vegerîn

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /vɛɡɛˈriːn/
• Kîtekirin: ve·ge·rîn

Lêker

vegerîn (lêkera negerguhêz)
Rehê dema niha:
RP. Niha
	ez	vedigerim
	tu	vedigerî
	ew	vedigere
	em, hûn, ew	vedigerin
Fermanî	Yekjimar	vegere
	Pirjimar	vegerin
Rehê dema borî:
RP. Boriya sade
	ez	vegeriyam
	tu	vegeriyayî
	ew	vegeriya
	em, hûn, ew	vegeriyan
Formên din: Tewandin:vegerîn

vegerîn lêkera pêkhatî, negerguhêz

1. dîsa çûn wî cihî yê ku jê hatiye,
   dîsa hatin wê dera ku jê çûye:

   Ez ê vegerim malê.

   Êvarê derengî vegeriya.

   Zû vegerin!

   Ew deh salan li Ewropayê jiya lê paşî vegerîn Kurdistanê.

   • Heger carekê din hesp vegeriya ev hesp ê te ye: Xwedîyê hespê yekî mîr be, paşe be, padîşahê Osmanî, şahê Ecem, Koroglî be jî, ev hesp nayê dayin. Tu dikarî serê xwe bidî le wî nedî. Em jî nema wî didin." — (Çiyayê Agirî, Yaşar Kemal, Weşanxana Çanda Kurdî)
   • Ez bi malbat û şên ji welatê xwe derketim, niha jî ez ê vegerim warê kor, xirbe û şikêrên ku kund lê dixwînin. — (Firat Cewerî, Payiza Dereng, Avesta, 2014, r. 24)

Herwiha

• vegeriyan
• vegeiyan
• vegeryan
• vegeryan
• vegerîyan
• vegerîyan
• vegerran
• vegeran
• vegerhan
• vegerhan
• vegerihan
• vegerihan

Jê

• veger
• vegerî
• vegêr
• vegêran

Têkildar

• (gerguhêz) vegerandin

Nêzîk

• zivirîn

Bide ber

• dagerîn
• jê gerîn
• wergerîn

Etîmolojî

Ji ve- + gerîn.

Bi zaravayên din

• Soranî: gerranewe
• Zazakî: agerayene

Werger

• Aklanon: uli'
• Almanî: zurückkehren → de, zurückkommen → de
• Aromanî: tornu → roa-rup
• Asamî: উভত (ubhot)
• Azerî: qayıtmaq → az, geri dönmək
• Başkîrî: ҡайтыу (qaytïw), кире килеү (kire kilew), кире китеү (kire kitew), кире барыу (kire barïw)
• Belarusî: варо́чацца impf (varóčacca), вярну́цца pf (vjarnúcca), вярта́цца impf (vjartácca), зварача́цца impf (zvaračácca), звярну́цца pf (zvjarnúcca)
• Bengalî: ফেরা → bn (phera)
• Bulgarî: връ́щам се → bg impf (vrǎ́štam se), въ́рна се pf (vǎ́rna se)
• Burmayî: ပြန် → my (pran)
• Çekî: vrátit se → cs pf, vracet se impf
• Çerokî: ᎢᎦᎷᎦ (igaluga)
• Çînî:

  Kantonî: 返去 (faan¹ heoi³)

  Mandarînî: 返回 → zh (fǎnhuí), 回來 → zh (huílai), 回去 → zh (huíqu), 歸 → zh (guī)

  Min dongî: 转 (duon)

• Dalmatî: tornuar
• Danmarkî: gå tilbage, vende tilbage, returnere → da
• Endonezyayî: balik → id, membalik → id, pulang → id
• Erebî: رَجَعَ‎ → ar (rajaʿa), عَادَ‎ → ar (ʿāda)

  Erebiya misrî: رجع‎ (regeʕ)

  Erebiya hîcazî: رِجِع‎ (rijiʕ)

• Ermenî: վերադառնալ → hy (veradaṙnal)
• Esperantoyî: reveni
• Estonî: naasma
• Evenkî: мучу- (muçu-)
• Farisî: برگشتن‎ → fa (bargaštan), بازگشتن‎ → fa (bâzgaštan)
• Fînî: palata → fi
• Fransî: revenir → fr, retourner → fr, s'en retourner → fr
• Friyolî: tornâ
• Galîsî: volver → gl
• Gurcî: დაბრუნება (dabruneba)
• Haîtî: tounen
• Hawayî: hoʻi
• Hindî: लौटना → hi (lauṭnā)
• Holendî: terugkomen → nl, terugkeren → nl
• Îbranî: חָזַר‎ → he (khazar)
• Îdoyî: retroirar → io
• Îngilîziya kevn: ġeċierran eft
• Îngilîzî: return → en
• Înterlîngua: retornar
• Îrlendî: fill
• Îstriyotî: turnà
• Îtalî: tornare → it
• Îzlendî: skila → is
• Japonî: 戻る → ja (もどる, modoru), 帰る → ja (かえる, kaeru)
• Javayiya kevn: walik, wali, pulih
• Javayî: walik, bali → jv, mulih
• Katalanî: tornar → ca
• Keçwayî: chayanpuy, kutiy
• Koreyî: 돌아가다 → ko (doragada), 돌아오다 → ko (doraoda)
• Kornî: dehweles
• Ladînoyî: tornar atras
• Latînî: revertor → la, regredior, redeō → la, reveniō, remeo, rebito
• Lawsî: ກັບຄືນ (kap khư̄n), ເມືອ (mư̄a)
• Lîtwanî: grįžti → lt, sugrįžti → lt
• Lombardî: tornà
• Lueyî: ᦗᦸᧅ (poak)
• Malezî: kembali → ms, pulang → ms
• Manksî: tar er-ash
• Maorî: hoki, waihape
• Mazenderanî: درسّن‎ (daressan), دگردسّن‎ (degardessan, dagerdessan)
• Mecarî: visszatér → hu, visszautazik → hu, hazautazik → hu
• Nahwatliya klasîk: iloti
• Nanayî: мочого-
• Napolîtanî: turnà
• Normandî: r'vénîn
• Norsiya kevn: ganga aptr
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: returnere, komme tilbake

