dîk

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA: /diːk/

• Deng (Amed)

• Kîtekirin: dîk

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	dîk	dîk
Ravek	dîkê	dîkên
Çemandî	dîkî	dîkan
Nîşandera çemandî	wî dîkî	wan dîkan
Bangkirin	dîko	dîkino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	dîkek	dîkin
Îzafe	dîkekî	dîkine
Çemandî	dîkekî	dîkinan

Dîkek

dîk nêr

1. nêrên mirîşkan, mirîşkên nêr
   (bi bangdana spêdeyan navdar in)
2. nêrên hemû firindeyên ji binemala mirîşkan
3. (Mecazî) wêrek, biste, mêr, mêrxas, netirs, bêtirs

Herwiha

• dîkil

Hevwate

• (tirkmancî) xoros

Têkildar

• çûçelk
• mamir
• mirîşk
• varik

Nêzîk

• elok

Etîmolojî

ji erebî ديك (dîk), forma "dîkil" jî ji erebî "-ديك ال" ("dîk el-..." anku "dîkê ...") hatiye, hevreha wê di hin di zimanên lêzimî erebî de jî hene, bo nimûne amharî: dekkeye (bi wateya "werdek"). Bo wergirtina vê pêşpirtika erebî wek paşpirtik di kurdî de bide ber sercil ji erebî "serc". Ji bilî kurmancî û zazakî, "dîk/dîkil" di zaravayên din yên kurdî de bi hin navên din e. Herdu forman di devokên kurmancî de cihê xiros (dîk) ya kurdî-îranî (bi pehlewî xiros, bi farisî خروس / "xuros" > tirkî horoz) girtiye. "Xiros" hevreha lêkera xreos- (qîrîn) ya avestayî ye.

Bi zaravayên kurdî

• Kurmancî: dîk
• Soranî: kełeşêr, kelebab
• Kelhûrî: kełeşêr, kiłeşêr
• Hewramî: kełeşêr
• Lekî: kiłeyşêr
• Zazakî: dîk

Werger

• Afrîkansî: haan ^→ af
• Bretonî: kilhog ^→ br m
• Erebî: ^?أبو یقظان ^→ ar, ^?الدیك ^→ ar, ^?الصارخ ^→ ar, ^?الصرصر ^→ ar, ^?العترس ^→ ar, ^?العوف ^→ ar, ^?الیقظان ^→ ar
• Çekî: kohout ^→ cs m
• Danmarkî: hane ^→ da m
• Elmanî: Hahn ^→ de n, ^?Auerhuhn ^→ de m
• Esperantoyî: virkoko ^→ eo, koko ^→ eo
• Estonî: kukk ^→ et, kikas ^→ et
• Farisî: خروس ^→ fa
• Fînî: kukko ^→ fi
• Fransî: coq ^→ fr m
• Frîsî: hoanne ^→ fy
• Holendî: haan ^→ nl m
• Îbranî: תרנגול (Tar'ne'gol)
• Inglîzî: rooster ^→ en, chanticleer ^→ en, cock ^→ en
• Îtalî: gallo ^→ it m
• Katalanî: gall ^→ ca
• Latînî: gallus ^→ la
• Lîtwanî: gaidys ^→ lt m
• Polonî: kogut ^→ pl m
• Portugalî: galo ^→ pt
• Romanî: cocoş ^→ ro m
• Rusî: петух (petukh)
• Slovakî: kohút ^→ sk m
• Slovenî: petelin ^→ sl m
• Spanî: gallo ^→ es m
• Swahîlî: kuku ^→ sw, jogoo ^→ sw
• Swêdî: höns ^→ sv
• Tirkî: horoz ^→ tr