kezeb
Jump to navigation
Jump to search
Kurdî[biguherîne]
Bilêvkirin[biguherîne]
[biguherîne]
Zayenda mê ya binavkirî | ||||
---|---|---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | kezeb | kezeb | ||
Îzafe | kezeba | kezebên | ||
Çemandî | kezebê | kezeban | ||
Nîşandera çemandî | wê kezebê | wan kezeban | ||
Bangkirin | kezebê | kezebino | ||
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | kezebek | kezebin | ||
Îzafe | kezebeke | kezebine | ||
Çemandî | kezebekê | kezebinan |
kezeb mê
- mêlak, cegera reş, pişa reş,
organa leşî ya xwarinê dihelîne û jehran diruxîne
(Kezeb nerm û mezintirîn hinav e. Kezeba heywanan tê xwarinê, bi taybetî qelandî.) - (Mecazî) dil, ceger, cerg
- Kezeba min pê şewitî. (ez pir pê xemgîn bûm)
- (Nifir) kezeb lê reş bûn, Heyla kezeba te reş biyo! Min ji te re negot wisa meke
Ji wêjeyê[biguherîne]
- Kezeba' reş wekî laborekî mezin dişuxule ti hemû madeyên, ku ji bo jiyinê pêwist in, çêdike an ji werdigerine nav tiştên din. — (Anatomiya Bedena Mirovan, Huseyin Bektaş, Weşanên Deng)
Ji wêjeya klasîk[biguherîne]
- Xefletî ew keşşifî şîr dest bi dest hatin ceger
Go xebînet'ya Mela miskîn me lê ker kir kezeb— (Dîwana Melayê Cizirî ~1640, Melayê Cizîrî)
Etîmolojî[biguherîne]
bi metatezê ji erebî كبد (kebid), hevreha aramî ܟܒܕܐ (kebda), îbrî כבד (kabed / kaved), akadî kebettu, ugarîtî k-b-d
Bi zaravayên kurdî[biguherîne]
Werger[biguherîne]
- Afrîkansî: lewer → af
- Aragonî: figau → an (aussi figado → an)
- Astûrî: fégadu → ast
- Bambarayî: binyɛ → bm
- bavarî: Lewa
- Bulgarî: черен → bg дроб → bg (čeren drob)
- Çamoroyî: hígadu → ch
- Çekî: játra → cs mê
- Çînî: 肝臟 → zh
- Danmarkî: lever#Danois → da
- Almanî: Leber → de mê, Lunge → de mê
- Erebî: كبد → ar (kebd)
- Esperantoyî: hepato → eo
- Farisî: جگر → fa, جگرسياه → fa, ?جگر سیاه → fa, ?کبد → fa
- Ferî: livur → fo
- Fînî: maksa → fi
- Fransî: foie → fr
- Frîsî: lever → fy
- Galîsî: fígado → gl nêr
- Gaelîka skotî: ae → gd nêr
- Haîtî: fwa → ht
- Holendî: lever → nl
- Mecarî: máj → hu
- Îdoyî: hepato → io
- Îbranî: כבד → he
- Indonezî: hati → id
- Inglîzî: liver → en, bellows → en, portion → en, spleen → en, lung → en
- Înuîtî: tinguk → iu
- Îrlendî: ae → ga nêr
- Îtalî: fegato → it nêr
- Japonî: 肝 → ja (kimo)
- Katalanî: fetge → ca
- Koreyî: 간 → ko (gan)
- Latînî: hepar → la
- Lîtwanî: kepenys → lt
- lombardî: fidigh
- Makedonî: црн → mk дроб → mk (crn drob)
- Malezî: hati → ms
- Manksî: aane → gv
- Mayayiya yukatekî: taaman → yua
- Nahwatlî: eltapachtli → nah
- Sotoyiya bakur: sebete → nso
- Norwecî: lever → no
- Papyamentoyî: higra → pap (aussi igra → pap)
- Polonî: wątroba → pl mê
- Portugalî: fígado → pt nêr
- Romanî: bukô → rom
- Keçwayî: kipchan → qu; kukupin → qu; chilla → qu
- Romanyayî: ficat → ro
- Rusî: печень → ru (pěčěnʹ), печенка → ru m
- Sicîlî: ficatu → scn
- Sirananî: lefre → srn
- Sirboxirwatî: јетра → sh (jetra)
- Slovakî: pečeň → sk
- Slovenî: jetra → sl
- Spanî: hígado → es nêr
- Sundanî: ati → su
- Swêdî: lever → sv
- Tagalogî: átay → tl
- Teterî: bawır → tt
- Tirkî: karaciğer → tr, kara ciğer → tr, uykuluk → tr, ciğer → tr, akciğer → tr
- Tirkmenî: багыр → tk (bagyr)
- Tokpisinî: liva → tpi
- Ûkraynî: печінка → uk (pečînka)
- Volapûkî: foad → vo
- Weylsî: afu → cy nêr mê / nêr; iau → cy
- Viyetnamî: gan → vi
- Yûnanî: συκώτι → el (sykṓti)
- Yidîşî: לעבער → yi (leber)
Tirkî[biguherîne]
[biguherîne]
kezeb