kel: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
B →Navdêr 1: koda zimanî ji bo şablon:jêder + (bi destî) |
B formata mînak û jêgirtinan + AWB |
||
| Rêz 94: | Rêz 94: | ||
{{navdêr|ku|z=m}} {{k-ya req}} |
{{navdêr|ku|z=m}} {{k-ya req}} |
||
# [[agir]], [[şewat]], [[enerjî]] <br>(bi taybetî "agirê" [[dil]]î) |
# [[agir]], [[şewat]], [[enerjî]] <br>(bi taybetî "agirê" [[dil]]î) |
||
# |
#: '''''kela''' dilê min'' |
||
#* {{jêder|ku|jêgirtin=...bi firefirekê tirsnak '''kela''' çaydan çû.|{{Jêgirtin/Robert Louis Stevenson/Meseleya Seyr a Dr. Jekyll û Mr. Hyde|r=61}}}} |
#* {{jêder|ku|jêgirtin=...bi firefirekê tirsnak '''kela''' çaydan çû.|{{Jêgirtin/Robert Louis Stevenson/Meseleya Seyr a Dr. Jekyll û Mr. Hyde|r=61}}}} |
||
| Rêz 111: | Rêz 111: | ||
{{navdêr|ku|z=m}}, {{k-ya nerm}} |
{{navdêr|ku|z=m}}, {{k-ya nerm}} |
||
# [[birc]], [[sûr]], [[kele]], [[keleh]], [[kelhe]], [[qela]], [[qele]], [[qeleh]], [[qelhe]], <br>[[avahî|avahiyên]] [[mezin]] yên [[berê]]: |
# [[birc]], [[sûr]], [[kele]], [[keleh]], [[kelhe]], [[qela]], [[qele]], [[qeleh]], [[qelhe]], <br>[[avahî|avahiyên]] [[mezin]] yên [[berê]]: |
||
# |
#: '''''Kela''' [[Dimdim]]ê, '''kela''' [[Amed]]ê'', '''kela''' [[Hewlêr]]ê'' |
||
==== Hevmane ==== |
==== Hevmane ==== |
||
| Rêz 182: | Rêz 182: | ||
{{navdêr|ku|z=n}} ''[[k-ya req]]'' |
{{navdêr|ku|z=n}} ''[[k-ya req]]'' |
||
# [[ser]], [[kulox]] |
# [[ser]], [[kulox]] |
||
# |
#: '''''kelek''' li gogê da.'' |
||
# [[ser]]ê [[hût]], [[ser]]ê [[rût]] |
# [[ser]]ê [[hût]], [[ser]]ê [[rût]] |
||
| Rêz 200: | Rêz 200: | ||
# [[keçelok]], kel, [[gurî]], [[serzîzok]] |
# [[keçelok]], kel, [[gurî]], [[serzîzok]] |
||
# [[rût]] |
# [[rût]] |
||
# |
#: '''''kel''' tepeler'' |
||
# |
#:: girên rût |
||
# [[rût]] |
# [[rût]] |
||
Guhartoya 21:24, 1 hezîran 2021
Kurmancî
Rengdêr 1
kel k-ya req
- gelek germ, zêde germ, wisan germ ku dikele
- kejel xezal , ask
- nêrî fehl, fel, beranê kelê, beranê ku ji bo tovandina mihan hatiye gihandin
Ji wêjeya klasîk
- Geh şubhetê 'abidan bi daxwaz
Herlehze digel kela girînê
Evrengehe wî digote ZînêEhmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692
Dijmane
Jê
Werger
- Albanî: nxehtë → sq
- Farisî: ?حيوان دوساله → fa, ?داغ → fa, ?rix → fa
- Almanî: heiß → de
- Erebî: حار → ar m (ḥār), ?التیس → ar, ?الرسیل → ar, قلع → ar
- Fransî: (très) chaud, très chaude
- Guwaranî: aku (h-)
- Hindî: गरम (garam)
- Holendî: heet → nl
- fînî kuuma
- Mecarî: forró → hu
- Îdoyî: varmega → io
- Îbranî: חם → he
- Endonezyayî: panas → id
- Îngilîzî: hot → en, scorcher → en, heat → en, seethe → en, ?seething → en, ?ewe → en, ?white metal → en, ?alkali → en
- Îngilîziya kevn: hat
- Înterlîngue: (multo) calide
- Îrlendî: te → ga
- Îtalî: (molto) caldo, (molto) calda
- Japonî: 熱い → ja (あつい, atsui)
- Katalanî: calent → ca
