cihê

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /d͡ʒɪˈheː/
• Deng (Wan)^ⓘ
• Kîtekirin: ci·hê

Rengdêr

Pozîtîv	Komparatîv	Sûperlatîv
cihê		herî cihê (merkezî) tewrî cihê (rojavayî)

cihê

1. Ne mîna hev, ne wek hevdu, ne şibî êkdu.

   Ew hemî eynî ne lê ev cihê ye.

2. Ne bi hev re, ne li gel hev, ne li gelêk, ne pêkve.

   Ew û jina xwe cihê bûne..

   Êdî bi hev re najîn.

Hevmane

• cida
• cuda
• ciya
• ferq
• têvel
• ciyawaz
• cihêwaz
• felq
• cêwaz

Dijmane

• eynî
• bi hev re
• mîna
• pevre
• pêkve
• şibî
• têkde
• li gelêk
• wek
• wekhev
• yek
• yeksan
• heman

Jê

• (lêker) cihê bûn
• (lêker) cihê kirin
• cihêber
• cihêberî
• (navdêr) cihêbûn
• (rengdêr) cihêbûyî
• cihêgirtin
• cihêkar
• cihêkarî
• cihêker
• cihêkerî
• (navdêr) cihêkirin
• (rengdêr) cihêkirî
• cihêxwaz
• cihêxwazî

Etîmolojî

Ji forma kevntir cuda, hevreha soranî جیا (cya), zazakî ciya, farisî جدا (cuda) (>kurdî cuda), farisiya navîn ywdtʾk' (cudag, “cihê”), avestayî 𐬫𐬏𐬙𐬀 (yûte), ji pêş-îranîkî *yutáh (yuteh), ji pêş-hindûîranîkî *yutás, gengaz e ku ji pêş-hindûewropî *yew- (“bestin, girê dan”) lê ew binîqaş e.

Bi zaravayên din

• Soranî: ciya, ciyawaz

Werger

• Afrîkansî: verskillend → af
• Almanî: entfernt → de, Einzahl → de m, einzeln → de, verschieden → de, verschiedenartig → de, unterschiedlich → de, ^?abweichend → de, ^?ausgeprägt → de, ^?diskontinuierlich → de, ^?eigenartig → de
• Danmarkî: forskellig → da
• Endonezyayî: aneka → id, beda → id
• Erebî: مختلف → ar (muxtelif), منفصل (munfeṣil)
• Esperantoyî: malsimila, malsama, diferenca
• Farisî: جدا → fa, متفاوت → fa, مجرد → fa
• Ferî: ymiskur, ólíkur
• Fînî: erilainen → fi, erillään → fi
• Fransî: différent → fr, distinct → fr
• Holendî: ongelijk → nl, verschillend → nl, uiteenlopend → nl
• Îdoyî: diversa → io
• Îngilîzî: separate → en; distinct, different → en, dissimilar → en, characteristic → en, discontinuous → en, discrepant → en, distinguishing → en, diverse → en, removed → en, unlike → en
• Îtalî: differente → it
• Îzlendî: ólíkur
• Japonî: 違う → ja (chigau), 異なる → ja (kotonaru)
• Katalanî: distint
• Koreyî: 다른 → ko (dareun)
• Latînî: absimilis
• Mayayiya yukatekî: hela’an, u heel
• Norwecî: forskjellig → no, ulik → no
• Papyamentoyî: diferente, distinto
• Polonî: odmienny → pl, inny → pl, różny → pl
• Portugalî: diferente → pt
• Spanî: diferente → es, distinto → es, disferente, divergente → es
• Swêdî: olik → sv, olika → sv
• Tagalogî: ibá → tl, magkaibá
• Tirkî: ayrı → tr, değişik → tr, farklı → tr, münferit → tr, müteferrik → tr, cüda → tr, ^?müstakil → tr

Formeke navdêrê

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Îzafe	cihê	cihên

cihê n

1. Rewşa îzafeyî binavkirî yekjimar ya cih.

   Cihê min xweş e.