gilêş

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /ɡɪˈleːʃ/
• Kîtekirin: gi·lêş

Navdêr

Tewandina gilêş
Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	gilêş	gilêş
Îzafe	gilêşê	gilêşên
Çemandî	gilêşî	gilêşan
Nîşandera çemandî	wî gilêşî	wan gilêşan
Bangkirin	gilêşo	gilêşino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	gilêşek	gilêşin
Îzafe	gilêşekî	gilêşine
Çemandî	gilêşekî	gilêşinan

zerfek gilêş tê de

gilêş n

1. qirşûqal, çop, bermayî, avrî
   tiştên jibermayî yên bêkêr ku tên avêtinê

   Rabe vî gilêşî ji vê malê bimale!

n

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: گلێش

Ji wêjeyê

• Eger nivîskar bibîne, ko ev helbest prîvat e, ji xwe cihê wê selika gilêşî ye, ji ber pêdiviya xwêner pê nîne û wî têkildar nake. — (Tengezarê Marînî: Sarah Kirsch, Tirbespi.com, 10/2005)

Herwiha

• gelaş
• gelêş
• gilêşdank
• gilêşgeh
• gilêşkar
• gilêşxane
• glêş

Têkildar

• sergo

Etîmolojî

ihtimalen ji gile (belg, belçim, çilû) lê yan jî bi têkilkirina gile û qirş peyda bûbe. Lê herwiha mimkin e ku hevreha peyva farisî آشغال (aşẍal) be û yek ji herduyan bi metatezê guherîbin, hingê herdu ji zimanên îranî ne.

Jê

• gilêşdank
• gilêşk
• gilêşmal
• gilêşmalk
• gilêşmalî
• gilêşo
• gilêşvan
• gilêşvanî
• gilêşî

Werger

• Albanî: mbeturinë → sq m
• Almanî: Abfall → de n, Müll → de n

  Elmanîşî: Güsel n

• Asamî: জাৱৰ (zawor), আৱৰ্জনা (aworzona)
• Azerî: zibil → az, tullantı, çöp → az
• Belarusî: сме́цце nt (smjéccje), смяццё nt (smjaccjó), сьмяцьцё nt (sʹmjacʹcjó)
• Bengalî: আবর্জনা → bn (abôrjna), ছার (char)
• Bretonî: stronk n
• Bulgarî: боклу́к → bg n (boklúk), отпа́дък → bg n (otpádǎk), смет → bg n (smet)
• Burmayî: အမှိုက် → my (a.hmuik), ပေါက်ကရ → my (paukka.ra.), အမှိုက်သရိုက် → my (a.hmuiksa.ruik), အညစ်အကြေး → my (a.nyaca.kre:)
• Çamicuroyî: s̈hutechi
• Çekî: odpad → cs n, odpadky → cs p, smetí → cs nt
• Çerokî: ᎤᏲ (uyo)
• Çînî:

  Kantonî: 垃圾 (laap⁶ saap³)

  Dunganî: ңәсуә (ŋəsuə)

  Mandarînî: 垃圾 → zh (lājī, lèsè), 廢物 / 废物 → zh (fèiwù), 破爛 / 破烂 (pòlàn, pòlànr)

  Minnanî: 糞埽 / 粪埽 → zh-min-nan (pùn-sò)

• Danmarkî: affald → da nt
• Endonezyayî: sampah → id
• Erebî: زُبَالَة m (zubāla), نُفَايَة m (nufāya), قُمَامَة → ar m (qumāma), مُخَلَّفَات p (muḵallafāt)

  Erebiya misrî: زبالة m (zebāla)

