guneh

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /ɡʊˈnɛh/
Deng (Bidlîs)
Kîtekirin: gu·neh

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	guneh	guneh
Îzafe	guneha	gunehên
Çemandî	gunehê	gunehan
Nîşandera çemandî	wê gunehê	wan gunehan
Bangkirin	gunehê	gunehino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	gunehek	gunehin
Îzafe	guneheke	gunehine
Çemandî	gunehekê	gunehinan

guneh mê

(bi taybetî li gorî Îslamê) Tiştê ku nabe bêt kirin, tiştê ku kirina wî/wê qedexe ye, tişta/ê ger bêt kirin dê bêt cizakirin.
Li gor îslamê zina guneh e.
- Ey şefî'ê sahibê alayê hemd
  Min hene bêhed guneh, nisyan û 'emd — (Mela Hesenê Bateyî, Mewlûda Kurdî, ~1720)
binas, xeta, sûc, xeletî
Ti guneha min tê de nîne ku hûn xusirîn.
Ne sûcê min e ku hûn têk çûn.
heyf, mixabinî:
Guneh e ku ev xwarin hemû nexwarî bimîne û kevn bibe.
dilsojî, dilşewitîn
Guneha min pê tê. ― Dilê min pê dişewite.
hejar, reben, feqîr
Sêwî guneh in.

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: گونەھ‎

Herwiha

Dijmane

xêr
sewab

Nêzîk

Jê

Etîmolojî

Ji farisî گناه‎ (gonah), ji farisiya navîn wn'h (winah), ji farisiya kevn *wínāθya, hevreha kurmancî binas, soranî گوناه‎ (gunah), zazakî guna, partî wn's (winas), farisiya navîn wnʾsytn (winahîden, “ziyan lê kirin, hevsanî "binasandin"”), avestayî vi-nas-, latînî nex, necis (“merg”), noceo (“ziyan”), nocere (“ziyan lê kirin”), yûnanî νεκρός (nekrós, “cendek, term, kelex”), sanskrîtî विनाश (vināśa). Bide ber erebî جِنَايَة‎ (jināya) (> cinayet), osmanî گناه‎ (günah) (> tirkî günah), ermeniya kevn վնաս (vnas), gurciya kevn უნასი (unasi); deynên ji îranî.

Werger

binpêkirina îradeya Xwedê yan qanûnên dînî

Afrîkansî: sonde → af
Aklanon: saea'
Albanî: mëkat → sq n
Altai:
Altayiya bakurî: кыял (kïyal)

Altayiya başûrî: кӱне (küne)
Almanî: Sünde → de m
Yidîşî: זינד‎ (zind)
Amharî: ኀጢአት (ḫäṭiʾät)
Aromanî: picat nt, amãrtii m
Asamî: পাপ (pap)
Astûrî: pecáu n
Azerî: günah → az
Baskî: bekatu
Başkîrî: гонаһ (gonah)
Belarusî: грэх n (hrex)
Bengalî: পাতক → bn (patôk), পাপ → bn (pap)
Bretonî: pehed n
Bukidnon manoboyiya rojavayî: sala'
Bulgarî: грях → bg n (grjah)
Burmayî: မှားယွင်းခြင်း (hma:ywang:hkrang:), အပြစ် → my (a.prac)
Çekî: hřích → cs n
Çerokî: ᎠᏍᎦᏂ (asgani)
Çînî:
Kantonî: 罪 (zeoi⁶)

Dunganî: зуй (zuy)

Hakkayî: 罪 (chhui)

Mandarînî: 罪 → zh (zuì), 孽 → zh (niè)

Min beî: 罪 (cò)

Min dongî: 罪 (cô̤i)

Minnanî: 罪 → zh-min-nan (chōe)

Wuyî: 罪
Dalmatî: pecat n, blasmuat n
Danmarkî: synd → da
Endonezyayî: dosa → id
Erebî: خَطِيئَة‎ m (ḵaṭīʾa), إِثْم‎ → ar n (ʾiṯm), ذَنْب‎ n (ḏanb), مَعْصِيَة‎ m (maʿṣiya), خِطْء‎ n (ḵiṭʾ)
Erebiya misrî: ذنب‎ n (zanb)

