hîm

Kurmancî

Navdêr

hîm nêr

1. bingeh, esas, binyat, temel, binaxe, binçîne, binetar,
   bin, binî, binyan, bintar, binanî, binêşe, binema, asas,
   binê tiştekî, destpêka tiştekî
2. kok, esil, binemal, nifş, nijad, ejdad
3. Her yek ji hoqên keviran yên ku hatine birîn û rastkirin.Axilbe di bingehan de dihên bikaranîn.

   Deme merev hîmên bedena Amedê dibîne merev şaş dimîne.

Ji wêjeya klasîk

• Qumaş kevn e bi kêr nayê
  Ruyê hîmê ku eybdar e
  87. Dibarît ar ji asmana — (— (Feqiyê Teyran ~1620))

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: هیم‎

Herwiha

• xîm

Jê

• (Lêker) hîm bûn
• (Lêker) hîm kirin
• (Lêker) hîm danîn
• (Lêker) hîm girtin

• (Navdêr) hîmbûn
• (Navdêr) hîmkirin
• (Navdêr) hîmdanîn
• (Navdêr) hîmgirtin

• (Rengdêr) hîmbûyî
• (Rengdêr) hîmkirî
• bêhîm
• bêhîmî
• bihîm
• hîmdaner
• hîmdanerî
• hîmdar
• hîmdarî
• hîmdêr
• hîmdêrî
• hîmî

Bide ber

• hem
• hêm
• hêman
• him

Etîmolojî

Ji ermenî, bi ermeniya kevn հիմն (himn), ermeniya niha հիմ (him), peyva ermenî bi xwe dikare berê ji zimanekî îranî hatibe wergirtin û hevreha pehlewî çîm (“bingeh”) be anku taliyê her ji zimanên îranî be.

Werger

• Almanî: Basis → de mê, Grundlage → de mê, Grundsatz → de nêr, Prinzip → de nêtar
• Erebî: اساس‎ → ar, أصل‎ → ar, قاعدة‎ → ar, جيل‎ → ar, ذرية‎ → ar, أجداد‎ → ar, نسب‎ → ar, ركن‎ → ar
• Farisî: اساس‎ → fa, بنیاد‎ → fa, بنیان‎ → fa, پی‎ → fa, پی ریزی‎ → fa
• Îngilîzî: keystone → en, foundation → en, base → en, radical → en, ^?fundament → en
• Spanî: base → es, fundación → es
• Tirkî: asıl → tr, çizgi → tr, temel taşı → tr, üs → tr, yapı taşı → tr, zemin → tr, baz → tr, esas → tr, çekirdek → tr, kaide → tr, temel → tr, ^?erkân → tr

Zazakî

Navdêr

hîm

1. hîm