tirs
Xuyakirin

Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]Tewandina tirs | ||
---|---|---|
Zayenda mê ya binavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | tirs | tirs |
Îzafe | tirsa | tirsên |
Çemandî | tirsê | tirsan |
Nîşandera çemandî | wê tirsê | wan tirsan |
Bangkirin | tirsê | tirsino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | tirsek | tirsin |
Îzafe | tirseke | tirsine |
Çemandî | tirsekê | tirsinan |
- Hesta nexweş ya dikeve dilê mirovî dema bawer dike ku dê tiştek xirab biqewime.
- Hêdîka bi tirs ber bi pinpinîkê ve meşiya. — (Dara Hinarê, Yaşar Kemal, Weşanên Nûdem)
- Mîr go »çi 'eceb bi min nekir pirs
Ya ne qe nemaye wî ji min tirs«
Go »ma tu nizanî ew kusan e — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)
Bi alfabeyên din
[biguhêre]- kurdî-erebî: ترس (dengnasî: طرس)
Herwiha
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Ji proto-hindûewropî *tres- (tirs, recifk), têkildarî avestayî tirise û terora ji latînî, partî tars. Cotrehê teror.
Werger
[biguhêre]- Afrîkansî: vrees → af
- Albanî: frikë → sq mê, druaj → sq
- Almanî: Angst → de mê, Bange → de mê, Schreck → de nêr, Furcht → de mê
- Amharî: ፍርሃት mê (fərhat)
- Asamî: ভয় (bhoy)
- Astûrî: mieu → ast nêr
- Aymarayî: asxaraña
- Azerî: qorxu → az
- Baskî: herstura
- Başkîrî: ҡурҡыу (qurqïw)
- Batsbî: ჴერლʻომ (qerlʻom)
- Belarusî: страх nêr (strax), бая́знь mê (bajáznʹ), бо́язнь mê (bójaznʹ), бо́язь mê (bójazʹ)
- Bengalî: ভয় → bn (bhôẏ), ডর → bn (ḍôr), ত্রাস → bn (traś)
- Bretonî: aon → br
- Bulgarî: страх → bg nêr (strah), боя́зън → bg mê (bojázǎn), опасе́ние → bg nêtar (opasénie)
- Burmayî: ဘယာ → my (bha.ya)
- Cimbrî: dabòrte
- Çekî: strach → cs nêr, bázeň → cs mê, obava → cs mê
- Çerokî: ᎤᎾᏰᎯᏍᏗ (unayehisdi)
- Çînî:
- Danmarkî: angst → da, frygt → da giştî
- Divehî: ބިރުވެރިކަމަކީ (biruverikamakī)
- Endonezyayî: takut → id
- Erebî: خَوْف → ar nêr (ḵawf), وَهَل nêr (wahal)
- Ermenî: վախ → hy (vax), երկյուղ → hy (erkyuġ), ահ → hy (ah)
- Esperantoyî: timo → eo
- Estonî: hirm → et, kartus
- Extremaduranî: mieu
- Farisî: ترس → fa (tars), بیم → fa (bim), هراس → fa (harâs), خوف → fa (xowf)
- Ferî: ótti nêr, ræðsla mê, angist mê, bangilsi nêtar
- Fînî: pelko → fi, kammo → fi
- Fransiya kevn: peor mê
- Fransî: peur → fr mê, crainte → fr mê
- Friyolî: pôre mê, timôr
- Gaelîka skotî: eagal nêr, uabhas nêr, oillt mê
- Galîsî: medo → gl nêr, receo nêr, temor → gl nêr
- Gotî: 𐌰𐌲𐌹𐍃 nêtar (agis), 𐍆𐌰𐌿𐍂𐌷𐍄𐌴𐌹 mê (faurhtei)
- Gurcî: ზარი (zari), შიში (šiši)
- Hawayî: makaʻu
- Higaononî: haduk
- Hindî: डर → hi nêr (ḍar), भय → hi nêr (bhay), ख़ौफ़ nêr (xauf), खौफ → hi nêr (khauph), सहम → hi nêr (saham)
- Hîlîgaynonî: hadlok
- Hmongî: ntshai
- Holendî: angst → nl, vrees → nl mê
- Îbranî: פָּחַד → he nêr (pákhad)
- Îngilîziya kevn: eġe nêr
- Îngilîziya navîn: fer, ferd
- Îngilîzî: fear → en
- Înterlîngua: timor, pavor
- Îrlendî: eagla → ga mê, scéin mê
- Îstriyotî: tamur, pagura mê
- Îtalî: paura → it mê, timore → it nêr
- Îzlendî: hræðsla → is mê, beygur → is nêr, ótti → is nêr
- Japonî: 恐れ → ja (おそれ, osore), 恐怖 → ja (きょうふ, kyōfu)
- Javayiya kevn: wĕdi
- Javayî: wedi → jv
- Kannadayî: ಭಯ → kn (bhaya), ಹೆದರಿಕೆ → kn (hedarike)
- Kaşûbî: strach nêr
- Katalanî: por → ca mê, paüra → ca mê, basarda → ca mê, temor → ca nêr yan mê
- Kirgizî: коркунуч → ky (korkunuç), коркуу → ky (korkuu)
- Kîngalî: බය (baya)
- Komorî: fazaa sinif 9, trisidzo
- Koreyî: 공포 → ko (gongpo), 겁 → ko (geop)
