xwedî

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /xʷɛˈdiː/
• Deng (Wan)^ⓘ
• Kîtekirin: xwe·dî

Navdêr 1

Tewandina xwedî
Zayendên mê û nêr ên binavkirî
Rewş	Mê (yj.)	Nêr (yj.)	Mê û nêr (pj.)
Navkî	xwedî	xwedî	xwedî
Îzafe	xwediya	xwediyê	xwediyên
Çemandî	xwediyê	xwedî	xwediyan
Nîşandera çemandî	wê xwediyê	wî xwedî	wan xwediyan
Bangkirin	xwediyê	xwediyo	xwediyino
Zayendên mê û nêr ên nebinavkirî
Rewş	Mê (yj.)	Nêr (yj.)	Mê û nêr (pj.)
Navkî	xwediyek	xwediyek	xwediyin
Îzafe	xwediyeke	xwediyekî	xwediyine
Çemandî	xwediyekê	xwediyekî	xwediyinan

xwedî m yan n li gorî maneyê

1. Kesê tiştek yê wî ye.

   Ew xwediyê vî xanî ye. (Ev xanî yê wî ye)

   Ez ne xwediya wê tirimpêlê me. (Ew tirimpêl ne ya min e.)

2. Kesê tiştek yan hin tişt hene.

   Ew xwedî zarok e. (Wî zarok hene.)

   Ew ne xwedîmal e. (Ew bêmal e.)

Herwiha

• xodî
• xudî
• xwidî
• xwodî
• xwudî

Hevmane

• xudan
• sahib

Bide ber

• xweda
• xwedê

Jê

• bêxwedî
• bêxwedîtî
• bixwedî
• bixwedîtî
• xwedî-
• xwedîdar
• xwedîdarî
• xwedîtî
• (lêker) lê bûn xwedî
• (lêker) lê xwedî derketin
• (lêker) xwedî kirin
• (navdêr) xwedîkirin

Etîmolojî

xwe + -dî (hêz, şiyan, karîn, qiwet) ku hevrehên yên din yên kurmancî xwedan, Xwedê, xatûn, xoce, -xwê (xwedî) ne, yên soranî xawen (xwedî, xwedan), xêw (, Xwa, farisî خدا (Xuda, “Xwedê”), خواجه (x^wace, “xoce, birêz, hêja, efendî”), hemû ji proto-hindûewropî *swe- (xwe) + *tep- (“germ kirin, enerjî danê”) ku herwiha serekaniya tav ya kurdî ye jî.

Bi zaravayên din

• Soranî: xawen
• Zazakî: wayîr

Werger

• Afrîkansî: eienaar
• Albanî: pronar → sq n
• Almanî: Inhaber → de n, Besitzer → de n, Besitzerin → de m, Eigentümer → de n, Eigentümerin → de m
• Altayiya başûrî: ээ (ee)
• Asamî: গিৰি (giri), মালিক (malik), গৰাকী (goraki)
• Astûrî: propietariu n, dueñu n
• Azerî: sahib → az, malik, yiyə → az
• Başkîrî: хужа (xuža), эйә (eyä)
• Belarusî: гаспада́р → be n (haspadár), гаспада́рка → be m (haspadárka), улада́льнік n (uladálʹnik), улада́льніца m (uladálʹnica), хадзя́ін n (xadzjáin), хадзя́йка m (xadzjájka)
• Bengalî: মালিক (malik), সাহেব (śaheb)
• Bîkoliya naverast: kagsadiri
• Bulgarî: со́бственик → bg n (sóbstvenik), со́бственичка m (sóbstvenička), притежа́тел → bg n (pritežátel), притежа́телка m (pritežátelka), стопа́нин → bg n (stopánin), стопа́нка → bg m (stopánka), владе́тел → bg n (vladétel), владе́телка m (vladételka)
• Burmayî: ပိုင်ရှင် → my (puinghrang), အရှင် → my (a.hrang)
• Çekî: majitel → cs n, majitelka → cs m, vlastník → cs n, vlastnička m
• Çînî:

  Mandarînî: 所有者 → zh (suǒyǒuzhē), 主人 → zh (zhǔrén)

• Çuvaşî: хуҫа (huśa)
• Danmarkî: ejer → da g
• Endonezyayî: pemilik → id
• Erebî: مَالِك → ar n (mālik), مَالِكَة m (mālika), صَاحِب n (ṣāḥib), صَاحِبَة m (ṣāḥiba)

  Erebiya misrî: صاحب n (ṣāḥib)

