derbest

 Binêre herwiha: Derbest

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /dɛɾˈbɛst/
• Kîtekirin: der·best

Rengdêr

derbest

1. dergirtî, nixamtî
   Tiştê ku derê wî hatiye girtin û bestin.
   • bi wêne û helwest e
     xeyal tê de serbest e
     tirs ji ber wê bindest e
     bê awaz be derbest e — (Ferhadê Içmo, Helbest [arşîv], helbestakurdi.com, 2002)
   • Ey keça ciwan ser renga hinek al,
     Der best nînim, rêbarim, derbest nînim, revok nînim
     Dizanî şerpeze û derbest yekcar çira min — (Prof. Qanatê Kurdo, Tarixa edebyeta kurdi [arşîv], 1992, çapa 2em, r. 317)
2. Cidî, muhîm.
   • Pêwîst û girînge ku li ser heman astê ciddî û derbest û bi wefadarîya Neteweyî û Niştîmanî, dûr ji torebûn heqaret û kardanên kesokî – şexsî bê bi karanîn. — (Konseya rêveber ya KNK, Hildana Ala Herêma Başûrê Kurdistanê li Kerkûk [arşîv], kongrakurdistan.eu, 2017)
   • Heke dewlet bi awayekî derbest li Yeşil digere, ew çawa dikare here Başûr li ser navê dewletê ji bo anîna Şemdin Sakik xebatê bike? — (Azadiya Welat, Bêyî çeteyan şerê taybet nameşe [arşîv], Samî Tan, hj. 122, 1998, r. 2)
   • Tevî hewara mirovatî yê malbat û xelkê dilsozên din yên li Kurdistan û Îranê, rejîma Îranê bê xem û bê derbest ti cûre bersivek bi banga azadîxwazî, mirovperweriy û aşitîxwazîyê nade. — (KNK: Em xwedî li Penahî derkevin [arşîv], yeniozgurpolitika.com, 2018)
3. Xeleq.
   • Li ber dergehê
     Dilê min aza û serbest
     Vedwestin
     Vane
     Ji derbesta mirinê
     Bi dizî daketine — (Pênûsa nû, 0mîdên windayî [arşîv], Boniye Cegerxwin, weşanên Hevbenda Nivîskar û Rojnamevanên Kurd li Sûrî, hj. 23, 2014, r. 23)

Jê

• derbest kirin

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.

Werger

dergirtî (1)

• Erebî: كفن‎ → ar, نعش‎ → ar, نقاب‎ → ar
• Farisî: در بسته‎ → fa, پلوم‎ → fa, آک بند‎ → fa
• Îngilîzî: pall → en, ^?copyhold → en
• Tirkî: kapalı → tr, mahfuz → tr

cidî, muhîm (2)

• Îngilîzî: serious → en, important → en
• Tirkî: ciddi → tr, önemli → tr

xeleq (3)

Navdêr

derbest mê

1. Guhartoyeke darbest.
   • Cenazeyê Akçelîk bi konvoyeke ji sedan wesayîtî, anîn gundê Şahê yê bajaroka Esnedereyê. Piştî nimêja cenaz ya li mizgefta gund, derbest li ser milan heta goristana gund hat hilgiritin. — (Gerilayê HPG’ê Akçelîk ber bi rêwîtiya dawî ve hate oxirkirin [arşîv], anfkurdi.com, 2016)