bahîv

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /bɑːˈhiːv/

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	bahîv	bahîv
Îzafe	bahîva	bahîvên
Çemandî	bahîvê	bahîvan
Nîşandera çemandî	wê bahîvê	wan bahîvan
Bangkirin	bahîvê	bahîvino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	bahîvek	bahîvin
Îzafe	bahîveke	bahîvine
Çemandî	bahîvekê	bahîvinan

çeqekî dara bahîvê

Libên bahîvan

bahîv mê

1. dareke hûrik e û kakilên wê dişibin gûzan yan fisteqan lê dirêjok in
2. tov û berhemên xwerbar yên wê darê

Herwiha

• bayiv
• bayîv
• behîv
• behîvok
• be'îv
• beyiv
• beyîv
• bihîv
• bi'îv
• peyam (2) (Koban)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: باهیڤ
• kurdî-krîlî: баһив

Hevmane

• badem (tirkmancî, farismancî)

Jê

• bahîvî
• bahîvterk
• darbahîv

Etîmolojî

herwiha behîv, be'îv, hevreha soranî باوی‎ (bawî) (bi metatezê ji *ba-îw, tenê di devoka Hewlêrê de), farisî بادام‎ (badam), بايام (bayam) û بادم (badum), pehlewî watam, zazakî vame, sanskrîtî वाताम (vatama) ji zimanên îranî.

Dengê "d" ji kurmancî dikeve (wek farisî "bad" lê kurdî "ba") û "m" dibe "v" (wek farisî "nam" lê kurdî "nav") û A carinan dibe Î (wek kurmancî hêlîn lê soranî hêlane / lane û farisî lane/lanê) loma "badem" bûye "ba-îv".

Paşî H li peyva kurmancî lê zêde bûye daku du herfên dengdar nekevin pey hev. Ji ber ku bi rastî ew deng di peyva resen de nîne, tenê "ba-îv" e, her devokekê li gor xwe "h", "y" yan "eyn" lê zêde kiriye. Herwiha hin devokan "a" ya dirêj kurt kiriye û kiriye "e" yan "i".

"peyam/payam" ya Kobaniyê û hin deverên din bi rêya tirkiya devokî/kevnbûyî payam ji forma farisî ya devokî بايام‎ (payam) e.

Formên di soranî de tên bikaranîn باده‌م‎ (badem) û بایه‌م‎ (bayem) ji farisî hatine wergirtin. Eger na ew ê di soranî de *bayêw bûya lê ne wisa ye.

Ev peyv ji zimanên îranî - bi taybetî ji farisî - ketiye piraniya zimanên Başûrê Asyayê, Navenda Asyayê, Kafkasyayê û Tirkiyê û Balkanan: azerî badam / بادام‎‎, osmanî بادام‎‎ (badam) û بادم‎‎ (badem), tirkî badem, ermenî բադամ (badam), ûrdûyî بادام‎‎ (bādām), hindî बादाम (bādām), bengalî বাদাম (badam), gujaratî બદામ (badām), indonezî/malezî badam, ozbekî bodom, kirgîzî/qazaxî бадам (badam), tîbetî བ་དམ (ba dam), འབའ་དམ ('ba' dam), çînî 巴旦 (bādàn), bulgarî бадѐм (badѐm), makedonî/sirbî бадем (badem), kroatî badem, albanî bajame...

Navên zanistî

• Prunus dulcis
• Prunus amygdalus
• Amygdalus communis

Bi zaravayên din

• Kurmancî: bahîv, behîv, be'îv...
• Soranî: badem, bawî
• Zazakî: vame
• Kirmanşanî: bayem

Werger

• Afrîkansî: amandel, amandel
• Almanî: Mandel → de
• Aramî: ܠܘܙܐ / לוזא (lûza, lûzo) → arc g
• Danmarkî: mandel → da
• Erebî: لوز (lûz)
• Inglîzî: almond → en
• Azerî: badam → az
• Baskî: arbendol, amanda, almendra → eu
• Katalanî: ametlla → ca
• Çînî: 扁桃 → zh (biǎntáo), 杏仁 → zh (xìngrén)
• Koreyî: 아몬드 → ko (amondeu)
• Korsîkayî: amàndula m
• Sirboxirwatî: badem → sh, mendula, bajam → sh
• Danmarkî: mandel → da g
• Spanî: almendra → es m
• Esperantoyî: migdalo → eo, amando
• Estonî: mandel
• Farisî: بادام‎ → fa (badam)
• Ferî: mandla
• Fînî: manteli → fi
• Fransî: amande → fr
• Frîsî: mangel
• Hindî: बादाम (bādām)
• Îbranî: שקד (shaked)
• Îdoyî: mandelo → io
• Înterlîngua: amandula
• Japonî: アーモンド → ja (āmondo), 扁桃 → ja (hentō)
• Qazaxî: бадам (badam)
• Latînî: amygdalum
• Manksî: almond
• Mongolî: бүйлс → mn (büjls)
• Holendî: amandel → nl
• Nogayî: бадам (badam)
• Norwecî: mandel → no
• Oksîtanî: amètla → oc
• Papyamentoyî: almender, almendra, amandel
• Farisî: بادام‎ → fa (bâdâm)
• Polonî: migdał → pl
• Portugalî: amêndoa → pt mê, mígala
• Romanyayî: migdală → ro
• Rusî: миндалина → ru (mindalina), миндаль → ru (mindalʹ), ядро → ru (jadro)
• Sirananî: amandra
• Swêdî: mandel → sv
• Tagalogî: alméndras
• Tirkî: badem → tr
• Yûnanî: αμύγδαλο → el (amýgdalo)