bijîşk
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]
bijîşk mê û nêr
- (meslek) Pispora/ê nesaxiyan, kesa/ê nesaxan sax dike, şarezaya/yê nexweşiyan, kesa/ê nexweşan derman dike.
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Herwiha
[biguhêre]Herwiha
[biguhêre]Jê
[biguhêre]- bijîşk bûn (lêker)
- bijîşk kirin (lêker)
- bijîşkbûn (navdêr)
- bijîşkbûyî (rengdêr)
- bijîşkkirin (navdêr)
- bijîşkkirî (rengdêr)
- bizîşkî
Etîmolojî
[biguhêre]Ji proto-hindûewropî *bhAd- (“baş”). Hevreha avestayî 𐬠𐬀𐬉𐬱𐬀𐬰𐬌𐬌𐬀 (beêşeze), farisiya navîn [Book Pahlavi hewce ye] (bêjîşk, bzîşk /bizešk/), farisî پزشک (pezešk, “doktor, qencker”), sanskrîtî भिषज् (bhiṣaj, “kesê qencker, dermanê pakkirinê”). Ji zimanên îranî ketiye ermenî բժիշկ (bžišk).
- Çavkanî:
- Têmûrê Xelîl, Gotinên kurdî-îranî di ermenkî da [arşîv], Nefel.com, 11/2008
Werger
[biguhêre]- Afrîkansî: dokter → af
- Akanî: dɔkota nêtar
- Albanî: mjek → sq nêr
- Almanî: Arzt → de nêr, Mediziner → de nêr, Doktor → de nêr
- Amharî: ሐኪም nêr (ḥäkim)
- Aramî:
- Asamî: ডাক্তৰ (daktor), বেজ (bez)
- Astûrî: médicu → ast nêr
- Azerî: həkim → az, doktor → az
- Baskî: sendagile → eu, osagile → eu
- Belarusî: ура́ч nêr yan mê (uráč), до́ктар nêr yan mê (dóktar), ле́кар nêr (ljékar)
- Bengalî: ডাক্তার → bn (ḍaktar), তবীব → bn (tôbib)
- Bretonî: doktor → br nêr
- Bulgarî: до́ктор → bg nêr (dóktor), ле́кар → bg nêr (lékar), хекимин → bg nêr (hekimin)
- Burmayî: ဆရာဝန် → my (hca.rawan)
- Buryatî: эмшэн (emšen)
- Conxayî: དྲུང་འཚོ (drung 'tsho)
- Çeçenî: лор (lor)
- Çekî: lékař → cs nêr, doktor → cs nêr
- Çerokî: ᎦᎾᎦᏘ (ganagati)
- Çîçewayî: dokotala, dotolo
- Çînî:
- Çukçî: инэнмэлевыльын (inėnmėlevylʹyn)
- Dalmatî: dotuar nêr, medco nêr
- Danmarkî: læge → da giştî, doktor giştî
- Dusuniya navendî: dokutul
- Emilî: dutåur nêr
- Endonezyayî: dokter → id
- Erebî: طَبِيب → ar nêr (ṭabīb), دُكْتُور nêr (doktōr), دُكْتُور nêr (duktōr), دُكْتُور nêr (duktūr), مُتَطبِّب
- Ermenî: բժիշկ → hy (bžišk)
- Esperantoyî: kuracisto → eo, virkuracisto
- Estonî: arst → et, doktor
- Evenkî: аичимни (ajiçimņi)
- Eweyî: ɖɔkta, atikewɔla
- Farefareyî: dɔɣɔta
- Farisî: پزشک → fa (pezešk), دکتر → fa (doktor), طبیب → fa (tabib), حکیم → fa (hakim)
- Ferî: lækni nêr
- Fînî: lääkäri → fi, tohtori → fi
- Fransî: médecin → fr nêr yan mê, docteur → fr nêr
- Fransiya kevn: fisician nêr
- Friyolî: dotôr nêr, miedi nêr
- Gaelîka skotî: lighiche nêr, lèigh nêr, dotair nêr
- Galîsî: doutor nêr, médico → gl nêr
- Gotî: 𐌻𐌴𐌺𐌴𐌹𐍃 nêr (lēkeis)
- Gurcî: ექიმი (ekimi), მედიკოსი (mediḳosi), მკურნალი (mḳurnali)
