erd

 Binêre herwiha: Erd

Kurmancî

Navdêr

erd mê û nêr

erd

1. ax, zevî, erazî, milk, war, cih, der, mekan, mesken, lokal, cî, cîh
   • Ew ê niha ji nava erdan werin. Hê ro nuh çûye ava.  — (Divê |1= "koda zimanî", |2= "çavkanî", |jg= "nivîsa jêgirtinê", |url= "lînka çavkaniyê" be!)

     (Wergera kurmancî hewce ye) (biguhêre)[[Kategorî:Daxwazên wergera jêgirtinan bi Ji kerema xwe koda zimanî lê zêde bikin.]][[Kategorî:Jêgirtin bi Ji kerema xwe koda zimanî lê zêde bikin.]]

Ji wêjeya klasîk

• Hem kelî ew behr û kef da û dûxan,
  Kef bûye erd û dûxan bû asîman.
  Nîveka dî çêkirin jê çarî çîz
  Mela Hesenê Bateyî, Mewlûda Kurdî, ~1720

Herwiha

• 'erd
• erz
• 'erz
• edir (bi zimanê weylsî em dibêjin "daear" û "tir")
• edr
• 'edir
• 'edr

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: عه‌رد / ئه‌رد

Etîmolojî

hevreha zazakî erd, soranî عه‌رز‎ ('erz), farisî ارض‎ (erz), ûrdûyî ارض‎ (erz), swahîlî ardhi... hemû ji erebî [Peyv?] أرض‎ (erḍ) (erd, ax, zevî), hevreha akadî 𒆠 (erṣetu), aramî ܐܪܥܐ / ארעא (era'), îbranî ארץ (eretz)... ji proto-samî **ʾarṣ́-

Idiaya ku dibêje ji proto-hindûewropî *er- e û hevreha yûnaniya kevn έρασ (êras), almanî Erde, inglîzî earth, swêdî jord û hwd. ye nikare rast be ji ber ku di kurmancî de D ji pey R ji peyvên xwemalî/îraniya kevn ketiye, bo nimûne: birin, kirin, mirin... Eger 'erd peyveke xwemalî ya kurdî/îranî bûya, ew dê bûba er yan el.

Çavkanî

• Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
• لغتنامه دهخدا [Ferhenga Dihxoda] (farisî-farisî): [1]
• Tsabolov, R. L., Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî ["Цаболов, Р. Л.: Эмцмолоƨцческцц̆ словарь курδскоƨо языка"], Moskova, 2001-2010

Jê

• bêerd
• bêerdî
• bierd
• bierdî
• binerd
• binerdî
• erddar
• erddarî
• erdî
• sererd
• sererdî

Bi zaravayên kurdî

• : erd

Werger

• Apache:

  Western Apache: kiiya

• Baskî: lur → eu
• Belarusî: зямля → be (zjamljá) mê
• Blakfotî: ksaahko → bla
• Bulgarî: земя → bg (zemjá) mê
• Burmayî: ကုန်း → my (kun:)
• Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⴽⴰⵍ → tzm (akal) nêr
• Krî: ᐊᐢᑭᕀ → cr (askiy)
• Çekî: země → cs mê
• Çînî:

  Mandarînî: 土地 → zh (tǔdì)

