wezîr

Ji Wîkîferhengê

Kurmancî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

Zayendên mê û nêr ên binavkirî
Rewş Mê (yj.) Nêr (yj.) Mê û nêr (pj.)
Navkî wezîr wezîr wezîr
Îzafe wezîra wezîrê wezîrên
Çemandî wezîrê wezîrî wezîran
Nîşandera çemandî wezîrê wezîrî wan wezîran
Bangkirin wezîrê wezîro wezîrino
Zayendên mê û nêr ên nebinavkirî
Rewş Mê (yj.) Nêr (yj.) Mê û nêr (pj.)
Navkî wezîrek wezîrek wezîrin
Îzafe wezîreke wezîrekî wezîrine
Çemandî wezîrekê wezîrekî wezîrinan
kabikên kişikê
şah
wezîr
birc
metran
siwar
piyon / peya / serbaz

wezîr

  1. Serokawezaretekê; yek ji çend kesên herî payebilindhikûmetê.
    Hevmane: gizîr, şalyar
    wezîra/ê dadê,
    wezîra/ê karûbarên hindirr,
    wezîra/ê bazirganiyê, wezîra/ê kar,
    wezîra/ê neftê
  2. (kişik) Cûnê kevirekî kişikêherî xurt (yek bo her lîstikvanî) yê ku dikare bilive her alî.

Ji wêjeya klasîk[biguhêre]

  • Te digo ko dinê û axiret bû
    Tacdîn weledê wezîrê dîwan
    Mem jî xelefê debîrê dîwan
     — (Ehmedê XanîMem û Zîn~1692)

Bi alfabeyên din[biguhêre]

[biguhêre]

Têkildar[biguhêre]

Bide ber[biguhêre]

Etîmolojî[biguhêre]

Ji erebî وَزِير(wezîr), ji zimanên îranî, hevrehên pehlewî guzîr û viçîr, avestayî viçîre-, belkî têkilî vec- (aram kirin) ya parsî û/yan vezirke- (mezin) ya hexamenişî, bozorg (mezin) ya farisî û/yan gir / girs (zexm, mezin) ya kurmancî. Heta niha jî di çîrokên kurdî de bi forma "wezîr û gizîr" heye. Li serdema ebasiyan ev peyv derbasî erebî bûye û bi wî kirasê erebî li kurdî û farisî vegeriye. Di erebî de li gor rêzimana erebî peyvên وزارة(wizaret, wezaret) û وزراء(wuzerai, koma wezîran) jî jê hatine çêkirin.

Werger[biguhêre]

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.