hilatin

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /hɪlɑːˈtɪn/
• Kîtekirin: hi·la·tin

Lêker

Hilatina rojê

hatin (negerguhêz)
Rehê dema niha:
RP. Niha
	ez	hiltêm
	tu	hiltêyî
	ew	hiltê
	em, hûn, ew	hiltên
Fermanî	Yekjimar	hilê
	Pirjimar	hilên
Rehê dema borî:
RP. Boriya sade
	ez	hilatim
	tu	hilatî
	ew	hilat
	em, hûn, ew	hilatin
Formên din:

hilatin lêkera pêkhatî, negerguhêz

1. rabûn, bilind bûn (bi taybetî roj anku hetav)

   Îro seet 6 û 43 deqe roj hilat.

   1640, Melayê Cizîrî, Dîwan:

   Şukur ev şefqe Mewlê da
   Ji şeklê ebrûyên saqî
   Hilatin ṣed hilal îro

2. derfetên anku delîvên baş bo peyda bûn

   Roja kurdan jî dê hilêt.

3. demode bûn, êdî neman mode, demborî bûn, ji rojevê derketin
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
4. (bi taybetî soranî "helhatin") revîn, bazdan, filitîn
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: هلاتن

Hevmane

• (devokî) helatin
• (hîperkorekt) hilhatin, helhatin

Bide ber

• hildan
• hilketin
• hilkirin

Tewîn

• hil-ê-
• (devokî) hil-hê-

Etîmolojî

Ji hil- +‎ hatin.

Jê

• hilhatî

Werger

• Almanî: aufgehen → de
• Aromanî: apir
• Başkîrî: тыуыу (tïwïw), ҡалҡыу (qalqïw)
• Bengalî: ওঠা → bn (oṭha)
• Bojpûrî: उगल (ugal)
• Bulgarî: изгрявам → bg (izgrjavam)
• Çekî: vyjít → cs
• Çînî:

  Mandarînî: 升起 → zh (shēngqǐ)

• Erebî: أَشْرَقَ (ʾašraqa), شَرَقَ → ar (šaraqa), طَلَعَ → ar (ṭalaʿa)
• Fînî: nousta → fi
• Fransî: se lever → fr
• Gaelîka skotî: èirich
• Haîtî: leve
• Holendî: opkomen → nl, rijzen → nl
• Îbranî: זרח → he n
• Îngilîziya kevn: gān upp
• Îngilîzî: rise → en
• Îngriyî: noissa, yletä, korota, kohota
• Îrlendî: éirigh
• Japonî: 昇る → ja (noboru)
• Koreyî: 떠오르다 → ko (tteooreuda)
• Latgalî: aust
• Latînî: ascendo, surgo → la, orior → la
• Latviyayî: aust → lv
• Maorî: kōwhiti, whetūrangi, marewa
• Mecarî: felkel → hu, kel → hu
• Polonî: wschodzić → pl
• Portugalî: erguer-se
• Romanyayî: răsări → ro
• Rusî: всходи́ть → ru împf (vsxodítʹ), взойти́ → ru pf (vzojtí)
• Sebwanoyî: subang
• Spanî: salir → es
• Swêdî: gå upp → sv
• Şerpayî: ཤར (shar)
• Şîngazîcayî: uhea
• Tayî: ขึ้น → th (kʉ̂n)
• Tirkî: doğmak → tr
• Tîbetî: ཤར (shar)
• Ûkraynî: схо́дити împf (sxódyty), зійти́ pf (zijtý)
• Yûnanî: ανατέλλω → el (anatéllo)

  Yûnaniya kevn: ἀνίσχω (anískhō)

  Kevn: ἀνατέλλω (anatéllō)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara rise a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr

Tewandina hilhatin
Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	hilhatin	hilhatin
Îzafe	hilhatina	hilhatinên
Çemandî	hilhatinê	hilhatinan
Nîşandera çemandî	wê hilhatinê	wan hilhatinan
Bangkirin	hilhatinê	hilhatinino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	hilhatinek	hilhatinin
Îzafe	hilhatineke	hilhatinine
Çemandî	hilhatinekê	hilhatininan

hilatin mê

1. bilindbûn, rabûn (roj, heyv)
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]