Erebiya hîcazî: ذَنْب‎ n (zanb, ḏanb), مَعْصِية‎ m (maʕṣiya)
Ermenî: մեղք → hy (mełkʿ)
Esperantoyî: peko
Estonî: patt → et
Farisî: گناه‎ → fa (gonâh)
Ferî: synd m
Fînî: synti → fi
Fransî: péché → fr n
Friyolî: pecjât n, pečhât n
Frîsî: sûnde g
Gaelîka skotî: peacadh n
Galîsî: pecado → gl n
Gotî: 𐍆𐍂𐌰𐍅𐌰𐌿𐍂𐌷𐍄𐍃 m (frawaurhts)
Gujaratî: પાપ (pāp)
Gurcî: ცოდვა (codva)
Haîtî: peche
Hawayî: lawehala
Hawsayî: zùnubī̀ → ha n
Higaononî: sala
Hindî: पाप → hi n (pāp), गुनाह → hi n (gunāh), ख़ता n (xatā)
Holendî: zonde → nl
English:
Îngilîziya kevn: synn m, sċyld m
Hunsrikî: Sind m
Îbranî: חֵטְא‎ n (khet)
Îdoyî: peko → io
Îngilîziya navîn: synne
Îngilîzî: sin → en
Înterlîngua: peccato
Îrlendî: peaca n
Îstro-romanyayî: pecåt
Îtalî: peccato → it n, colpa → it m
Îzlendî: synd → is m
Japonî: 罪 → ja (つみ, tsumi)
Javayî: dosa → jv
Kalalîsûtî: ajortuliaq
Kalmîkî: килнц (kilnts)
Kannadayî: ಪಾಪ → kn (pāpa)
Katalanî: pecat → ca n
Kirgizî: күнөө → ky (künöö)
Kitubayî: disumu
Kîngalî: පාපය (pāpaya)
Koreyî: 죄 → ko (joe)
Kornî: pehas n, pegh n
Ladînî: picià n
Lamboyayî: jala
Latînî: peccatum nt, scelus → la nt
Latviyayî: grēks n
Lawsî: ບາບ → lo (bāp)
Lingalayî: sumuki
Lisuyî: ꓝꓴꓲꓸ, ꓚꓱꓸ, ꓝꓱꓸ
Lîtwanî: nuodėmė
Lombardî: peccaa n
Luhyayî: ethambi, obusuku
Luksembûrgî: Sënn, Sënd m
Makedonî: грев n (grev)
Malayalamî: പാപം → ml (pāpaṃ)
Malezî: dosa
Maltayî: dnub n
Manksî: peccah
Maranaoyî: dosa, sala'
Maratî: पाप (pāp)
Mecarî: bűn → hu, vétek → hu
Meruyî: iiya
Mongolî: нүгэл → mn (nügel)
Napolîtanî: peccato n
Navajoyî: bąąhági átʼéii
Nepalî: पाप (pāp)
Normandî: péché n
Norwecî:
Norweciya bokmålî: synd → no

Norweciya nînorskî: synd → nn
Oksîtanî: pecat → oc n
Oromoyî: cubbuu
Oygurî: گۇناھ‎ (gunah)
Ozbekî: gunoh → uz
Peştûyî: ګناه‎ m (gwənā), ګناه ګاري‎ m (gwənāhgārí)
Plodîşî: Sind m, Äwaträdunk m
Polonî: grzech → pl n, przewina → pl m, występek → pl n
Portugalî: pecado → pt n
Puncabî: ਪਾਪ (pāp)
Qazaxî: күнә (künä), обал (obal)
Romancî: putgà, puchà, puccau
Romanyayî: păcat → ro nt
Rusî: грех → ru n (grex)
Samî:
Samiya bakurî: suddu

Samiya başûr: [Peyv?]tneg
Sanskrîtî: पाप → sa n (pāpá), आगस् → sa nt (āgas), एनस् → sa nt (enas)
Sardînî: pecadu, pecau
Sebwanoyî: sala
Sicîlî: piccatu → scn n
Sirboxirwatî:
Kirîlî: гре̑х n, грије̑х n

Latînî: grȇh → sh n, grijȇh → sh n
Slaviya kevn: грѣхъ n (grěxŭ)
Slaviya rojavayî ya kevn: грѣхъ n (grěxŭ)
Slovakî: hriech n
Slovenî: greh → sl n]
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: [Peyv?]tneg

Sorbiya jorîn: hrěch n
Spanî: pecado → es n
Swahîlî: dhambi → sw
Swêdî: synd → sv g
Şorî: қыйал (qıyal)
Tacikî: гуноҳ → tg (gunoh)
Tagalogî: kasalanan
Tamîlî: பாவம் → ta (pāvam), பாவம் → ta (pāvam)
Tayî: บาป → th (bàap)
Telûgûyî: పాపము → te (pāpamu)
Teterî: гөнаһ → tt (gönah)
Tirkî: günah → tr, vebal → tr
Tirkmenî: günä, günää
Toxarî B: tranko
Tuvanî: бачыт (baçıt)
Urdûyî: گناہ‎ n (gunāh), پاپ‎ n (pāp), خطا‎ n (xatā)
Ûkraynî: гріх → uk n (hrix)
Viyetnamî: tội → vi, tội lỗi → vi
Volapûkî: sinod → vo
Weylsî: pechod → cy n
Ximêrî: បាប → km (baap), អំពើបាប (ʼɑmpəəbaap), ទោស → km (tooh)
Yûnanî: αμάρτημα → el nt (amártima), αμαρτία → el m (amartía)
Kevn: ἁμάρτημα nt (hamártēma), ἁμαρτία m (hamartía)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

binas, xeta, sûc — binêre binas

heyf, mixabinî — binêre heyf

dilsojî, dilpêşewitîn — binêre dilsojî