• Oksîtanî: tornar → oc
• Polonî: wracać → pl impf, wrócić → pl pf
• Portugalî: voltar → pt, retornar → pt, regressar → pt
• Qazaxî: қайту → kk (qaitu)
• Romancî: turnar, turner, tuornar
• Romanyayî: întoarce → ro
• Rusî: возвраща́ться → ru impf (vozvraščátʹsja), возврати́ться → ru pf (vozvratítʹsja), верну́ться → ru pf (vernútʹsja)
• Sardînî: torràe, torrài, torrare
• Sebwanoyî: uli
• Sicîlî: turnari → scn
• Slovakî: vracať sa impf, vrátiť sa pf, navrátiť sa pf
• Somalî: noqosho
• Spanî: volver → es, regresar → es
• Swahîlî: kurudi → sw, kurudia
• Swêdî: återvända → sv, gå tillbaka
• Şorî: нанарға (nanarğa)
• Tagalogî: bumalik
• Tausugî: uwi
• Tayî: กลับมา (glàp maa), กลับ → th (glàp)
• Tirkî: geri dönmek → tr, kayıtmak → tr
• Ugarîtî: 𐎘𐎁 (ṯb)
• Urdûyî: لوٹا‎ (lauṭnā)
• Ûkraynî: поверта́тися impf (povertátysja), поверну́тися pf (povernútysja), верта́тися impf (vertátysja), верну́тися pf (vernútysja), вороча́тися impf (voročátysja), заверта́тися impf (zavertátysja), заверну́тися pf (zavernútysja)
• Venîsî: tornar → vec
• Viyetnamî: về → vi, trở lại → vi, trở về → vi
• Weylsî: dychwelyd → cy

• Yûnanî: γυρίζω → el (gyrízo)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	vegerîn	vegerîn
Îzafe	vegerîna	vegerînên
Çemandî	vegerînê	vegerînan
Nîşandera çemandî	wê vegerînê	wan vegerînan
Bangkirin	vegerînê	vegerînino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	vegerînek	vegerînin
Îzafe	vegerîneke	vegerînine
Çemandî	vegerînekê	vegerîninan

vegerîn mê

1. hatina bo cihê ku jê çûbû, [[çûn]a bo dera ku jê hatibû:

   vegerîna malê

   vegerîneke nepayî

   Ma vegerîna li gundên kavlkirî dê ne dijwar be?

Herwiha

Li beşa lêkerê binêrin.

Werger

• Almanî: Rückkehr → de m
• Azerî: qayıdış, geri dönmə, dönüş
• Bretonî: distro → br n an m
• Bulgarî: връщане → bg nt (vrǎštane)
• Çekî: návrat → cs n
• Çînî:

  Mandarînî: 歸還 (guīhuán)

• Danmarkî: tilbagevænding g, retur → da g
• Erebî: عَوْدَة‎ m (ʿawda)

  Erebiya misrî: رجوع‎ n (ruguuʕ)

• Esperantoyî: reveno, reiro
• Farisî: بازگشت‎ → fa (bâzgašt), برگشت‎ → fa (bargašt)
• Fînî: paluu → fi, palaaminen → fi
• Fransî: retour → fr n
• Gaelîka skotî: dìoladh n
• Galîsî: volta → gl m, retorno → gl n, vida → gl m
• Îngilîziya kevn: edċierr n
• Îngilîzî: return → en
• Îtalî: ritorno → it n
• Japonî: 復帰 → ja (ふっき, fukki), 返却 → ja (へんきゃく, henkyaku), 帰還 → ja (きかん, kikan)
• Katalanî: tornada → ca m, retorn → ca n
• Latînî: reditus n, regressus n, revertersio m, reversio m, fructus → la n
• Maorî: hokianga, hokinga, waihapenga
• Mecarî: visszatérés → hu, visszaérkezés → hu, megérkezés → hu, hazaérkezés → hu, hazatérés → hu, visszajövetel → hu, hazajövetel → hu
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: retur n

  Norweciya nînorskî: retur n

• Polonî: powrót → pl n
• Portugalî: retorno → pt n, volta → pt m, regresso → pt
• Romanyayî: reîntoarcere → ro m, înapoiere → ro m, revenire → ro m
• Rusî: возвраще́ние → ru nt (vozvraščénije), возвра́т → ru n (vozvrát)
• Slovenî: vrnitev m, povratek n
• Spanî: regreso → es n, retorno → es n, vuelta → es m
• Swêdî: återkomst → sv, återvändo → sv, retur → sv g
• Tagalogî: pagbalik, pagbabalik → tl
• Taosî: mùoli’íne
• Ûkraynî: пове́рнення nt (povérnennja)

• Yûnanî: επιστροφή → el m (epistrofí)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.