cîran
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]Zayendên mê û nêr ên binavkirî | ||||
---|---|---|---|---|
Rewş | Mê (yj.) | Nêr (yj.) | Mê û nêr (pj.) | |
Navkî | cîran | cîran | cîran | |
Îzafe | cîrana | cîranê | cîranên | |
Çemandî | cîranê | cîranî | cîranan | |
Nîşandera çemandî | wê cîranê | wî cîranî | wan cîranan | |
Bangkirin | cîranê | cîrano | cîranino | |
Zayendên mê û nêr ên nebinavkirî | ||||
Rewş | Mê (yj.) | Nêr (yj.) | Mê û nêr (pj.) | |
Navkî | cîranek | cîranek | cîranin | |
Îzafe | cîraneke | cîranekî | cîranine | |
Çemandî | cîranekê | cîranekî | cîraninan |
cîran
- Kesên malên wan nêzî hev; kesên li nêzîkî hev dijîn.
- Hevmane: dirawse, cînar, hevsa, hemsa, hevsî, hemsî
- Em û ew cîran in. ― Mala me û ya wan nêzî hev e.
- Mawer ke terh û bişkoyan
Cîranê berg û lû'lûyan
Ew 'er'er û selwa ciwan — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640) - Di nava ekradan de teklîf tunînin. Wekû tiştek lazim bibitin, û li mala cîranan ew tişt peyda bibitin, bilanî xweyî malê jî hazir nebitin, ew mirov bi diçitin û ew tiştê lazim buyî tînitin. — (Mele Mehmûdê Bayezîdî, Amadekar: Jan Dost Adat û Rusûmatnameê Ekradiye, Weşanxaneya Nûbihar, 2010, r. 125, ISBN 9789944360678)
- Welatên hevsinor, dewletên ku tixûb bi hev re heye.
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Herwiha
[biguhêre]Jê
[biguhêre]- (lêker) cîran bûn
- (lêker) cîran kirin
- (navdêr) cîranbûn
- (navdêr) cîrankirin
- (rengdêr) cîranbûyî
- (rengdêr) cîrankirî
- cîranane
- cîranî
- cîranîtî
- cîrantî
Etîmolojî
[biguhêre]Ji erebî جيران (cîran), firejimar a جار (car, “cîran, hevsî”), ji lêkera جار (care, “nêzîk bûn”). Bi etîmolojiya gelêrî gelek caran têkil bi cî tê kirin. Li pitirîna deveran ewa xwecih hevsî ji cih kiriye, bide ber soranî دراوسێ (dirawsê) û zazakî embriyan.
Werger
[biguhêre]- Abxazî: агәыла (āg°əlā)
- Afrîkansî: buurman n, buurvrou n
- Albanî: fqinj → sq n, fqije m, gjiton n, komshi → sq n
- Almaniya bilind a kevn: nāhgibūr
- Almaniya Pennsylvania: Nochber
- Almanî: Nachbar → de n, Nachbarin → de m
- Amamî-oşimayiya bakurî: 隣 (と゚なり, thonari)
- Amamî-oşîmayiya başûrî: 隣 (とぅない, tunai)
- Amharî: ጎረቤት (goräbet)
- Aramî:
- Aromanî: vitsin n
- Astûrî: vecín → ast n, vecina → ast m
- Azerî: qonşu → az
- Baskî: aldameneko, auzokide
- Başkîrî: күрше (kürše)
- Nochbar, Nåchbår :
- Belarusî: сусе́д n (susjéd), сусе́дка m (susjédka)
- Belûçî: ہمسایگ (hamsáyag), ہمساہگ (hamsáhag, hamsáhig)
