xemgîn

Kurmancî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

IPA^(kilîd): /xɛmˈɡiːn/, /ɣɛmˈɡiːn/
Deng (Bidlîs)
Kîtekirin: xem·gîn

Rengdêr[biguhêre]

Pozîtîv	Komparatîv	Sûperlatîv
xemgîn	xemgîntir	herî xemgîn xemgîntirîn

xemgîn

kesa/ê xeman dixwe yan xemên giran hene
Hevmane: bixem, xembar, xemnak, derdgiran, bikeser, bikul, daxbar, xemxur, xemdar, xemgîr
- Rojekê, Min çil û sê caran dît ku çawa rok diçû ava! Û hinekî paşê, te berdomand: - Tu dizanî... Dema mirov gelekî xemgîn be, ew hez dike li avaçûna rokê binere... - Na xwe wê roja çil û sê caran tu wiqasî xemgîn bûyî? Lê mîrzayê biçûk vengerand. — (Mîrzayê Biçûk, Antoine de Saint-Exupéry, werger: Fawaz Husên, Weşanên Nûdem)
- Xîzan û geda xenî û zengîn
  Şadan û hezîn û şa û xemgîn
  Êdî nedibûn ji hev muşexxes — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)
Tişta/ê mirovî xemgîn dike.
Hevmane: dilsoj

Bi alfabeyên din[biguhêre]

kurdî-erebî: خه‌مگین‎, غەمگین‎
kurdî-krîlî: хәмгин

Jê[biguhêre]

(lêker) xemgîn bûn
(navdêr) xemgînbûn
(navdêr) xemgînbûyî
(navdêr) xemgînkirin
(lêker) xemgîn kirin
(navdêr) xemgînkirî
xemgîntî
xemgînî
xemgînîtî

Etîmolojî[biguhêre]

Ji xem + -gîn.

Werger[biguhêre]

Albanî: i mërzitur → sq, i pikëlluar → sq
Almanî: traurig → de
Azerî: qəmgin → az, kədərli, qəmli → az
Baskî: goibel, triste
Belarusî: су́мны (súmny)
Bengalî: দুঃখিত (duḥkhit), উদাস → bn (udaś)
Bîkoliya naverast: mamundo
Bulgarî: мрачен → bg (mračen), печа́лен → bg (pečálen), тъ́жен → bg (tǎ́žen)
Burmayî: ညှိုးငယ် → my (hnyui:ngai), ဝမ်းနည်းသော → my (wam:nany:sau:)
Çekî: smutný → cs
Çînî:
Kantonî: 唔開心 (m⁴ hoi¹ sam¹)

Mandarînî: 哀傷 → zh (āishāng), 悲傷 → zh (bēishāng), 憂傷 (yōushāng)
Danmarkî: trist
Endonezyayî: sedih → id
Erebî: حَزِين‎ (ḥazīn)
Erebiya hîcazî: زعلان‎ n (zaʕlān), مُتْضَايِق‎ (mutḍāyig)

Erebiya başûrê şamê: زعلان‎ n (zaʕlān)