- Hawayî: kauka
- Hindî: डाक्टर → hi nêr (ḍākṭar), डॉक्टर nêr (ḍŏkṭar), वैद्य → hi nêr (vaidya), चिकित्सक → hi nêr (cikitsak), हकीम → hi nêr (hakīm), तबीब → hi nêr (tabīb)
- Holendî: dokter → nl nêr, arts → nl nêr yan mê, geneesheer → nl nêr
- Îbranî: רוֹפֵא → he nêr (rofé), דוֹקטוֹר → he nêr (dóktor)
- Îdoyî: mediko → io, medikulo → io, medikino → io
- Îngilîziya kevn: lǣċe nêr
- Îngilîzî: physician → en, doctor → en, medical doctor → en
- Îngriyî: doktori, dohteri
- Înterlîngua: medico, doctor
- Îrlendî: lia nêr, dochtúir → ga nêr
- Îtalî: medico → it nêr, dottore → it nêr, dottore in medicina nêr
- Îzlendî: læknir → is nêr
- Japonî: 医者 → ja (いしゃ, isha), 医師 → ja (いし, ishi), 先生 → ja (せんせい, sensei)
- Kalalîsûtî: nakorsaq
- Kambayî: ndakitali
- Katalanî: metge → ca nêr
- Keçwayî: jampiq
- Kirgizî: дарыгер → ky (darıger)
- Kîkûyûyî: ndagĩtarĩ sinif 1
- Kîngalî: දොස්තර (dostara), වෛද්යවරයා (waidyawarayā)
- Koreyî: 의사 → ko (uisa), 의자 → ko (uija)
- Kornî: doktour nêr, medhek nêr
- Ladînoyî: doktor, mediko, kechim
- Latînî: medicus → la nêr
- Latviyayî: ārsts nêr
- Lawsî: ໝໍ → lo (mǭ), ແພດ (phǣt)
- Lîtwanî: daktaras → lt nêr, gydytojas → lt nêr
- Lombardî: dotór nêr
- Lueyî: ᦖᦸ (ṁoa)
- Luhyayî: dakatari, dakitari
- Luoyî: dokta
- Makedonî: лекар nêr (lekar)
- Malezî: doktor → ms, dokter → ms, bomor, tabib → ms
- Maltayî: tabib nêr
- Mançûyî: ᠣᡴᡨᠣᠰᡳ (oktosi), ᡩᠠᡳᡶᡠ (daifu)
- Manksî: lhee mê, fer lhee nêr
- Maorî: tākuta, rata → mi
- Marîkopayî: kwsede
- Martuthunirayî: juwayumarta
- Mecarî: orvos → hu nêr, doktor → hu nêr
- Meruyî: ndagitare
- Mongolî: эмч → mn (emč)
- Nahwatlî: ticitl
- Navajoyî: azeeʼííłʼíní
- Nedersaksî:
- Almaniya jêrîn a almanî: Dokter nêr, Dokterin mê, Doktersch mê, Doktersche mê
- Nepalî: डाक्टर (ḍākṭar), चिकित्सक → ne (cikitsak)
- Ngarrindjerî: putari
- Normandî: docteu nêr
- Norwecî:
- Okînawanî: 医者 (いさ, isa)
- Oksîtanî: mètge → oc nêr
- Oriyayî: ଡାକ୍ତର → or (ḍaktôrô)
- Oromoyî: hakiimii
- Oygurî: دوختۇر (doxtur), تېۋىپ (tëwip)
- Ozbekî: tabib → uz, shifokor → uz, doktor → uz, hakim → uz
- Palî: vejja nêr
- Peştûyî: ډاکټر → ps nêr (ḍākṭár), دکتور → ps nêr (doktór), طبيب → ps nêr (tabíb), حکيم → ps nêr (hakím)
- Plodîşî: Oatst nêr, Dokta nêr
- Polonî: lekarz → pl nêr, doktor → pl nêr, medyk → pl nêr
- Portugalî: doutor → pt nêr, médico → pt nêr
- Puncabî: ਹਕੀਮ → pa nêr (hakīm)
- Qazaxî: дәрігер (därıger)
- Romancî: medi nêr
- Romanyayî: medic → ro nêr, doctor → ro nêr
- Rusî: врач → ru nêr yan mê (vrač), врачи́ха → ru mê (vračíxa), до́ктор → ru nêr yan mê (dóktor), до́кторша → ru mê (dóktorša), ле́карь → ru nêr (lékarʹ), ме́дик → ru nêr (médik)
