qirmiz
Kurmancî[biguhêre]
[biguhêre]
qirmiz mê
Bi alfabeyên din[biguhêre]
Herwiha[biguhêre]
Etîmolojî 1[biguhêre]
Ji erebî قِرْمِز (qirmiz), ji farisî کرمست (kermest), hemû ji proto-hindûewropî *kŕ̥miš (“kirm”). Bide ber ermenî կարմիր (karmir), îbranî כַּרְמִיל (karmīl) û tirkî kırmızı hemû wergirtinên ji zimanên îranî ne.
Werger[biguhêre]
buxik (1)
- Îngilîzî: kermes → en (insect)
- Tirkî: kırmız → tr, kırmız böceği → tr, çiçek boyası → tr
Rengdêr[biguhêre]
qirmiz
- sor.
- Di vî gundî de berê gelek roris «giyayê rengên sor û qirmiz» şîn dibû. — (HAWAR, GUNDÊN LODÊ, Herekol Azîzan, Weşanên Nûdem, cîld 2, hj. 24-57, 1934-1943, r. 833)
- Lakîn ew merovêd ko hiznîne /huzin,keder / ew libasên sor û qirmiz û cilêd faxre ber nakin û destêd xwe hune nakin û çavêd xwe kil nadin û naçine dawatan û kêfxwaşan. — (M. MAHMUT BEYAZÎDÎ, Amadekar: Qanadê Kurdo, ADETÊN KURDÎSTAN, Moskowa, 1963, r. 36)
Jê[biguhêre]
Etîmolojî 2[biguhêre]
Binêre beşa Etîmolojî 1.
Werger[biguhêre]
[biguhêre]
qirmiz zayend pêwîst e (z=m: mê, z=n: nêr, z=mn: mê û nêr, z=nt: nêtar)
- Vexwarineke alkolî ya tirkan e ku jieyandina şîrêehînêtê çêkirin
- ...Axayê Bexdayî lêdan û talan kirîn. Barêd wan hemû çox û qûmaş û atles û canefîs û qirmiz bûyî — (Mele Mehmûdê Bazîdî, Cami’eya Riseleyan û Hikayetan Bi Zimanê Kurmancî, Lîs, 2010, çapa 1em, r. 87, ISBN 978-605-5683-27-6)
Etîmolojî 3[biguhêre]
Deynkirî tirkî kımız ji tirkiya kevn kımız (kımız), ji proto-tirkî *Kumɨŕ.
Werger[biguhêre]
Kategorî:
- Kurmancî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Buxik bi kurmancî
- Peyvên kurmancî yên deynkirî ji erebî
- Peyvên kurmancî ji farisî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Rengdêr bi kurmancî
- Jêgirtin bi kurmancî
- Navdêrên bêzayend (kurmancî)
- Peyvên kurmancî yên deynkirî ji tirkî
- Peyvên kurmancî ji tirkiya kevn
- Peyvên kurmancî ji proto-tirkî