- Ladînoyî: espanto, ispantu, temor
- Latgalî: baime mê, baile mê
- Latînî: timor nêr, metus nêr, pavor nêr
- Latviyayî: bailes pirjimar, bažas pirjimar
- Lawsî: ຫວາດ (wāt), ຄວາມຢ້ານ → lo (khuām yān), ຄວາມກົວ (khuām kūa)
- Lîgûrî: poîa mê, póia mê
- Lîtwanî: baimė → lt mê, bijojimas nêr
- Lombardî: pora mê, pavura mê
- Luksembûrgî: Angscht mê, Fuercht mê
- Makedonî: страв nêr (strav)
- Malayalamî: ഭയം → ml (bhayaṃ), പേടി → ml (pēṭi)
- Malezî: ketakutan → ms, takut → ms
- Maltayî: biża mê
- Manksî: aggle nêr
- Maratî: भीती nêtar (bhītī)
- Mecarî: félelem → hu
- Misrî:
(snḏ n),
(snḏw n) - Mîrandî: miedo nêr
- Mongolî: аймшиг → mn (ajmšig)
- Nanayî: нгэлэ- (ŋele-)
- Nedersaksî: Furcht
- Nepalî: डर (ḍar), भय (bhaya), त्रास (trās)
- Norsiya kevn: ótti nêr, hræðsla mê, uggr nêr
- Norwecî:
- Oksîtaniya kevn: paor mê
- Oksîtanî: paur → oc mê
- Oriyayî: ଡର → or (ḍôrô)
- Oromoyî: sodaa
- Osetî: тас (tas)
- Oygurî: قورقۇش (qorqush)
- Ozbekî: qoʻrquv → uz, doʻq → uz
- Papyamentoyî: miedu
- Peştûyî: ډار → ps nêr
- Plodîşî: Forcht mê
- Polabî: stroch nêr
- Polonî: strach → pl nêr, niepokój → pl nêr, bojaźń → pl mê
- Portugalî: medo → pt nêr, temor → pt nêr, receio → pt nêr
- Qazaxî: қорқыныш (qorqynyş), үрей (ürei)
- Romancî: tema mê
- Romanyayî: frică → ro mê, teamă → ro mê
- Rusî: страх → ru nêr (strax), боя́знь → ru mê (bojáznʹ), опасе́ние → ru nêtar (opasénije)
- Rusînî: страх nêr (strax)
- Sanskrîtî: भय → sa nêtar (bhaya)
- Sardînî: timoria mê
- Sebwanoyî: hadlok
- Sicîlî: paura → scn mê, pagura → scn mê
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠒꠞ (ḍor)
- Slaviya kevn:
- Slaviya rojavayî ya kevn: страхъ nêr (straxŭ)
- Slovakî: strach nêr, obava mê
- Slovenî: strah → sl nêr, bojazen mê
- Sorbî:
- Spanî: miedo → es nêr, temor → es nêr, pavor → es nêr, pavura mê
- Svanî: მაყალ (maq̇al)
- Swahîlî: woga → sw, hofu → sw
- Swêdî: skräck → sv, rädsla → sv giştî
- Şîngazîcayî: uhara
- Tacikî: тарс → tg (tars), ҳарос → tg (haros), ваҳм (vahm), хавф → tg (xavf)
- Tagalogî: takot
- Tamîlî: பயம் → ta (payam)
- Tayî: ความกลัว → th
- Telûgûyî: భయము → te (bhayamu)
- Teterî: курку (qurku)
- Tetûmî: ta'uk
- Tirkî: korku → tr
- Tirkmenî: gorky, heder
- Tîbetî: ཞེད་སྣང (zhed snang)
- Toxarî B: īwate, parskalñe
- Urdûyî: ڈر nêr (ḍar), خوف (xauf), بھی nêr (bhay)
- Ûkraynî: страх → uk nêr (strax), боя́знь → uk mê (bojáznʹ), ляк nêr (ljak)
- Viyetnamî: sự khiếp đảm, sự sợ hãi
- Volapûkî: dred → vo
- Walonî: paw → wa mê, peu → wa mê
- Weylsî: ofn → cy
- Ximêrî: សេចក្ដីខ្លាច (səchkdəy klaach)
- Yidîşî: שרעק nêr yan mê (shrek), מורא mê (moyre)
- Yorubayî: ẹ̀rù
- Yûnanî: φόβος → el nêr (fóvos)
- Kevn: φόβος nêr (phóbos)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara fear a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Êlihê
- Deng bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Bidlîsê
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Bilêvkirinên kurmancî bi t-ya nerm
- Bilêvkirinên kurmancî bi r-ya nerm
- Jêgirtin bi kurmancî
- Ji wêjeya klasîk (kurmancî)
- Termên bi kodên skrîptê yên zarûrî û manûel bi kurmancî
- Peyvên kurmancî yên mîrasmayî ji proto-hindûewropî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Termên bi skrîpteke nestandard bi avestayî
- Cotreh bi kurmancî
- Lînkên bi parametreyên hedefê yên nehewce bi erebiya fasî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi urdûyî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi yidîşî