çira
Here nagîvasyonê
Here lêgerînê

Kurdî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
- (Cînav) çiřa, çi ra
[biguhêre]
Zayenda mê ya binavkirî | ||||
---|---|---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | çira | çira | ||
Îzafe | çiraya | çirayên | ||
Çemandî | çirayê | çirayan | ||
Nîşandera çemandî | wê çirayê | wan çirayan | ||
Bangkirin | çirayê | çirayino | ||
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | çirayek | çirayin | ||
Îzafe | çirayeke | çirayine | ||
Çemandî | çirayekê | çirayinan |
çira mê
Ji wêjeya klasîk[biguhêre]
- Gazî ket îxwan û hilbêtin çira
Bête xwendin Mewlûda xeyr-ul wera— (Mewlûda Kurdî ~1720, Mela Hesenê Bateyî)
Herwiha[biguhêre]
- çirax (di bin tesîra farisî de)
Bi alfabeyên din[biguhêre]
Jê[biguhêre]
Etîmolojî[biguhêre]
Hevreha soranî چرا (çira), farisî چراغ (çeraẍ, çiraẍ) û pehlewî çirak, ji zimanên îranî, belkî têkilî peyva çirisîn. çırağ ya tirkî, ճրագ (črag) ya ermenî, ܫܪܓܐ (şiraẍa) ya aramî, ჩირაღდანი (čiraɣdani) ya gurcî û سراج (sirac) ya erebî ji zimanên îranî hatine wergirtin.
Werger[biguhêre]
- Çekî: pochodeň → cs m
- Çînî: 薪火 (xīnhuǒ), 火炬 (huǒjù)
- Farisî: ?چراغ → fa, ?لامپ → fa
- Almanî: Fackel → de m, subaltern → de, Kerze → de m, Lehrling → de m, ?Azubi → de, ?ungelernter Arbeiter → de
- Erebî: مِشْعَل → ar (míşẍel), ?السنیج → ar, ?الشمامة → ar, ?القراط → ar, ?المشكاة → ar, ?النبراس → ar, ?مصباح → ar
- Fînî: soihtu → fi
- Fransî: torche → fr m
- Gurcî: ჩირაღდანი (čirağdani)
- Holendî: toorts → nl, fakkel → nl
- Mecarî: fáklya → hu
- Îbranî: אבוקה (avukah)
- Inglîzî: torch → en, brilliant → en, candle → en, lamp → en, flambeau → en, lunt → en, ?cresset → en, ?flashing → en, ?pinup → en, ?beacon → en, ?kindling wood → en, ?torch light → en, ?torchlight → en
- Îtalî: fiaccola → it m, torcia → it m
- Japonî: 松明 → ja (たいまつ, táimatsu)
- Koreyî: 횃불 (hwaetbul)
- Latînî: fax → la m, taeda → la m
- Polonî: pochodnia → pl m
- Portugalî: tocha → pt m
- Rusî: факел → ru m (fakel)
- Sirboxirwatî: baklja → sh m, plamnik → sh m, plamenik → sh m
- Slovenî: bakla → sl m
- Tirkî: meşale → tr, çıra → tr, çırağ → tr, çırak → tr, ?fener → tr, ?kandil → tr, ?neden → tr, ?niçin → tr, ?niye → tr
[biguhêre]
çira
- çima, bo çi, ji ber çi,
sebeb çi ye ku- - Karê, tu çira wisan î? Ma diya te û bavê te nahêlin? — (Sîma Semend, Xezal, Weşanên Nûdem, 1996)
Herwiha[biguhêre]
Etîmolojî[biguhêre]
ji + çi + ra (re), hevreha farisî چرا (çiřa), pehlewî çim ray, ji zimanên îranî. Ji eynî rehî: çima