kitan

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA: /kɪˈtɑːn/
• Kîtekirin: ki·tan

Navdêr 1

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kitan	kitan
Ravek	kitanê	kitanên
Çemandî	kitanî	kitanan
Nîşandera çemandî	wî kitanî	wan kitanan
Bangkirin	kitano	kitanino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kitanek	kitanin
Îzafe	kitanekî	kitanine
Çemandî	kitanekî	kitaninan

kitan (riwek)

kitan (caw)

kitan nêr

1. riwekek e ku bi taybetî cawekî anku çîtekî nerm jê tê çêkirin
2. qûmaşê cilûbergan, corekê qûmaşiye ku cil û bergan jê dirist dikin

Herwiha

• ketan
• keten

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: کتان

Etîmolojî

ji erebî کتان (ketan) ji aramî כתונא / כתתנא (kettana / kitûna) ji akadî kitunnu (1. kitan 2. pembû). Heman peyv serekaniya قطن (quṭin: pembû) ya erebî ye ku bi maneya "pembû" ketiye gelek zimanên ewropî de jî: inglîzî cotton, fransî coton, îtalî cotone, holendî katoen, spanî algodón (ji forma diyar ya erebî el-qutin), portugalî algodão...

Ji wêjeyê

Bilind e bejn û bala te
Li ser taca te esman e
Kitanek rengsipî daye
Serê Zozan û Sîpane
Li jorê kanî û cobar
Weku hêstir dibarin xweş
Li jêrê te dibînim ez
Bihuşt û bax û bistan e
Kirasek etlezîn kesk e
Bi rengê rojê nexşîn e
Li bejna te dibînim xweş
Bi surme şal û mîtane
Çi rengşêrîn e yara min
Şepal û nazik û şox e
Ferat û Dicle û Xabûr
Bi ser bejnê de berdane.

— (Cegerxwîn 1903 - 1984, helbesta bi navê "Kurdistan")

Navê zanistî

• Linum usitatissimum

Werger

• Baskî: liho ^→ eu
• Bengalî: তিসি ^→ bn
• Bulgarî: културен лен ^→ bg
• Çekî: len setý ^→ cs
• Çerokî: ᎤᎦᏔ ^→ chr
• Çînî: 亚麻 ^→ zh
• Danmarkî: almindelig hør ^→ da
• Elmanî: Gemeiner Lein ^→ de, ^?verprügeln ^→ de
• Erebî: كتان (kettan), ^?البوص ^→ ar, ^?الكتان ^→ ar
• Esperantoyî: lino ^→ eo
• Estonî: lina ^→ et
• Farisî: کتان (ketan), خوابيدن ^→ fa, پارچه کتان ^→ fa, نوعی پارچه ^→ fa
• Fînî: pellava ^→ fi
• Frensî: lin ^→ fr
• Galîsî: liño ^→ gl
• Guwaranî: lino ^→ gn
• Hindî: अलसी ^→ hi
• Holendî: vlas ^→ nl
• Mecarî: len ^→ hu
• Îdoyî: lino ^→ io
• Îbranî: פשתן ^→ he
• Indonezî: flax ^→ id
• Inglîzî: flax ^→ en, linen ^→ en
• Interlingua: lino ^→ ia
• Îtalî: lino ^→ it
• Îzlendî: hör ^→ is
• Japonî: アマ (植物)
• Katalanî: lli ^→ ca
• Kaşûbî: len ^→ csb
• Komî: Шабді ^→ kv
• Koreyî: 아마 ^→ ko
• Xirwatî: lan ^→ hr
• Latînî: linum ^→ la
• Latviyayî: lini ^→ lv
• Lîmbûrgî: vlas ^→ li
• Lîtwanî: linas ^→ lt
• Malayalamî: ചെറുചണ ^→ ml
• Maratî: जवस ^→ mr
• Mongolî: маалинга ^→ mn
• Norwecî (nynorsk): lin ^→ nn
• Norwecî: lin ^→ no
• Pincabî: السی ^→ pnb
• Polonî: len ^→ pl
• Portugalî: linho ^→ pt
• Keçwayî: linu ^→ qu
• Romanî: in ^→ ro
• Rusî: лён ^→ ru
• Sirboxirwatî: lan ^→ sh
• Sirbî: лан ^→ sr
• Sorbiya jorîn: len ^→ hsb
• Skotî: lint ^→ sco
• Slovakî: lan ^→ sk
• Spanî: liño ^→ es
• Swêdî: lin ^→ sv
• Tamîlî: ஆளி (செடி)
• Tirkî: keten ^→ tr, gazlıbez ^→ tr, soğuk bez ^→ tr, girdi ^→ tr, ^?sukut ^→ tr
• Ukraynî: льон ^→ uk
• Flamiya rojava: vlas ^→ vls
• Viyetnamî: cây lanh ^→ vi
• Yewnanî: Λινάρι ^→ el

Navdêr 2

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kitan	kitan
Ravek	kitana	kitanên
Çemandî	kitanê	kitanan
Nîşandera çemandî	wê kitanê	wan kitanan
Bangkirin	kitanê	kitanino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kitanek	kitanin
Îzafe	kitaneke	kitanine
Çemandî	kitanekê	kitaninan

kitan mê

1. çîtê mirov pirça anku porrê xwe pê diniximînin (bi taybetî jin)
   • Bi bangkirina ku Apê Resûl ji dûr ve bang kir, xaltîka Remezên bi serê kitana xwe çavên xwe yên şil hangava pajiq kiribûn û berê xwe dabû nav bêxçe.— (Mîran Janbar,  Qolyeya Cécileê, Weşanxaneya Lîs, 2012, çapa 1em, r. 35, ISBN 9786054497010)

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoja "biguherîne" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.

Formeke navdêrê

kitan

1. Forma pirrjimara kit