- Sanskrîtî: वैद्य → sa nêr (vaidya), चिकित्सक → sa nêr (cikitsaka), भिषज् → sa nêr yan mê (bhiṣaj)
- Sardînî: medicu, datori
- Sebwanoyî: mantatambal
- Sicîlî: medicu → scn nêr
- Sirboxirwatî:
- Slovakî: doktor → sk nêr, lekár → sk nêr
- Slovenî: zdravnik → sl nêr
- Sorbî:
- Sotoyiya başûr: ngaka
- Spanî: médico → es nêr, facultativo → es nêr yan mê
- Swahîlî: daktari → sw sinif 5/6, dokta sinif 9/10
- Swêdî: läkare → sv giştî, doktor → sv giştî
- Şîngazîcayî: twaɓiɓu sinif 5/6
- Tacikî: пизишк → tg (pizišk), табиб (tabib), доктор → tg (doktor), ҳаким (hakim)
- Tagalogî: doktor → tl giştî, manggagamot
- Tamîlî: மருத்துவர் → ta (maruttuvar), வைதியர் (vaitiyar)
- Tangsayî: tsiqshäraz
- Tayî: หมอ → th, แพทย์ → th, เวช → th (wêech), อายุรแพทย์
- Telûgûyî: వైద్యుడు → te (vaidyuḍu)
- Teterî: доктор (doqtor), табиб → tt (tabib)
- Tigrînî: ዶክተር (doktär)
- Tirkî: doktor → tr, hekim → tr, tabip → tr, sagan → tr
- Tirkmenî: lukman, hekim, wraç
- Kirîlî: врач nêr
- Tîbetî: ཨེམ་ཆི (em chi)
- Tokpisinî: dokta
- Toxarî B: saṃtkīnau
- Tswanayî: ngaka
- Tumbukayî: dokotala
- Unamî: ntaktël
- Urdûyî: ڈاکٹر nêr (ḍākṭar), حکیم nêr (hakīm), طبیب nêr (tabīb)
- Ûkraynî: лі́кар → uk nêr (líkar), до́ктор → uk nêr (dóktor), ме́дик nêr (médyk)
- Venîsî: medego nêr, miedego nêr, mèdego → vec nêr, dotor nêr
- Viyetnamî: bác sĩ y khoa, bác sĩ → vi, đốc-tờ → vi, y sinh → vi, thầy thuốc → vi
- Volapûkî: sanan → vo, hisanan, sanel, medinel
- Walonî: docteur → wa nêr, medcén → wa nêr, méde → wa nêr
- Weylsî: meddyg → cy nêr
- Ximêrî: ពេទ្យ → km (peityɔɔ), ហ្ម → km (mɑɑ), ពេទ្យហ្ម (peityɔɔhmɔɔ), វេជ្ជ → km (vɨccɔɔ)
- Yakutî: быраас (bıraas)
- Yamanayî: takter
- Yidîşî: דאָקטער nêr (dokter)
- Yûnanî: ιατρός → el nêr yan mê (iatrós), γιατρός → el nêr yan mê (giatrós)
- Kevn: ἰατρός nêr (iatrós)
- Zhuangî: canghyw
- Zuluyî: udokotela → zu sinif 1a/2a, umelaphi sinif 1/2, inyanga → zu sinif 9/10, ugedla sinif 11/10
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara physician a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Amedê
- Deng bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Bidlîsê
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê û nêr bi kurmancî
- Meslek bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi avestayî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi ermenî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi aramiya nû ya asûrî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi erebî