• Danmarkî: land → da nêtar
• Albanî: vend → sq nêr
• Almanî: Boden → de nêr, Land → de nêtar, Acker → de nêr, Ackerland → de nêr, Anwesen → de nêr, Erdboden → de nêr, Erdreich → de nêr, Feld → de nêr, Fußboden → de nêr, Fussboden → de, Gelände → de nêr, Kugel → de mê, Stock → de nêr, ^?Ackerboden → de m, ^?Flur → de m, ^?Geodäsie → de m, ^?Grund und Boden → de
• Erebî: أرض‎ → ar (ʾarḍ) mê, ^?أرض‎ → ar, ^?أَرْض‎ → ar (ʾarḍ), ^?حقل‎ → ar, ^?مزرعة‎ → ar, ^?البسیطة‎ → ar, ^?الترباء‎ → ar, ^?الرم‎ → ar, ^?الشاهدة‎ → ar, ^?الغبراء‎ → ar, ^?اللطاة‎ → ar, ^?المنظومة الشمسية‎ → ar, ^?النطاع‎ → ar, ^?النقع‎ → ar, ^?سلیمى‎ → ar
• Ermenî: ցամաք → hy (cʿamakʿ)
• Esperantoyî: lando → eo
• Estonî: maa → et
• Farisî: خاک‎ → fa, زمين‎ → fa, زیرزمین‎ → fa, سرزمین‎ → fa, سرزمین‎ → fa (sarzamin), زمین‎ → fa, صرع‎ → fa, حمله‎ → fa, ارض‎ → fa
• Ferî: land → fo nêtar
• Fîjî: vanua → fj
• Fînî: maa → fi
• Fransî: terre → fr mê
• Gaelîka skotî: talamh → gd nêr, tìr → gd mê
• Hawayî: honua → haw
• Hindî: भूमि → hi (bhūmi) mê, ज़मीन → hi (zamīn) mê
• Holendî: land → nl nêtar
• Mecarî: ország → hu, föld → hu
• Îdoyî: lando → io
• Îgboyî: ala → ig
• Îbranî: ארץ‎ → he (eréts) mê, אדמה‎ → he (adamá) mê
• Endonezyayî: tanah → id, bumi → id, negara → id, negeri → id
• Îngilîzî: area → en, dirt → en, floor → en, location → en, soil → en, territory → en, ground → en, homeland → en, country → en, ^?geodesist → en, ^?geodesy → en, ^?glebe → en, ^?terrage → en, ^?Earth → en, ^?plot of land → en
• Îngilîziya kevn: land → ang nêtar
• Îtalî: terra → it mê
• Îzlendî: land → is
• Japonî: 土地 → ja (とち, tochí)
• Katalanî: terra → ca mê
• Ximêrî: ដី → km (dəy)
• Koreyî: 땅 → ko (ttang), 뭍 → ko (mut), 토지 → ko (toji) (土地 → ko)
• Lawsî: ດິນ → lo (din), ພູ → lo (phou)
• Latînî: terra → la mê
• Lîtwanî: zeme → lt mê, sauszeme → lt mê, cietzeme → lt mê, sausuma → lt mê, žemė → lt mê
• Makedonî: земја → mk (zemja) mê
• Malezî: tanah → ms, jagat → ms, bumi → ms
• Maltayî: art → mt
• Maorî: whenua → mi
• Navajoyî: kéyah → nv

  Mooring: lönj

• Norwecî: land → no nêtar
• Noviyalî: lande → nov
• Ojibweyî: aki → oj, ᐊᑭ → oj (aki)
• Slaviya kevn: зємлꙗ → cu (zemlja) mê
• Polonî: ziemia → pl mê, ląd → pl nêr
• Portugalî: terra → pt mê
• Romanyayî: uscat → ro nêtar, pământ → ro nêtar
• Rusî: земля → ru (zemljá) mê, земли → ru pj (zémli), Şablon:qualifier суша → ru m (súša)
• Sanskrîtî: भूमि → sa (bhūmi) mê
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: земља → sh mê, копно → sh nêtar

  Roman: zemlja → sh mê, kopno → sh nêtar

• Slovakî: zem → sk mê
• Slovenî: kopno → sl nêtar, zemlja → sl mê
• Spanî: tierra → es mê
• Swahîlî: ardhi sg/pl
• Swêdî: land → sv nêtar
• Tayî: ดิน → th (din), ภู → th (phuu)
• Telûgûyî: భూమి (bhūmi)
• Tirkî: toprak → tr, arazi → tr, arz → tr, mülk → tr, zemin → tr, sara → tr, tutarak → tr, kara → tr, peri hastalığı → tr, yer → tr, ^?ten → tr, ^?sara nöbeti → tr
• Tongî: fonua → to
• Ûkraynî: земля → uk (zemljá) mê
• Urdûyî: زمین‎ → ur (zamīn) mê
• Viyetnamî: đất → vi
• Yûnanî: ξηρά (ksirá) (dry-land), γη (yi)