hirî
Kurmancî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]
| Zayenda mê ya binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | hirî | hirî |
| Îzafe | hiriya | hiriyên |
| Çemandî | hiriyê | hiriyan |
| Nîşandera çemandî | wê hiriyê | wan hiriyan |
| Bangkirin | hiriyê | hiriyino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | hiriyek | hiriyin |
| Îzafe | hiriyeke | hiriyine |
| Çemandî | hiriyekê | hiriyinan |
hirî mê
- mûyê spî yê bi mî û beran û berxan ve
- Balîfkên hiriyê pirr xweşin.
- çuxê mino hiriya berana, dey malê minu hiriya berana
dav û ristin ji destêt nezana dey malê minû ji destêt nezana.
Ji strana honermend Eyaz Zaxoyî
Herwiha[biguhêre]
Bi alfabeyên din[biguhêre]
Bide Ber[biguhêre]
Jê[biguhêre]
- bêhirî
- bêhirîtî
- bihirî
- bihirîtî
- hirîdar
- hirîdarî
- hirîfiroş
- hirîfiroşgeh
- hirîfiroşî
- hirîfiroşxane
- hirîrês
- hirîrêsgeh
- hirîrêsî
- hirîrêsxane
- têrhirî
- têrhirîtî
- hirî birîn
- hirî lê hatin
- hirî şûştin
- hirî veçirrandin
Etîmolojî[biguhêre]
Ji proto-hindûewropî *h₂wĺ̥h₁neh₂, proto-îranî *herine-, hevreha خوری (xurî) ya soranî, verina ya avestayî, ऊर्णा (ū́rṇā) ya sanskrîtî, hulana ya hîtîtî, գեղմ (geġm) ya ermenî, волна (volna) ya rusî, wool ya îngilîzî, Wolle ya almanî, λῆνος (lē̃nos) ya yûnaniya kevn, lāna ya latînî (> laine ya fransî), vìlna ya lîtwanî... (Di navbera zimanên proto-hindûewropî de û di eynî zimanî de jî li aliyekî dengê "h" û yê "w" û li hêla din jî dengê "l" û yê "r" bi hev diguherin. Nimûne: hişk û wişk; şelwal û şelwar. Loma di hin zimanan de ev peyv "h-r-" û di hinan de jî "w-l-" ye.) Peyvên kurdî pirç, por, pûrt jî ji eynî rehî ne.
Werger[biguhêre]
- Afrîkansî: woll
- Albanî: lesh → sq n
- Almanî: Wolle → de m
- Aromanî: lãnã m
- Asamî: উণ (un)
- Astûrî: llana → ast m
- Azerî: yun → az
- Başkîrî: йөн (yön)
- Baxterî: παμανο (pamano)
- Belarusî: во́ўна m (vóŭna), шэрсць m (šerscʹ)
- Berberî:
- Taşelhitî: taḍutt m
- Belûçî: پژم (pažm, pažam)
- Bretonî: gloan → br n
- Bulgarî: въ̀лна m (vǎ̀lna)
- Burmayî: သိုးမွေး → my (sui:mwe:)
- Çekî: vlna → cs
- Çerokî: ᎤᏩᏂ (uwani)
- Çînî:
- Dalmatî: luona m
- Danmarkî: uld → da g
- Endonezyayî: wol → id
- Erebî: صُوف n (ṣūf)
- Erebiya misrî: صوف n (ṣūf)
- Ermenî: բուրդ → hy (burd), գեղմ → hy (gełm)
- Esperantoyî: lano
- Estonî: vill
- Evenkî: инңакта (inңakta)
- Farisî: پشم → fa (pašm)
- Fînî: villa → fi
- Frankoprovansî: lana m
- Fransî: laine → fr m
- Friyolî: lane m
- Gaelîka skotî: clòimh m, olann m
- Galîsî: la → gl m
- Gotî: 𐍅𐌿𐌻𐌻𐌰 m (wulla)
- Gurcî: მატყლი (maṭq̇li)
- Hawsayî: ulu → ha
- Hindî: ऊन → hi n (ūn)
- Holendî: wol → nl n
- Îbranî: צֶמֶר n (tsémer)
- Îngilîzî: wool → en
- Îngriyî: villa
- Înterlîngua: lana
- Îrlendî: olann m
- Îstro-romanyayî: lărę m, lărĕ m
- Îtalî: lana → it m
- Îzlendî: ull → is
- Japonî: ウール (ūru), 羊毛 → ja (ようもう, yōmō)
- Katalanî: llana → ca m
- Keçwayî: millwa
- Kirgizî: жүн → ky (cün)
- Koreyî: 털실 (teolsil), 양모 → ko (yangmo)
- Korsîkayî: lana m
- Latînî: lāna → la m
- Latviyayî: vilna → lv m
- Lawsî: ຂົນ → lo (khon)
- Lazî: მონტკორი (monṭḳori)
- Lîtwanî: vilna → lt m
- Luksembûrgî: Woll m
- Makedonî: во́лна m (vólna)
- Malagasî: volonondry → mg
- Malayalamî: കമ്പിളി → ml (kampiḷi)
- Malezî: wul, suf
- Maltayî: suf n
- Maorî: wūru
- Marî:
- Mecarî: gyapjú → hu
- Megrelî: მონტყორი (monṭq̇ori)
- Mongolî: ноос → mn (noos)
- Nanayî: сингакта
- Navajoyî: aghaaʼ, dibé bighaaʼ, hakʼaz ayání bighaaʼ, Shádiʼááhdę́ę́ʼ tłʼízí bighaaʼ
- Normandî: laine m
- Norwecî:
- Oksîtanî: lana → oc m
- Oriyayî: ଉଲ (ulô)
- Osetî: фист (fist), фӕсм (fæsm)
- Ozbekî: jun → uz
- Plodîşî: Woll m
- Polonî: wełna → pl m
- Portugaliya kevn: lãa
- Portugalî: lã → pt m
- Qazaxî: жүн (jün)
- Romancî: launa m, lana m, làna m, langa
- Romanyayî: lână → ro m
- Rusî: шерсть → ru m (šerstʹ)
- Sardînî: lana m
- Sicîlî: lana → scn m
- Sirboxirwatî:
- Skotî: oo
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: вльна m (vlĭna)
- Slovakî: vlna m
- Slovenî: volna → sl m
- Somalî: suuf
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: wałma m
- Spanî: lana → es m
- Svanî: მა̈ტყ (mäṭq̇)
- Swahîlî: sufu → sw
- Swêdî: ull → sv g
- Tacikî: пашм → tg (pašm)
- Tagalogî: lana → tl
- Tarifitî: taḍuft m
- Tayî: ขนแกะ, ขน → th (kǒn)
- Telûgûyî: బొచ్చు → te (boccu)
- Teterî: йон → tt (yon)
- Tirkî: yün → tr
- Tirkmenî: ýüň
- Tîbetî: བལ (bal)
- Tokpisinî: wul
- Udî: ха (χa)
- Urdûyî: اون n (ūn)
- Ûkraynî: во́вна m (vóvna), шерсть m (šerstʹ)
- Venîsî: łana m
- Viyetnamî: len → vi, lông → vi
- Walonî: linne → wa m
- Weylsî: gwlân → cy n
- Ximêrî: ឧណ្ណា → km (ʼŏnna), រោមចៀម (roomciəm)
- Yidîşî: וואָל (vol)
- Yûnanî: μαλλί → el nt (mallí)
- Zuluyî: uvolo
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.