Erebiya başûrê şamê: زعلان‎ n (zaʕlān)
Ermenî: տխուր → hy (txur)
Erzayî: нусманя (nusmanja)
Esperantoyî: malgaja
Estonî: kurb → et
Farisî: غمگین‎ → fa (ğamgin), دژم‎ → fa (dožam)
Fînî: surullinen → fi
Fransî: triste → fr
Friyolî: avilît
Gaelîka skotî: brònach, dubhach, gruamach
Galîsî: triste → gl
Gotî: 𐌲𐌰𐌿𐍂𐍃 (gaurs)
Gurcî: სევდიანი (sevdiani), დარდიანი (dardiani), მწუხარე (mc̣uxare), ნაღვლიანი (naɣvliani)
Hawayî: kaumaha
Hindî: उदास → hi (udās), दुखी → hi (dukhī)
Holendî: triest → nl, verdrietig → nl
Îbranî: עָצוּב‎ → he (atzúv)
Îdoyî: trista → io
Îngilîziya kevn: drēoriġ
Îngilîziya navîn: sad, drery
Îngilîzî: sad → en
Îngriyî: pahameeliin
Îrlendî: brónach
Îtalî: triste → it
Îzlendî: dapur → is
Japonî: 悲しい → ja (かなしい, kanashii)
Javayî: susah → jv
Katalanî: trist → ca n, trista → ca m
Keçwayî: llakisqa
Kirgizî: кайгылуу → ky (kaygıluu), капалуу → ky (kapaluu), муңайынкы → ky (muñayınkı), муңдуу → ky (muñduu)
Komoriya ndzwanî: na hamu
Koreyî: 슬프다 → ko (seulpeuda)
Kreyoliya fransî ya Louisiana: tris
Krymçakî: опранмах, бехсун (bekhsun)
Latgalî: skumeigs, žāls
Latînî: tristis, maestus → la
Latviyayî: skumjš, bēdīgs
Lawsî: ກ່ຳ (kam), ກຳສວນ (kam sūan), ຕອມ (tǭm)
Lîtwanî: liūdnas → lt
Luksembûrgî: trauereg
Makedonî: та́жен (tážen)
Malezî: sedih → ms
Maltayî: imdejjaq
Maorî: hinapouri
Mecarî: szomorú → hu
Mongolî: уйтгартай (ujtgartaj), гунигтай (gunigtaj)
Norwecî: trist, lei seg
Oksîtanî: trist → oc n, trista → oc m
Ozbekî: qaygʻuli → uz, gʻamgintneg
Peştûyî: غمجن‎ → ps (ğamjan), خپه‎ → ps (xapa), خواشينی‎ → ps (xwâšinay)
Polonî: smutny → pl
Portugalî: triste → pt
Qazaxî: қайғылы (qaiğyly), көңілсіз (köñılsız), мұңайлы (mūñaily)
Romagnolî: abatù
Romanyayî: trist → ro, tristă m, abătut → ro n an nt, abătută → ro m
Rusî: гру́стный → ru (grústnyj), печа́льный → ru (pečálʹnyj)
Sanskrîtî: खिन्न → sa (khinna)
Sirboxirwatî:
Kirîlî: жалостан, тужан

Latînî: žalostan → sh, tužan → sh
Skotî: sad, dule
Slovakî: smutný → sk
Slovenî: žalosten → sl
Spanî: triste → es
Swêdî: ledsen → sv, sorgsen → sv
Tacikî: ғамгин → tg (ġamgin)
Tagalogî: malungkot
Tayî: เศร้า → th (srâo), เศร้าโศก
Tirkî: üzgün → tr, mutsuz → tr, kaygılı → tr, tasalı → tr, gamlı → tr, mağmum → tr, mahzun → tr, melul → tr, kırık kalpli, kalbi kırık → tr
Tirkmenî: gamgyn, gamly → tk, gaýgyly → tk
Tîbetî: སྐྱོ་པོ (skyo po)
Urdûyî: اداس‎ (udās), دکھی‎ (dukhī)
Ûkraynî: смутни́й (smutnýj), сумни́й (sumnýj)
Viyetnamî: buồn → vi, buồn bả, buồn rầu → vi
Weylsî: trist → cy
Ximêrî: កន្លេង → km (kɑnleɛŋ)
Yidîşî: טרויעריק‎ (troyerik)
Yûnanî: θλιμμένος → el (thlimménos), λυπημένος → el (lypiménos), στενοχωρημένος → el (stenochoriménos)
Zimanê destan ê emerîkî: 5@NearInsideNosehigh-PalmBack-5@NearInsideNosehigh-PalmBack 5@NearInsideNeckhigh-PalmBack-5@NearInsideNeckhigh-PalmBack

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.