rizgar

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /rɪzˈɡɑːɾ/

• Deng (Qers)

• Deng (Bidlîs)

• Kîtekirin: riz·gar

Rengdêr

rizgar

1. rizgar: azad, serbest, serbixwe, xweser, berdayî,
   kesa/ê bi xwe dikare biryaran li ser karên xwe bide,
   kesa/ê ne di bin destê kesek din ve ye,
   kesa/ê ne girtî ye
   • Ew cihê ku Xwedê; ji bo tu min rizgar bikî, te li ser darekê danîbû; ey Ganem. — (Çîroka Hezar û Şevekê, werger: Serdar Roşan, Weşanên Nûdem)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ڕزگار

Dijmane

• kole, bindest, benî, girtî, dîl, zindanî

Jê

• rizgarane
• rizgarî
• rizgarîxwaz
• rizgarîxwazî
• rizgarkirî
• (Lêker) rizgar bûn
• (Lêker) rizgar kirin

• (Navdêr) rizgarbûn
• (Navdêr) rizgarkirin

• (Rengdêr) rizgarbûyî
• (Rengdêr) rizgarkirî

Etîmolojî

riz + -gar, riz- ji proto-hindûewropî *h₃rḗǵs (serwer, serok, serkêş, rêber, rêzan, serperişt) ji *h₃reǵ- (rast çûn; rast kirin; bi rê ve birin), proto-îranî *rec-, hevrehên sanskrîtî राजन् (racen: serwer), ji rej- (ferman kirin, bi rê ve birin), avestayî rez- (dirist kirin, sererast kirin, bi rê ve birin), farisiya kevn red-, farisiya nû رستن (resten: rizgar bûn, reha bûn, filitîn, xilas bûn), رستگار (restgar: rizgar, azad, reha), رج (ref, sef, kom), رده (dor, sire), yûnaniya kevn oregein, latînî rego (bi rê ve birin) û rēx (serwer, padişa) > fransî roi > inglîzî royal. Hevrehên din yên kurmancî: rade, rast, rêz, rîs, araste, rajman, arayîş, rayengir, rist, riste, ristik, veristin, verastin, rexsandin, firstiqandin, ristin... Herwiha hevreha vi-raşt-ene (çêkirin) ya kirdkî/zazakî û rehê wê yê dema niha -viraz- (çê-d-, çêdike).

Werger

• Afrîkansî: onafhanklik → af
• Danmarkî: selvstændig → da, uafhængig → da
• Erebî: مستقل (musteqil), حر (ḧurr)
• Esperantoyî: memstara → eo, sendependa → eo
• Almanî: ^?frei → de, ^?freigesetzt → de, ^?freiwerdend → de
• Fînî: itsenäinen → fi, vapaa → fi
• Farisî: ^?آزاد‎ → fa, ^?رستگار‎ → fa, ^?سرافراز‎ → fa
• Fransî: indépendant → fr
• Holendî: onafhankelijk → nl, zelfstandig → nl
• Îdoyî: nedependanta → io
• Inglîzî: independent → en, free → en, liberated → en, sovereign → en, ^?deliverer → en, ^?emancipationist → en, ^?rid → en, ^?salvationist → en, ^?saven → en, ^?saviour → en, ^?white knight → en
• Îzlendî: óháður → is, sjálfstæður → is
• Norwecî: selvstendig → no, sjølvstendig → no, uavhengig → no
• Portugalî: autônomo → pt, independente → pt
• Romanyayî: independent → ro
• Spanî: independiente → es
• Swêdî: oberoende → sv, självständig → sv
• Tirkî: özgür → tr, bağımsız → tr, ^?kurtulmuş → tr
• Yûnanî: ανεξάρτητος → el (anexártitos)

Zazakî

Navdêr

rizgar

1. kilîl, kilîd, mifteh

Herwiha

• rizg

Etîmolojî

Hevreha "rizgar" (azad) ya kurmancî anku maneya "vekerê/'azadkerê' deriyan" dide, binere li jor.