- Bengalî: প্রতিবেশী (prôtibeśi)
- Bretonî: amezeg → br n, amezegez → br m
- Bulgarî: съсе́д → bg n (sǎséd), съсе́дка → bg m (sǎsédka), комши́я → bg n (komšíja), комши́йка m (komšíjka)
- Burmayî: အိမ်နီးချင်း → my (imni:hkyang:)
- Buryatî: хүршэ (xürše)
- Çeçenî: лулахо (lulaχo)
- Çekî: soused → cs n, sousedka → cs m
- Çînî:
- Dalmatî: vičain n
- Danmarkî: nabo → da g
- Elfdalî: granne n
- Endonezyayî: tetangga → id
- Erebî: جَار → ar n (jār), جَارة → ar m (jāra)
- Ermenî: հարեւան (harewan), դրացի → hy (dracʻi)
- Esperantoyî: najbaro → eo
- Estonî: naaber → et
- Farisî: همسایه → fa (hamsâye)
- Ferî: granni n, nábúgvi n
- Fînî: naapuri → fi
- Fransî: voisin → fr n, voisine → fr m
- Friyolî: vicin n, vicìn n, prossim n
- Frîsiya bakur: näiber
- Gaelîka skotî: nàbaidh n
- Galîsî: veciño → gl
- Gotî: 𐌱𐌹𐍃𐌹𐍄𐌰𐌽𐌳𐍃 n (bisitands), 𐌲𐌰𐍂𐌰𐌶𐌽𐌰 n (garazna), 𐌲𐌰𐍂𐌰𐌶𐌽𐍉 m (garaznō), 𐌽𐌴𐍈𐌿𐌽𐌳𐌾𐌰 n (nēƕundja)
- Gurcî: მეზობელი → ka (mezobeli)
- Higaononî: silingan
- Hindî: पड़ोसी → hi n (paṛosī), पड़ोसिन m (paṛosin), हमसाया → hi n (hamsāyā)
- Holendî: buur → nl n, buurman → nl n, buurvrouw → nl m, buren → nl pj, nabuur → nl n
- Îbranî: שָׁכֵן → he n (shakhén), שְׁכֵנָה m
- Îdoyî: vicino → io, vicinulo, vicinino
- Îngilîziya kevn: nīehsta n, nēahġebūr n
- Îngilîziya navîn: neyghebour
- Îngilîzî: neighbour → en, neighbor → en
- Înterlîngua: vicino
- Îrlendî: comharsa m
- Îstriyotî: viseîn n
- Îtalî: vicino → it n, vicina → it m
- Îzlendî: nágranni → is n, nábúi → is n
- Japonî: 隣人 → ja (りんじん, rinjin), 隣の人 (となりのひと, tonari no hito), 近所の人 (きんじょのひと, kinjo no hito), 隣家の人 (りんかのひと, rinka no hito)
- Jejuyî: 이웃, 윳
- Kalalîsûtî: sanileq, eqqaamiu
- Kapampanganî: siping-bale
- Katalanî: veí → ca n, veïna → ca m
- Kikaiyî: 隣 (と゚ぅない, thunai)
- Kirgizî: коңшу (koñşu), кошуна (koşuna), көршу (körşu)
- Koreyî: 이웃 사람 (iut saram), 이웃 → ko (iut)
- Kunigamî: 隣 (とぅない, tunai)
- Latgalî: kaimiņs n, sābrys n
- Latînî: adcola n an m, accola n an m, vīcīnus n, vīcīna m
- Latviyayî: kaimiņš → lv n, kaimiņiene m
- Lawsî: ເພື່ອນບ້ານ (phư̄an bān)
- Lîtwanî: kaimynas → lt n, kaimynė m
- Lombardî: visin, vesin
- Luksembûrgî: Noper n, Nopesch m
- Makedonî: сосед → mk n (sosed), сосетка m (sosetka), комшија → mk n (komšija), комшика m (komšika)
- Malezî: jiran → ms, tetangga
- Maltayî: ġar n
- Manksî: naboo
- Maorî: tangata-noho-tata, kiritata
- Mecarî: szomszéd → hu
- Miyakoyî: 隣 (とぅなㇲ゙, tunaz)
- Mongolî:
- Mwalî komorî: djirani
