zemî

Kurdiya başûrî

Navdêr

zemî

1. (Şêxbizinî) ax, zevî, erazî, milk, war, cih, der, mekan, mesken, lokal, cî, cîh
2. dinya, cîhan

Herwiha

1. zamî

Le desiman keft we zemiye.

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî dʰéǵʰōm (erd, zevî), hevrehî zemo ya avestayî, zemî ya pehlewî, zemîk ya belûçî, zemîn ya farisî, zewî ya soranî, zîme ya zazakî, зæхх (zexx) ya osetî, cima ya sanskrîtî, земля (zemliya) ya rusî, žẽmė ya lîtwanî, χθών (xthṓn) ya yûnaniya kevn, humus ("zevî") û homō / hūmānus ("mirov, "axî"") ya latînî... Peyva zemîn ya kurdî ji heman rehî ye û ji farisî hatiye deynkirin.

• proto-hindûewropî: *(d^hé-)ģ^hem- ("erd")

• proto-îranî:

avestayî: zemo- ("erd")

pehlewî: zemî ("erd")

farisî: zemîn ("erd")

belûçî: zemîk ("erd")

kurmancî: zevî, zêvî ("zevî")

soranî: zewî ("zevî")

hewramî: zemîn ("erd, zevî")

zazakî: zime ("nizar"), zemîn ("zevî")

sanskrîtî: cimá- ("erd")

yûnanî: xemey- ("sererdî")

latînî: humus ("erd"), homō, hūmānus ("mirov")

îngilîziya kevn: guma ("mirov")

îngilîzî: bride-groom (zava) ...

Çavkanî: Horn p., Watkins p.20, MacKenzie p.114, Etymonline