bilûr

Kurdî

1. alavek muzîkê

Zarrokek li bilûrê dide.

navdêr, mê

Wate

1. Ney, fîq, şimşal,
   alavek muzîkê ye
   mirov dike di devê xwe de û pif dikiyê û tilên xwe li ser kunikên wê dilivîne daku awazên cuda-cuda jê derbikevin.

Ji wêjeyê

Bilûra min a şîrîn
tu di sariya sibehê
û hingûra êvarê de
hevalê bêhevalan,
destbirayê şivan û dilketiyan î.
Dengê te
hêstirên dilên xemgîran,
silava ji hev-veqetiyan,
girîn û zarîna dilketiyan
tîne bîra min.
bilûra min tu î,
xemrevîna terkeserên dinyayê!... — (Celadet Bedirxan: Bilûra min)

Herwiha

• bilûl
• bilîr
• bilîl
• bilwîl
• bilwîr
• blîl
• blîr

• blûl
• blûr
• bulûr
• bulîr
• bulwîr
• bulûl
• bulîl
• bulwîl

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: بلوور

Nêzîk

• zirna
• saksofon

Bide ber

• biziq
• keman
• od

• piyano
• saz
• tembûr

Ji

Ji proto-hindûewropî *bhle- (pif kirin, ba berdanê), hevreha flo (pif kirin, pif dan) ya latînî, blow (pif kirin) ya inglîzî, souffler ya frensî (ji sufflare ya latînî ji sub- + flare ji flo), blähen (pif kirin) ya elmanî. Flute (bilûr) ya frensî û inglîzî û peyvên nêzîkî wê di zimanên din yên ewropî de jî ji peyva flare ya latînî ne ku ew bi xwe jî ji *bhle- ya proto-hindûewropî ye. Ev heman peyv serekaniya balguh ya kurdî ye ku hevreha بالش (baliş) ya farisî, beriziş ya avestayî, болозно ya rusî, blazina ya slovenî, Balg ya elmanî, բարձ ya ermenî ye. Bilandin/belandin di peyva dabilandin de jî ji vî rehî ye.

Jê

• bilûrvan
• bilûrvanî

Bi zaravayên kurdî

• Kurmancî: bilûr
• Soranî: bilwêr

Werger

• Çînî: 长笛 ^→ zh
• Danmarkî: fløjte ^→ da c
• Elmanî: Flöte ^→ de m, Hirtenflöte ^→ de
• Erebî: نّاي (nay), ^?الزمارة ^→ ar, ^?الزنبق ^→ ar, ^?الصلبوب ^→ ar, ^?الناي ^→ ar, ^?النقیب ^→ ar, ^?الیراع ^→ ar, ^?الیراعة ^→ ar
• Farisî: فلوت ^→ fa, ني ^→ fa, نی ^→ fa, آلت موسقي ^→ fa, بلور ^→ fa
• Fînî: huilu ^→ fi
• Frensî: flute ^→ fr m, flûte ^→ fr m
• Holendî: fluit ^→ nl
• Inglîzî: flute ^→ en, ^?pipe ^→ en
• Îtalî: flauto ^→ it n
• Japonî: フルート ^→ ja
• Koreyî: 플루트 ^→ ko
• Latînî: tibia ^→ la m
• Polonî: flet ^→ pl n
• Portugalî: flauta ^→ pt m
• Rusî: флейта (fl'êyta)
• Spanî: flauta ^→ es m
• Swêdî: flöjt ^→ sv
• Tirkî: kaval ^→ tr, billur ^→ tr, fitilli ^→ tr, kabartılı ^→ tr, ^?sübek ^→ tr

2. cam, krîstal

Binere:

belûr