- Nedersaksî: Nahwer n
- Norsiya kevn: granni n, nábúi
- Norwecî:
- Oki-no-erabu: 隣 (とぅない, tunai)
- Okînawanî: 隣 (とぅない, tunai)
- Oksîtanî: vesin → oc n
- Oromoyî: ollaa
- Osmanî: قونشو (konşu, komşu)
- Oygurî: قوشنا (qoshna), خوشنا (xoshna)
- Ozbekî: hamsoya → uz, qoʻshni → uz
- Papyamentoyî: bisiña
- Peştûyî: همسايه m (hamsāya), ګاونډی n (gāwanḍay)
- Piedmontîsî: vsin n
- Polonî: sąsiad → pl n, sąsiadka → pl m
- Portugalî: vizinho → pt n, vizinha → pt m
- Punjabi:
- Qazaxî: бастас (bastas), көрші (körşı), қоңсы (qoñsy)
- Romancî: vischin n, vischina m
- Romanyayî: vecin → ro n, vecină → ro m
- Rusî: сосе́д → ru n (soséd), сосе́дка → ru m (sosédka)
- Samiya bakurî: ránnjá, kránnjá
- Sanskrîtî: प्रतिवेशिन् → sa n (prativeśin)
- Sardînî: bichinu, bighinu, biginu, vichinu
- Sebwanoyî: silingan
- Sicîlî: vicinu → scn
- Sirboxirwatî:
- Skotî: neibour
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: сѫсѣдъ n (sǫsědŭ)
- Slaviya rojavayî ya kevn: сусѣдъ n (susědŭ)
- Slovakî: sused n, susedka m
- Slovenî: sosed → sl n, soseda m
- Somalî: jaar → so
- Sorbî:
- Spanî: vecino → es n, vecina → es m
- Swahîlî: jirani → sw 9/10, majirani → sw
- Swêdî: granne → sv g, nabo → sv g
- Şîngazîcayî: djirani 5 an 6
- Tabasaranî: гъунши (ġunši)
- Tacikî: ҳамсоя → tg (hamsoya)
- Tagalogî: kapitbahay → tl
- Tamîlî: அண்டை → ta (aṇṭai)
- Tayî: เพื่อนบ้าน → th
- Telûgûyî: పొరుగు → te (porugu)
- Teteriya krîmî: qomşu
- Teterî: күрше → tt (kürşe)
- Tigrînî: ጐረቤት (gʷäräbet)
- Tirkî: komşu → tr
- Tirkmenî: goňşy
- Tîbetî: གྲོང་པ (grong pa), ཁྱིམ་མཚེས (khyim mtshes)
- Toku-no-şîmayî: 隣 (とぅない, tunai)
- Tuvanî: кадызы (kadızı), кожазы (kojazı), кожа (koja)
- Urdûyî: ہَمْسایَہ (hamsāya), پَڑوسی n (paṛosī), پَڑوسن m (paṛosin)
- Ûkraynî: сусі́д → uk n (susíd), сусі́дка → uk m (susídka), сусі́да → uk g (susída)
- Venîsî: vesin, visin, vexin
- Viyetnamî: láng giềng → vi, hàng xóm → vi
- Volapûkî: nilädan → vo, hinilädan → vo, jinilädan → vo
- Walonî: vijhén → wa n, vijhene → wa m
- Weylsî: cymydog n
- Ximêrî: អ្នកជិតខាង (nĕək cɨt khaang), មិត្តជិតខាង (mɨt cɨt khaang)
- Yaeyamayî: 隣 (とぅなりぃ, tunarï)
- Yakutî: ыал (ıal)
- Yidîşî: שכן n (shokhn), שאָכן n (shokhn)
- Yonagunî: 隣 (とぅない, tunai)
- Yoronî: 隣 (とぅない, tunai)
- Yorubayî: aládùúgbò
- Yûnanî: γείτονας → el n (geítonas), γειτόνισσα → el m (geitónissa)
- Kevn: γείτων n (geítōn)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Navdêr
[biguhêre]cîran