• Ermenî: տեր → hy (ter)
• Esperantoyî: proprietulo, posedanto
• Estonî: omanik
• Farisî: صاحب → fa (sâheb), مالک → fa (mâlek)
• Ferî: eigari n
• Fînî: omistaja → fi
• Fransî: propriétaire → fr n yan m
• Friyolî: paron n
• Galîsî: propietario → gl n, dono → gl n
• Gurcî: მესაკუთრე (mesaḳutre), მფლობელი (mplobeli), პატრონი → ka (ṗaṭroni), მეპატრონე (meṗaṭrone)
• Hindî: मालिक → hi n (mālik), यजमान → hi n (yajmān), साहिब → hi n (sāhib), साहब → hi n (sāhab)
• Hmongî: tswv

• Holendî: eigenaar → nl n, eigenares → nl nt, bezitter → nl n, bezitster → nl m
• Îbranî: בַּעַל → he n (bá'al), בַּעֲלָה m (ba'alá)
• Îngilîziya kevn: āgend n
• Îngilîzî: owner → en
• Îrlendî: úinéir n
• Îtalî: proprietario → it n, proprietaria → it m
• Îzlendî: eigandi → is n
• Japonî: 持ち主 → ja (もちぬし, mochinushi), 所有者 → ja (しょゆうしゃ, shoyūsha), オーナー → ja (ōnā), 主人 → ja (しゅ​じん, shujin)
• Katalanî: propietari → ca n
• Kirgizî: ээси → ky (eesi), кожоюн → ky (kocoyun)
• Kîkûyûyî: mwene sinif c1
• Koreyî: 소유자 → ko (soyuja), 주인 → ko (ju-in)
• Latînî: possessor, dominus → la
• Latviyayî: saimnieks n, saimniece m
• Lawsî: ເຈົ້າຂອງ (chao khǭng)
• Lîtwanî: savininkas → lt n
• Makedonî: сопственик n (sopstvenik), сопственичка m (sopstvenička), сопственица m (sopstvenica)
• Malayalamî: ഉടമ → ml (uṭama)
• Malezî: pemilik → ms, tuan → ms, punya
• Manksî: shellooder n
• Maorî: rangatira → mi
• Mecarî: tulajdonos → hu
• Mongolî:

  Kirîlî: эзэн → mn (ezen)

  Mongolî: ᠡᠵᠡᠨ (eǰen)

• Nedersaksî:

  Almaniya jêrîn a almanî: Egendömer n

• Normandî: aûgni n, propriétaithe n yan m
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: eier → no n

  Norweciya nînorskî: eigar n

• Oksîtanî: proprietari → oc n
• Oygurî: ئىگە (ige), خوجايىن (xojayin), ساھىب (sahib)
• Ozbekî: xoʻjayin → uz, ega → uz, sohib → uz, molik → uz
• Peştûyî: مالک n (mālik), صاحب → ps n (sāhéb)
• Plodîşî: Ieejendeema n
• Polonî: właściciel → pl n, właścicielka → pl m
• Portugalî: proprietário → pt n, dono → pt n
• Qazaxî: ие (ie), қожайын (qojaiyn)
• Romanyayî: proprietar → ro n
• Rusî: владе́лец → ru n (vladélec), владе́лица → ru m (vladélica), со́бственник → ru n (sóbstvennik), со́бственница → ru m (sóbstvennica), хозя́ин → ru n (xozjáin), хозя́йка → ru m (xozjájka), обладатель → ru n (obladatelʹ), обладательница → ru m (obladatelʹnica)
• Samiya skoltî: ho´zje´n
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: вла̑снӣк n, вла̑сница m

  Latînî: vlȃsnīk → sh n, vlȃsnica → sh m

• Slovakî: majiteľ n, majiteľka m, vlastník n, vlastníčka m
• Slovenî: lastnik → sl n, lastnica m
• Spanî: propietario → es n, dueño → es n, poseedor n
• Swahîlî: mwenyewe → sw
• Swêdî: ägare → sv g
• Şîngazîcayî: mwinyi
• Tacikî: соҳиб (sohib), молик (molik)
• Tagalogî: may-ari
• Tayî: เจ้าของ → th
• Telûgûyî: స్వంతదారు (svantadāru), యజమాని → te (yajamāni)
• Teteriya krîmî: saip
• Teterî: хуҗа → tt (xuca)
• Tirkî: sahip → tr, iye → tr, malik → tr, elmen
• Tirkmenî: hojaýyn, eýe
• Urdûyî: مالک n (mālik), صاحب n (sāhib)
• Ûkraynî: вла́сник → uk n (vlásnyk), вла́сниця m (vlásnycja), хазя́їн n (xazjájin), хазя́йка m (xazjájka)
• Weylsî: perchennog → cy n
• Ximêrî: ម្ចាស់ → km (mcah)
• Yûnanî: ιδιοκτήτης → el n (idioktítis), ιδιοκτήτρια → el m (idioktítria)

  Kevn: κτήτωρ n (ktḗtōr)

Ev qismê Wergerê ji malûmatên naveroka vê versiyona madeya owner a Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr 2

xwedî m

1. Guhartoyeke xodîk.
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]