bahîv
Kurdî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]
| Zayenda mê ya binavkirî | ||||
|---|---|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
| Navkî | bahîv | bahîv | ||
| Îzafe | bahîva | bahîvên | ||
| Çemandî | bahîvê | bahîvan | ||
| Nîşandera çemandî | wê bahîvê | wan bahîvan | ||
| Bangkirin | bahîvê | bahîvino | ||
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
| Navkî | bahîvek | bahîvin | ||
| Îzafe | bahîveke | bahîvine | ||
| Çemandî | bahîvekê | bahîvinan | ||
bahîv mê
- dareke hûrik e û kakilên wê dişibin gûzan yan fisteqan lê dirêjok in
- tov û berhemên xwerbar yên wê darê
Herwiha[biguhêre]
Bi alfabeyên din[biguhêre]
Hevmane[biguhêre]
Jê[biguhêre]
Etîmolojî[biguhêre]
herwiha behîv, be'îv, hevreha soranî باوی (bawî) (bi metatezê ji *ba-îw, tenê di devoka Hewlêrê de), farisî بادام (badam), بايام (bayam) û بادم (badum), pehlewî watam, zazakî vame, sanskrîtî वाताम (vatama) ji zimanên îranî.
Dengê "d" ji kurmancî dikeve (wek farisî "bad" lê kurdî "ba") û "m" dibe "v" (wek farisî "nam" lê kurdî "nav") û A carinan dibe Î (wek kurmancî hêlîn lê soranî hêlane / lane û farisî lane/lanê) loma "badem" bûye "ba-îv".
Paşî H li peyva kurmancî lê zêde bûye daku du herfên dengdar nekevin pey hev. Ji ber ku bi rastî ew deng di peyva resen de nîne, tenê "ba-îv" e, her devokekê li gor xwe "h", "y" yan "eyn" lê zêde kiriye. Herwiha hin devokan "a" ya dirêj kurt kiriye û kiriye "e" yan "i".
"peyam/payam" ya Kobaniyê û hin deverên din bi rêya tirkiya devokî/kevnbûyî payam ji forma farisî ya devokî بایام (payam) e.
Formên di soranî de tên bikaranîn بادهم (badem) û بایهم (bayem) ji farisî hatine wergirtin. Eger na ew ê di soranî de *bayêw bûya lê ne wisa ye.
Ev peyv ji zimanên îranî - bi taybetî ji farisî - ketiye piraniya zimanên Başûrê Asyayê, Navenda Asyayê, Kafkasyayê û Tirkiyê û Balkanan: azerî badam / بادام, osmanî بادام (badam) û بادم (badem), tirkî badem, ermenî բադամ (badam), ûrdûyî بادام (bādām), hindî बादाम (bādām), bengalî বাদাম (badam), gujaratî બદામ (badām), indonezî/malezî badam, ozbekî bodom, kirgîzî/qazaxî бадам (badam), tîbetî བ་དམ (ba dam), འབའ་དམ ('ba' dam), çînî 巴旦 (bādàn), bulgarî бадѐм (badѐm), makedonî/sirbî бадем (badem), kroatî badem, albanî bajame...
[biguhêre]
- Prunus dulcis
- Prunus amygdalus
- Amygdalus communis
Bi zaravayên din[biguhêre]
Werger[biguhêre]
- Afrîkansî: amandel, amandel
- Almanî: Mandel → de
- Aramî: ܠܘܙܐ / לוזא (lûza, lûzo) → arc g
- Danmarkî: mandel → da
- Erebî: لوز (lûz)
- Inglîzî: almond → en
- Azerî: badam → az
- Baskî: arbendol, amanda, almendra → eu
- Katalanî: ametlla → ca
- Çînî: 扁桃 → zh (biǎntáo), 杏仁 → zh (xìngrén)
- Koreyî: 아몬드 → ko (amondeu)
- Korsîkayî: amàndula m
- Sirboxirwatî: badem → sh, mendula, bajam → sh
- Danmarkî: mandel → da g
- Spanî: almendra → es m
- Esperantoyî: migdalo → eo, amando
- Estonî: mandel
- Farisî: بادام → fa (badam)
- Ferî: mandla
- Fînî: manteli → fi
- Fransî: amande → fr
- Frîsî: mangel
- Hindî: बादाम (bādām)
- Îbranî: שקד (shaked)
- Îdoyî: mandelo → io
- Înterlîngua: amandula
- Japonî: アーモンド → ja (āmondo), 扁桃 → ja (hentō)
- Qazaxî: бадам (badam)
- Latînî: amygdalum
- Manksî: almond
- Mongolî: бүйлс → mn (büjls)
- Holendî: amandel → nl
- Nogayî: бадам (badam)
- Norwecî: mandel → no
- Oksîtanî: amètla → oc
- Papyamentoyî: almender, almendra, amandel
- Farisî: بادام → fa (bâdâm)
- Polonî: migdał → pl
- Portugalî: amêndoa → pt mê, mígala
- Romanyayî: migdală → ro
- Rusî: миндалина → ru (mindalina), миндаль → ru (mindalʹ), ядро → ru (jadro)
- Sirananî: amandra
- Swêdî: mandel → sv
- Tagalogî: alméndras
- Tirkî: badem → tr
- Yûnanî: αμύγδαλο → el (amýgdalo)