kezeb

Kurdî

kezeb

navdêr, mê

Wate

1. mêlak, cegera reş, pişa reş,
   organa leşî ya xwarinê dihelîne û jehran diruxîne
   (Kezeb nerm û mezintirîn hinav e. Kezeba heywanan tê xwarinê, bi taybetî qelandî.)
2. (mecazî) dil, ceger, cerg
   • kezeba min pê şewitî (ez pir pê xemgîn bûm)
3. (nifir) kezeb lê reş bûn, Heyla kezeba te reş biyo! Min ji te re negot wisa meke

Ji wêjeyê

• Kezeba reş wekî laborekî mezin dişuxule ti hemû madeyên, ku ji bo jiyinê pêwist in, çêdike an ji werdigerine nav tiştên din.

— (Anatomiya Bedena Mirovan, Huseyin Bektaş, Weşanên Deng)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: که‌زه‌ب

Ji

bi metatezê ji erebî كبد (kebid), hevreha aramî ܟܒܕܐ (kebda), îbrî כבד (kabed / kaved), akadî kebettu, ugarîtî k-b-d

Ji wêjeya klasîk

Xefletî ew keşşifî şîr dest bi dest hatin ceger
Go xebînet'ya Mela miskîn me lê ker kir kezeb— (Dîwana Melayê Cizirî ~1640, Melayê Cizîrî)

Bi zaravayên kurdî

• Kurmancî: kezeb
  • Reşwanî: kezew
  • Serhedî: kezev
  • Xorasanî: kezew

Werger

• Afrîkansî: lewer ^→ af
• Aragonî: figau ^→ an (aussi figado ^→ an)
• Astûrî: fégadu ^→ ast
• Bambarayî: binyɛ ^→ bm
• bavarî: Lewa
• Bulgarî: черен ^→ bg дроб ^→ bg (čeren drob)
• Çamoroyî: hígadu ^→ ch
• Çekî: játra ^→ cs mê
• Çînî: 肝臟 ^→ zh
• Danmarkî: lever#Danois ^→ da
• Elmanî: Leber ^→ de mê, Lunge ^→ de mê
• Erebî: كبد ^→ ar (kebd)
• Esperantoyî: hepato ^→ eo
• Farisî: جگر ^→ fa, جگرسياه ^→ fa, ^?جگر سیاه ^→ fa, ^?کبد ^→ fa
• Ferî: livur ^→ fo
• Fînî: maksa ^→ fi
• Frensî: foie ^→ fr
• Frîsî: lever ^→ fy
• Galîsî: fígado ^→ gl nêr
• Gaelîka skotî: ae ^→ gd nêr
• Haîtî: fwa ^→ ht
• Holendî: lever ^→ nl
• Mecarî: máj ^→ hu
• Îdoyî: hepato ^→ io
• Îbranî: כבד ^→ he
• Indonezî: hati ^→ id
• Inglîzî: liver ^→ en, bellows ^→ en, portion ^→ en, spleen ^→ en, lung ^→ en
• Înuîtî: tinguk ^→ iu
• Îrî: ae ^→ ga nêr
• Îtalî: fegato ^→ it nêr
• Japonî: 肝 ^→ ja (kimo)
• Katalanî: fetge ^→ ca
• Koreyî: 간 ^→ ko (gan)
• Latînî: hepar ^→ la
• Lîtwanî: kepenys ^→ lt
• lombardî: fidigh
• Makedonî: црн ^→ mk дроб ^→ mk (crn drob)
• Malezî: hati ^→ ms
• Manksî: aane ^→ gv
• Mayayî: taaman ^→ yua
• Nahwatlî: eltapachtli ^→ nah
• Sepedî: sebete ^→ nso
• Norwecî: lever ^→ no
• Papyamentoyî: higra ^→ pap (aussi igra ^→ pap)
• Polonî: wątroba ^→ pl mê
• Portugalî: fígado ^→ pt nêr
• Romî: bukô ^→ rom
• Keçwayî: kipchan ^→ qu; kukupin ^→ qu; chilla ^→ qu
• Romanî: ficat ^→ ro
• Rusî: печень ^→ ru (pěčěnʹ)
• Sicîlî: ficatu ^→ scn
• Sirananî: lefre ^→ srn
• Sirbî: јетра ^→ sr (jetra)
• Slovakî: pečeň ^→ sk
• Slovenî: jetra ^→ sl
• Spanî: hígado ^→ es nêr
• Sundanî: ati ^→ su
• Swêdî: lever ^→ sv
• Tagalogî: átay ^→ tl
• Teterî: bawır ^→ tt
• Tirkî: karaciğer ^→ tr, kara ciğer ^→ tr, uykuluk ^→ tr, ciğer ^→ tr, akciğer ^→ tr
• Tirkmenî: багыр ^→ tk (bagyr)
• Tokpisinî: liva ^→ tpi
• Ukraynî: печінка ^→ uk (pečînka)
• Volapûkî: foad ^→ vo
• Weylsî: afu ^→ cy nêr mê / nêr; iau ^→ cy
• Viyetnamî: gan ^→ vi
• Yewnanî: συκώτι ^→ el (sykṓti)
• Yidîşî: לעבער ^→ yi (leber)

Tirkî

Navdêr

kezeb

1. şelq, şelaq