gurçik

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /ɡʊɾˈt͡ʃɪk/

• Deng (Amed)

• Kîtekirin: gur·çik

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	gurçik	gurçik
Îzafe	gurçika	gurçikên
Çemandî	gurçikê	gurçikan
Nîşandera çemandî	wê gurçikê	wan gurçikan
Bangkirin	gurçikê	gurçikino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	gurçikek	gurçikin
Îzafe	gurçikeke	gurçikine
Çemandî	gurçikekê	gurçikinan

gurçikên mihan

gurçik mê, r-ya nerm, ç-ya nerm, k-ya nerm

1. kilî, du endamên leşî yên hinavan in ku li rexê çep û rastê dikevin
   erka wan e ku pêkhateya xwînê bi awayekî biparêzin ku guhertinên nelirê yan tirsnak têde rû nedin
   bi vê mebestê gurçik madeyên ne xwazyar ên di xwînê de bişaftî derdixin derveyî laşî
   ev pêvajo hem aktîv û hem pasîv cî digire
   gurçik wek erk herwiha radeya tirşahiya xwînê diparêzin û di encam de mîz pêk tê
   • Ger di beden da pir av hebe, tansîyon derdikêve jor. Wê gavê, gurçik wê avê wek mîz ji bedenê davêjin der û bi wî awayî jî tansîyon cardin dadikeve jêr. — (Anatomiya Bedena Mirovan, Huseyin Bektaş, Weşanên Deng)
   • ظهر پشته سره ناڤک جوف ناڤ
     کبد جرگه کلیه گرچک کدنه بز
     روڤین امعاء مرارت هم ظراڤ
     Z̤ehr-i puşt e; sirre navik; cewf-i nav
     Kebd-i cerg e; kulye gurçik; kidne bez
     Rûviyin emʿaʾ; meraret hem z̤irav — (1683, Ehmedê Xanî, Nûbihara Biçûkan)
   • Dibêjin, kevir di gurçikên te de hene, ma ez çi zanim... — (Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986)
2. tiştên bi şiklî xwe mîna gurçikan, gurçikên titûnê, gurçikên ceket

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: گورچک‎
• (wêjeya klasîk) گرچک‎ (gurçik)

Herwiha

• gulçik, gulçîsk, gurçîsk
• kilî

Bi zaravayên din

• soranî: گورچیلە (gurçîle)
• Kurdiya başûrî: gurcig, gurcîlik, gurdalle
• Lekî: gurdalle
• hewramî: wellk
• zazakî: velike

Etîmolojî

Bi soranî گورچیله‎ (gurçîlh) (gurçîle), kurdiya başûrî gurcig, gurcîlik, lekî gurdałe, hewramî wełk, zazakî velike, farisî گرده‎ (gordê), pehlewî gurtek, tacikî гурда (gurda), avestayî veretke-, sanskrîtî वृक्क (vŕkkaḥ)... ji proto-îranî.

Werger

• Afrîkansî: nier → af
• Bengalî: অন্ত্র → bn (ôntr)
• Çekî: ledvina → cs
• Almanî: Niere → de m
• Erebî: كلية (kulye)
• Esperantoyî: reno → eo
• Farisî: گرده‎ → fa (gorde), کلیه‎ → fa, کلیه‎ → fa
• Ferî: nýra → fo
• Fînî: munuainen → fi
• Fransî: rein → fr
• Gujaratî: મૂત્રપિંડ → gu (mūtrapiṇḍ)
• Hindî: गुर्दा → hi (gurdā)
• Holendî: nier → nl m
• Mecarî: vese → hu
• Îdoyî: reno → io
• Inglîzî: kidney → en, nephro- → en, reins → en
• Îtalî: rene → it
• Îzlendî: nýra → is
• Katalanî: ronyó → ca
• Latînî: ren → la
• Maratî: गुडदा → mr (guḍdā)
• Norwecî: nyre → no
• Osetî: уырг → os (wyrg) (uyrg)
• Papyamentoyî: nir → pap, riñon → pap
• Portugalî: rim → pt
• Puncabî: ਗੁਰਦਾ → pa (gurdā)
• Romanyayî: rinichi → ro
• Sirananî: niri → srn
• Spanî: riñón → es
• Swêdî: njure → sv
• Tacikî: гурда → tg (gurda) (gurda)
• Tirkî: böbrek → tr, taşlık → tr
• Urdûyî: گردہ‎ → ur
• Volapûkî: roin → vo