rizgar

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /rɪzˈɡɑːɾ/
• Deng (Qers)^ⓘ
• Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: riz·gar

Rengdêr

Pozîtîv	Komparatîv	Sûperlatîv
rizgar		herî rizgar

rizgar

1. azad, serbest, serbixwe, xweser, berdayî,
   kesa/ê bi xwe dikare biryaran li ser karên xwe bide,
   kesa/ê ne di bin destê kesek din ve ye,
   kesa/ê ne girtî ye
   • Ew cihê ku Xwedê; ji bo tu min rizgar bikî, te li ser darekê danîbû; ey Ganem. — (Çîroka Hezar û Şevekê, werger: Serdar Roşan, Weşanên Nûdem)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ڕزگار‎

Dijmane

• kole, bindest, benî, girtî, dîl, zindanî

Jê

 

• rizgarane
• (navdêr) rizgarbûn
• (lêker) rizgar bûn
• (rengdêr) rizgarbûyî
• (navdêr) rizgarkirin
• (lêker) rizgar kirin
• (rengdêr) rizgarkirî
• rizgarkirî
• rizgarî
• rizgarîxwaz
• rizgarîxwazî

Etîmolojî

riz + -gar, riz- ji proto-hindûewropî *h₃rḗǵs (“serwer, serok, serkêş, rêber, rêzan, serperişt”) ji *h₃reǵ- (“rast çûn; rast kirin; bi rê ve birin”), proto-îranî *rec-, hevrehên sanskrîtî राजन् (racen: serwer), ji rej- (ferman kirin, bi rê ve birin), avestayî rez- (dirist kirin, sererast kirin, bi rê ve birin), farisiya kevn red-, farisiya nû رستن‎ (resten, “rizgar bûn, reha bûn, filitîn, xilas bûn”), رستگار‎ (restgar, “rizgar, azad, reha”), رج‎ (“ref, sef, kom”), رده‎ (“dor, sire”), yûnaniya kevn oregein, latînî rego (bi rê ve birin) û rēx (serwer, padişa) > fransî roi > îngilîzî royal. Hevrehên din yên kurmancî: rade, rast, rêz, rîs, araste, rajman, arayîş, rayengir, rist, riste, ristik, veristin, verastin, rexsandin, firstiqandin, ristin... Herwiha hevreha vi-raşt-ene (çêkirin) ya kirdkî/zazakî û rehê wê yê dema niha -viraz- (çê-d-, çêdike).

Werger

• Afrîkansî: onafhanklik → af
• Almanî: ^?frei → de, ^?freigesetzt → de, ^?freiwerdend → de
• Danmarkî: selvstændig → da, uafhængig → da
• Erebî: مستقل (musteqil), حر (ḧurr)
• Esperantoyî: memstara → eo, sendependa
• Farisî: ^?آزاد‎ → fa, ^?رستگار‎ → fa, ^?سرافراز‎ → fa
• Fînî: itsenäinen → fi, vapaa → fi
• Fransî: indépendant → fr
• Holendî: onafhankelijk → nl, zelfstandig → nl
• Îdoyî: nedependanta → io
• Îngilîzî: independent → en, free → en, liberated → en, sovereign → en, ^?deliverer → en, ^?emancipationist → en, ^?rid → en, ^?salvationist → en, ^?saven → en, ^?saviour → en, ^?white knight → en
• Îzlendî: óháður, sjálfstæður
• Norwecî: selvstendig → no, sjølvstendig → no, uavhengig → no
• Portugalî: autônomo → pt, independente → pt
• Romanyayî: independent → ro
• Spanî: independiente → es
• Swêdî: oberoende → sv, självständig → sv
• Tirkî: özgür → tr, bağımsız → tr, ^?kurtulmuş → tr
• Yûnanî: ανεξάρτητος → el (anexártitos)

Zazakî

Navdêr

rizgar

1. kilîl, kilîd, mifteh
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Herwiha

• rizg

Etîmolojî

Hevreha "rizgar" (azad) ya kurmancî anku maneya "vekerê/'azadkerê' deriyan" dide, binere li jor.