- Sirboxirwatî: vruć → sh
- Malezî: panas (pah-naz)
- Maratî: गरम (garam)
- Portugalî: (muito) quente
- Skotî: teth → sco
- Slovenî: vroč → sl m, vroča → sl m, vroče → sl n
- Spanî: (muy) caliente m and f
- Swêdî: het → sv, varm → sv
- Telûgûyî: వేడైన (vaeDaina)
- Tirkî: germen → tr, kaynama → tr, kel → tr, kele → tr, kermen → tr, kurgan → tr, oynaş → tr, yangın → tr, damızlık → tr, ?kale gibi → tr, ?gerilim → tr, ?ısı → tr, ?kalay → tr, ?karga → tr, ?taşım → tr, ?taşımlık → tr
- Tupînambayî: akub (s-)
- Yûnanî: ζεστός → el m (zestós), ζεστή → el m (zestí), ζεστό → el n (zestó)
Rengdêr 2
kel
Bi alfayetên din
- kurdî-erebî: كهل
Bide ber
Werger
kel mê k-ya req
- agir, şewat, enerjî
(bi taybetî "agirê" dilî)- kela dilê min
- ...bi firefirekê tirsnak kela çaydan çû. — (Robert Louis Stevenson, (wergêr Ciwanmerd Kulek), Meseleya Seyr a Dr. Jekyll û Mr. Hyde, Avesta, 2020, r. 61, ISBN 978-605-2246-80-1)
Jê
Werger
kel mê, k-ya nerm
Hevmane
Têkildar
Jê
Etîmolojî
Hevreha din ya kurmancî kelek (dîwarê dûr bûstanan/zeviyan), pehlewî kelek ji akadî [Peyv?] *keleku. Peyva erebî قلعة (qel'et) jî ji akadî ye.
Werger
- Afrîkansî: kasteel → af
- Danmarkî: slot → da
- Almanî: Schloß → de n, Burg → de m, Kastell → de n
- Esperantoyî: kastelo → eo
- Ferî: borg → fo
- Fînî: linna → fi
- Fransî: château → fr
- Friyolî: čhisčhel → fur
- Frîsî: kastiel → fy, slot → fy
- Gaelîka skotî: caisteal → gd
- Haîtî: chato → ht
- Holendî: sloot → nl n ; kasteel → nl, burcht → nl, slot → nl
- Mecarî: vár → hu
- Îngilîzî: castle → en
- Îtalî: castello → it
- Katalanî: castell → ca
- Latînî: arx → la, turris → la
- Lombardî: torr → lmo
- Sotoyiya bakur: ntlosebô → nso
- Norwecî: slott → no
- Oksîtanî: castèl → oc
- Papyamentoyî: kastel → pap, kastio → pap
- Polonî: zamek → pl
- Portugalî: castelo → pt
- Oksîtanî: castèu → oc
- Romanyayî: castel → ro
- Spanî: castillo → es
- Swahîlî: ngome → sw
- Swêdî: borg → sv, slott → sv
- Tirkî: kale → tr, ?galeyan → tr
- Walonî: tchestê → wa
- Wolofî: taata → wo; korte → wo
kel k-ya nerm
Werger
kel mê k-ya req
Werger
kel nêr k-ya req
Etîmolojî
Ji proto-hindûewropî *gal- (hilû, rût, bêmû, kel, keçel), hevrehên kurmancî kele, kelle, kulox, hilû, farisî كل (kel), كله (kelle), latînî calvus (> fransî chauve), rusî голый (goliy: rût), inglîzî callow, almanî kahl, holendî kaal, çekî û holý, slovenî gol, polonî goły...
Werger
Tirkî
kel
Kategorî:
- Kurmancî
- Rengdêr bi kurmancî
- Bilêvkirinên kurmancî bi k-ya req
- Ji wêjeya klasîk (kurmancî)
- Kontrola wergerê
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Jêgirtinên ji Ciwanmerd Kulek
- Jêgirtin bi kurmancî
- Bilêvkirinên kurmancî bi k-ya nerm
- Peyvên kurmancî ji akadî
- Navdêrên bêzayend (kurmancî)
- Navdêrên nêr bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Tirkî
- Navdêr bi tirkî