரசன் → ta (aracaṉ), ராஜா → ta (rājā), கோ → ta (kō)
Tangsayî: hawkhamvez
Taosî: taláyna
Tarifitî: ajeğğid n
Tayî: ราชา → th, กษัตริย์ → th, ราช → th (râach)
Telûgûyî: రాజు → te (rāju)
Teterî: король (qorol’), патша → tt (patşa), падишаһ (padişah)
Tigrînî: ንጉሥ → ti (nəguś)
Tirkiya kevn: 𐰴𐰍𐰣 (qǧn¹ /⁠qaɣan⁠/)
Tirkî: kral → tr, padişah → tr
Tirkmenî: şa, patyşa, korol → tk
Tîbetî: རྒྱལ་པོ (rgyal po)
Toxarî A: wäl
Toxarî B: walo
Tuvanî: хаан (xaan)
Ugarîtî: 𐎎𐎍𐎋 (mlk)
Urdûyî: راجا n (rājā), بَادْشَاہ → ur n (bādśāh)
Ûkraynî: коро́ль → uk n (korólʹ), цар → uk n (car)
Venîsî: re n
Vepsî: kunigaz
Viyetnamî: vua → vi, quốc vương → vi
Volapûkî: hireg → vo
Voroyî: kuning
Votî: kunikõz
Walonî: rwè → wa n, roy → wa n
Weylsî: brenin → cy n
Weylsiya navîn: brenhyn n, brenhin n, breenhin n
Wîlamowî: kyng n
Wolofî: bûr n
Wutunhuayî: jjhawo
Ximêrî: ស្ដេច → km (sdəc), ព្រះមហាក្សត្រ (prĕəhmhaaksɑɑtrɔɔ), ហ្លួង → km (luəng), ជននាថ → km (cŭənniət), រាជ → km (riəc), រាជា → km (riəciə)
Xosayî: inkosi sinif c5/c6
Yidîşî: מלך n (meylekh), קיניג n (kinig)
Yorubayî: oba
Yupîkiya navendî: uss'utali
Yûnanî: βασιλιάς → el n (vasiliás)
Kevn: βασιλεύς n (basileús), ἄναξ n (ánax)

Yûnaniya mîkenî: 𐀣𐀯𐀩𐀄 (qa-si-re-u)
Zhuangî: vuengz
Zimanê destan ê emerîkî: K@Shoulder K@Abdomen
Zuluyî: inkosi → zu sinif c5/c6