sade

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /sˤɑːˈdɛ/, صادە

Rengdêr

Pozîtîv	Komparatîv	Sûperlatîv
sade	sadetir	herî sade (merkezî) tewrî sade (rojavayî)

sade

1. bêreng
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
2. bênivîs
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
3. bêwêne
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
4. reş-û-spî
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
5. bênexş
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
6. hêsan, sanahî
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
7. sernerm, besît, derûnbiçûk
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: سادە (dengnasî: صادە)
• kurdî-krîlî: садә

Ji wêjeya klasîk

• Wer guh de çeng û nayê şîrîn ko bên semayê
  Camê binoşe vêran çi sade û çi zerkeş
  Tali' ko têt û furset muhlet li nik heram e — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Jê

• (lêker) sade bûn
• (lêker) sade kirin
• (navdêr) sadebûn
• (rengdêr) sadebûyî
• (navdêr) sadekirin
• (rengdêr) sadekirî

Etîmolojî

Ji zimanên îranî, hevreha din ya kurmancî sahî / sayî, soranî ساده (sadh) (sade), farisî ساده (sade), belûçî سادگ (sadeg), pehlewî sadek. Sade ya tirkî ji zimanekî îranî ye, bi paşpirtika tirkî -ce bûye sadece (bi tenê) jî.

Werger

• Afrîkansî: eenvoudig
• Albanî: thjeshtë → sq
• Almanî: einfach → de, simpel → de
• Aragonî: simple → an
• Asamî: সৰল (xorol), সহজ (xohoz)
• Astûrî: simple → ast, cenciellu → ast
• Azerî: sadə → az, bəsit → az
• Baskî: erraz → eu
• Başkîrî: ябай (yabay)
• Belarusî: про́сты → be (prósty), лёгкі → be (ljóhki)
• Bengalî: সহজ → bn (śôhôj)
• Bretonî: eeun → br
• Bulgarî: прост → bg n (prost), ле́сен → bg (lésen)
• Burmayî: ရိုး → my (rui:)
• Çekî: jednoduchý → cs n, prostý → cs, lehký → cs
• Çînî:

  Mandarînî: 簡單 / 简单 → zh (jiǎndān), 容易 → zh (róngyì), 簡易 / 简易 → zh (jiǎnyì)

• Danmarkî: enkel → da, simpel
• Endonezyayî: sederhana → id, mudah → id
• Erebî: بَسِيط → ar (basīṭ), سَهْل → ar (sahl)

  Erebiya misrî: بسيط (basīṭ)

  Erebiya hîcazî: بَسِيط (basīṭ), سَهَل → ar (sahal)

• Ermenî: պարզ → hy (parz), հասարակ → hy (hasarak)
• Esperantoyî: simpla → eo
• Estonî: lihtne → et
• Farisî: ساده → fa (sâde)
• Ferî: einfaldur
• Fînî: yksinkertainen → fi; simppeli → fi, selko-
• Fransî: simple → fr
• Frîsî: ienfâldich → fy
• Gaelîka skotî: sìmplidh
• Galîsî: simple → gl, sinxelo
• Gotî: 𐌰𐌹𐌽𐍆𐌰𐌻𐌸𐍃 (ainfalþs)
• Gurcî: მარტივი (marṭivi), უბრალო (ubralo), სადა (sada), იოლი (ioli)
• Haîtî: senp
• Hawayî: maʻalahi
• Hindî: सरल → hi (saral), आसान → hi (āsān)
• Holendî: eenvoudig → nl, simpel → nl
• Hunsrikî: eenfach
• Îbranî: פשוט → he (pashút)
• Îdoyî: simpla → io
• Îngilîziya kevn: ānfeald
• Îngilîzî: simple → en
• Înterlîngua: simple, simplice
• Îrlendî: simplí
• Îtalî: semplice → it, mero → it n
• Îzlendî: einfaldur → is n
• Japonî: 簡単な → ja (かんたんな, kantan na), 単純な → ja (たんじゅんな, tanjun na), 易い → ja (やすい, yasui)
• Kapampanganî: mayan, masaguli, karaniwan, simpli, marimut
• Katalanî: simple → ca, senzill → ca
• Kirgizî: жөнөкөй → ky (cönököy), жеңил → ky (ceñil)
• Koreyî: 간단(簡單)하다 (gandanhada)
• Kornî: sempel
• Ladînoyî: kolay, sempl, sémpliche
• Latînî: simplex → la
• Latviyayî: prasts, vienkāršs
• Lawsî: ງ່າຍ (ngāi)
• Lîtwanî: paprastas → lt
• Luksembûrgî: einfach, liicht
• Makedonî: едно́ставен (ednóstaven), прост (prost), ле́сен (lésen)
• Malayalamî: ലളിത → ml (laḷita)
• Malezî: mudah
• Maltayî: sempliċi
• Manksî: oney, macaintagh, neuchialgagh
• Maorî: waingōhia
• Maratî: सरळ (saraḷ)
• Mecarî: egyszerű → hu
• Mîrandî: lhano
• Mongolî: энгийн → mn (engiin)
• Nepalî: साधा (sādhā), सरल (saral), साधारण (sādhāraṇ)
• Normandî: sîmpl'ye n yan m
• Oksîtanî: simple → oc
• Oriyayî: ସରଳ (sôrôḷô)
• Ozbekî: sodda → uz, oson → uz
• Plodîşî: eefach
• Polonî: prosty → pl n, łatwy → pl n, lekki → pl
• Portugalî: simples → pt
• Qazaxî: қарапайым → kk (qarapaiym), жеңіл (jeñıl)
• Romanyayî: simplu → ro n yan nt, necomplicat n yan nt
• Romansch: simpel, sempel
• Rusî: просто́й → ru n (prostój), лёгкий → ru (ljóxkij)
• Sicîlî: sìmplici → scn, sèmplici → scn, sìmprici → scn, sèmprici → scn
• Silesî: ajnfachowy
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: је̏дноста̄ван, лак

  Latînî: jȅdnostāvan → sh, lak → sh

• Slovakî: jednoduchý, prostý, ľahký
• Slovenî: preprost, enostaven, lahek → sl
• Spanî: simple → es, sencillo → es
• Swêdî: enkel → sv, simpel → sv
• Tacikî: сода → tg (soda)
• Tagalogî: simple → tl; payak; yano; liso
• Tamîlî: எளிய → ta (eḷiya), எளிது → ta (eḷitu), எளிமையான (eḷimaiyāṉa)
• Tayî: ง่าย → th (ngâai)
• Telûgûyî: సరళమైన → te (saraḷamaina)
• Teterî: гади (ğadi), беркатлы (berkatlı)
• Tirkî: basit → tr, sade → tr
• Tirkmenî: sada, ýönekeý
• Urdûyî: آسان → ur (āsān)
• Ûkraynî: про́стий → uk (próstyj), ле́гкий (léhkyj)
• Viyetnamî: giản dị → vi, mộc mạc → vi, đơn giản → vi, giản đơn → vi
• Volapûkî: balugik → vo
• Weylsî: syml → cy
• Ximêrî: មិនពិបាក (mɨn pi’baak)
• Yidîşî: פּשוט (poshet)
• Yorubayî: rọrun
• Yûnanî: απλός → el (aplós)

  Yûnaniya kevn: ἁπλόος (haplóos), λιτός (litós)

Tirkî

Rengdêr

sade

1. sade

   Sade bir ev. ― Xaniyekî sade.

2. xwerû, safî, sahar, sade

   Sade kahve. ― Qehweya sade.

3. bi tenê, sirf, bes
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
4. sade, fambar
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]