• Ermenî: աղբ → hy (aġb)
• Esperantoyî: rubo
• Estonî: jäätmed, rämps
• Farisî: آشخال → fa (âšxâl), آشغال → fa (âšğâl)
• Fînî: roskat → fi p, jätteet, jäte → fi
• Fransî: ordures → fr p, déchet → fr n, poubelle → fr m
• Frîsî: ôffal nt
• Gaelîka skotî: sgudal n
• Galîsî: lixo → gl n, porcallada m, baldroada m, lorda m, ciscallo n, zudre n, fória m, foira m
• Gurcî: ნარჩენები (narčenebi), ნაგავი (nagavi)
• Hindî: कचरा → hi n (kacrā), मलबा → hi n (malbā), कूड़ा → hi n (kūṛā)
• Hmongî: khib nyiab
• Holendî: huisvuil → nl nt, vuilnis → nl m yan nt, vuil → nl nt, afval → nl nt
• Îbranî: זֶבֶל → he n (zével), אַשְׁפָּה → he m (ashpá)
• Îdoyî: eskombro → io
• Îngilîzî: garbage → en
• Îngriyî: rikka
• Îrlendî: bruscar → ga n, garr n
• Îtalî: immondizia → it m, spazzatura → it m, rifiuti → it p
• Îzlendî: rusl → is nt
• Japonî: ごみ → ja (gomi), 廃物 → ja (はいぶつ, haibutsu), がらくた → ja (garakuta), 廃品 → ja (はいひん, haihin)
• Kalalîsûtî: igitat
• Katalanî: deixalles → ca m p, escombraries → ca m p, brossa → ca m
• Koreyî: 쓰레기 → ko (sseuregi), 오물 → ko (omul)
• Latînî: purgamentum nt, quisquiliae → la m p, scrūta nt p
• Latviyayî: atkritumi n p
• Lawsî: ຂຍະ (kha nya), ຄຸມຝອຽ (khum fǭi), ມູນຝອຽ (mūn fǭi), ສັງການ (sang kān), ຂີ້ເຫຍື້ອ → lo (khī nyư̄a)
• Lîtwanî: šiukšlės → lt m p
• Makedonî: ѓубре nt (ǵubre), смет n (smet)
• Malayalamî: മാലിന്യം → ml (mālinyaṃ), ചവറ് → ml (cavaṟŭ)
• Malezî: sampah → ms
• Manksî: fooillagh
• Maorî: karaweta, parahanga
• Maratî: कचरा (kacrā)
• Mecarî: szemét → hu, hulladék → hu
• Mongolî:

  Kirîlî: хог → mn (xog), хаягдал → mn (xajagdal)

• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: avfall → no nt, søppel → no nt, boss nt

• Ojibweyî: ziigwebinigan
• Oksîtanî: bordilha → oc m
• Oromoyî: kosii
• Oygurî: ئەخلەت (exlet)
• Ozbekî: eski-tuski → uz, axlat → uz, chiqindi → uz
• Peştûyî: پوتل → ps (рawṭal), ګيخه m (gixa), ګيچه m (giča), کثافات n p (kasāfāt)
• Pidgîniya nîjeryayî: doti-doti
• Plodîşî: Schunt nt, Auffaul n, Aufgank n
• Polonî: śmieci p, odpady n p
• Portugalî: lixo → pt n
• Qazaxî: ескі-құсқы (eskı-qūsqy), қоқым-соқым (qoqym-soqym)
• Romagnolî: rùsco n
• Romanyayî: gunoi → ro nt
• Rusî: му́сор → ru n (músor), отбро́сы → ru n p (otbrósy), хлам → ru n (xlam), сор → ru n (sor), сме́тье nt (smétʹje)
• Samoayî: otaota
• Sardînî: aliga m
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: о̏тпа̄д n, смѐће nt

  Latînî: ȍtpād → sh n, smèće → sh nt

• Slovakî: odpad n, odpadky p
• Slovenî: odpadek n, smet m
• Spanî: basura → es m, desperdicios → es n p
• Swêdî: skräp → sv nt
• Tacikî: ахлот → tg (axlot), хокрӯба (xokrüba), ошғол (ošġol), ошхол (ošxol)
• Tay dam: ꪄꪲ꫁ꪹꪐ꫁ (khỉ nhửa)
• Tayî: กาก → th (gàak), ขยะ → th, หยากเยื่อ → th
• Telûgûyî: చెత్త → te (cetta)
• Teterî: чүп-чәр (çüp-çär)
• Tetûmî: lixu
• Tirkî: çöp → tr, süprüntü → tr
• Tirkmenî: çöp, zibil → tk
• Tîbetî: གད་སྙིགས (gad snyigs)
• Tongî: ngaoha'a
• Urdûyî: مَلْبا n (malbā), کَچْرَہ n (kacra), حَشْو (haśv), کُوڑا n (kūṛā)
• Ûkraynî: сміття́ nt (smittjá)
• Viyetnamî: rác → vi
• Weylsî: ysbwriel n, sbwriel → cy n, sothach n
• Wutunhuayî: halamala
• Ximêrî: សំរាម → km (sɑmriəm), ឡាប់សង (lapsɑɑng)
• Xosayî: inkunkuma sinif c9/c10
• Yidîşî: מיסט nt (mist), אָפּפֿאַל n (opfal)
• Yûnanî: απορρίματα nt p (aporrímata), σκουπίδια → el nt p (skoupídia)
• Zuluyî: imfucuza sinif c9/c10

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara garbage a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.