şemal

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /ʃɛˈmɑːl/
• Kîtekirin: şe·mal

Navdêr 1

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	şemal	şemal
Îzafe	şemala	şemalên
Çemandî	şemalê	şemalan
Nîşandera çemandî	wê şemalê	wan şemalan
Bangkirin	şemalê	şemalino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	şemalek	şemalin
Îzafe	şemaleke	şemaline
Çemandî	şemalekê	şemalinan

şemalek hil

şemal mê

1. find, mûm, çira, şam, şemamk
   • Îcarê Mexoyê file jî weko tedbîra Sultan Xanimê, varêla barutê nivê şevê dibetin û li bin oda Seyîd Ehmed Paşa li merehkê daninitin û şemalê di nêva barutê da dadiçikine û bi xwe bi dûrve diçitin û xwe xef diketin. Îcarê pașê seet nîvê, şemal digehte barutê, odeya Seyîd Ehmed Paşa di gel yalekê serayê berhewa bûyî. — (Mele Mehmûdê Bazîdî, Cami’eya Riseleyan û Hikayetan Bi Zimanê Kurmancî, Lîs, 2010, çapa 1em, r. 82, ISBN 978-605-5683-27-6)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: شمال‎ (şemal)

Herwiha

• şemalk
• şemalik

Jê

• şemaldank
• şemalk
• şemalik
• bêşemal

Etîmolojî

• şema + -l

Werger

• Almanî: Kerze → de m
• Erebî: ^?السعوة‎ → ar, ^?الشمع‎ → ar, ^?الشمعة‎ → ar, ^?الموم‎ → ar
• Inglîzî: ^?candle → en, ^?wax candle → en, ^?wax light → en
• Tirkî: mum → tr, akis → tr, inikas → tr, ^?çırağ → tr, ^?dalgır → tr
• Farisî: ^?پرتو‎ → fa, ^?تشعشع‎ → fa, ^?درخشندگی‎ → fa

Navdêr 2

şemal mê

1. (Xorasan) ba (hewayê livok)
   • Mîna kerengê hişkî ber şemalê, hildiperikinî rû li zewalê... — (Mehdi Jaferzadeh di profîla xwe ya Rûnameyê de, 5/2012)

Etîmolojî

Ihtimal e ku ji şîmal e ku maneya bakur dide anku "şemal" li destpêkê "bayê bakur" bû lê êdî maneya hemû bayan dide.^{[çavkanî hewce ye]}