dirêj: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Ferhengvan (gotûbêj | beşdarî) Kurteya guhartinê tine Etîket: Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl |
Ferhengvan (gotûbêj | beşdarî) Etîket: Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl |
||
Rêz 60: | Rêz 60: | ||
Guherîna L-ya hindûewropî bi R di zimanên îranî de diyardeyeke berbelav e. Binêrin bo nimûne: ''[[roj]], [[rîx]], [[rûvî]]... |
Guherîna L-ya hindûewropî bi R di zimanên îranî de diyardeyeke berbelav e. Binêrin bo nimûne: ''[[roj]], [[rîx]], [[rûvî]]... |
||
Peyvên ''dirêj, dereng'' û ''[[dêrîn]]'' hem ji aliyê [[wate]]ya xwe û hem jî ji hêla dengên xwe ve di gelek zimanên hindûewropî de [[şibîn|dişibin]] hev û di dîrokê de carinan bi hev guherîne jî. Loma bo nimûne ''[[derg]]'' ya zazakî ji ''[[dirêj]]'' ya kurmancî zêdetir [[şibîn|dişibe]] ''[[dereng]]'' ya kurmancî. |
Peyvên ''dirêj, dereng'' û ''[[dêrîn]]'' hem ji aliyê [[wate]]ya xwe û hem jî ji hêla dengên xwe ve di gelek zimanên hindûewropî de [[şibîn|dişibin]] hev û di dîrokê de carinan bi hev guherîne jî. Loma bo nimûne ''[[derg]]'' (dirêj) ya zazakî ji ''[[dirêj]]'' ya kurmancî zêdetir [[şibîn|dişibe]] ''[[dereng]]'' ya kurmancî. |
||
<small> |
<small> |
Guhartoya 06:56, 26 kanûna paşîn 2020
Xeletiya Luayê di Modul:beşa_zimanî de, li ser rêza 40: attempt to index local 'lang' (a nil value).
Bilêvkirin
Rengdêr
dirêj
- ne kurt, ne kin, ne qut,
bi mesafeya xwe mezin:- qelemekî dirêj
- mêrekî dirêj
- rêyeke dirêj
- filmekî dirêj
- Mesele dûr û dirêj e.
- "Hekkakî bi navê »Zîn« nivîsî
Destê xwe dirêj kirî ku bînit
Da qenc nezer bikit bibînit"Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692
Herwiha
Bi alfabeyên din
Dijwate
Bide ber
Bikaranîn
Lêker:
Navdêr:
Rengdêr:
Bi zaravayên kurdî
- Xeletiya Luayê di Modul:ziman de, li ser rêza 453: koda zimanî, etîmolojiyê yan malbatê "kmr" nayê zanîn..: dirêj
- Kurdiya başûrî: dirêj
- Hewramî: dirêj
- Zazakî: derg
Ji
hevreha soranî درێژ (dirêj), goranî/hewramî dirêj, belûçî دراج (drac), farisî دراز (deraz, dêraz), pehlewî (dlʾc /drāz/), tacikî дароз (daroz), avestayî 𐬛𐬭𐬁𐬘𐬀𐬵 (drājah, /draceh/) ji Şablon:inc-pro *draHǰʰas ji Şablon:ine-pro **dléh₁gʰ-s ~ *dl̥h₁gʰ-és.
Herwiha têkilî zazakî derg, partî 𐫅𐫡𐫄 (d'rǧ) û 𐫅𐫡𐫃 (derǧ), hexamenişî 𐎭𐎼𐎥 (d-r-g /derge/), 𐬛𐬀𐬭𐬆𐬔𐬀 (darəga, /derige/), osetî даргъ (darǧ), peştûyî لارغه (lā́rǧa), sanskrîtî दीर्घ (dīrghá), hindî दीर्घ (dīrgh), ûrdûyî دیرگھ (dergh) (dīrgh), rûsî до́лгий (dólgiy), bulgarî дълъг (dǎlǎg), makedonî долг (dolg), polonî długi, yûnanî [[δολιχός (dolixós)... hemû ji Şablon:ine-pro *dl̥h₁gʰós.
Herwiha têkilî peyva kurmancî dereng / direng, soranî درهنگ (direng), pehlewî drang (/dreng/), (ji vir pê ve bi wateya "dirêj":) latînî longus (bi ketina D-ya destpêkê), inglîzî long, portugalî longo, fransî long, îtalî lungo, spanî luengo, romanî lung, inglîzî long, almanî/danmarkî/holandî/norwecî lang, swêdî lång... hemû ji Şablon:ine-pro *dlongʰos.
Guherîna L-ya hindûewropî bi R di zimanên îranî de diyardeyeke berbelav e. Binêrin bo nimûne: roj, rîx, rûvî...
Peyvên dirêj, dereng û dêrîn hem ji aliyê wateya xwe û hem jî ji hêla dengên xwe ve di gelek zimanên hindûewropî de dişibin hev û di dîrokê de carinan bi hev guherîne jî. Loma bo nimûne derg (dirêj) ya zazakî ji dirêj ya kurmancî zêdetir dişibe dereng ya kurmancî.
Çavkanî:
- Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
- Horn, Paul. (1893): Grundriss der neupersischen Etymologie [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg
- Lubotsky, Alexander. Indo-Aryan inherited lexicon . University of Leiden.
- Paul, Ludwig. (1998) "The Position of Zazaki Among West Iranian languages" University of Hamburg. pdf.
- Mallory, J. P.; Adams, D. Q. (2006): The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World (Oxford Linguistics), New York: Oxford University Press.
- Pokorny, Julius, Ferhenga etîmolojî ya hindûewropî ["Indogermanisches etymologisches Wörterbuch (bi almanî)"], Bern, 1959
- Расторгуева В. С., Эдельман Д. И. Этимологический словарь иранских языков. [Rastorguyeva V.S., Edelman D.I.: Ferhenga Etîmolojî ya Zimanên Îranî] (bi rûsî) 2000-2011-.
Jê
Werger
- Afrîkansî: ver → af
- Albanî: gjatë → sq
- Amharî: ረዥም → am (räžm)
- Erebî: : طويل → ar n (ṭewîl), طويلة → ar m (ṭewîle)
- Aramî: אריכא → arc
- Ermenî: երկար → hy (erkar)
- Aromanî: lungu → roa-rup
- Asamî: দীঘল → as (dighol)
- Astûrî: llargu → ast
- Azerî: uzun → az
- Başkîrî: оҙон → ba (oðon)
- Babungoyî: lång → bar
- Belarusî: до́ўгі → be (dóŭhi)
- Bengalî: দীর্ঘ → bn (dirgh), লম্বা → bn (lômba)
- Bretonî: hir → br
- Bruneyî: panjang
- Bulgarî: дъ́лъг → bg n (dǎ́lǎg)
- Burmayî: ရှည် → my (hrany)
- Buryatî: урта → bxr (urta)
- Katalanî: llunyà → ca, llong → ca
- Çamicuroyî: plawa
- Çerokî: ᎦᏅᎯᏓ → chr (ganvhida)
- Çînî:
- Çuvaşî: вӑрӑм → cv (vărăm)
- Korsîkayî: lungu → co
- Teteriya krîmî: uzun → crh
- Çekî: dlouhý → cs n
- Dalmatî: luang
- Danmarkî: lang → da
- Dolganî: уһун (uhun)
- Holendî: lang → nl
- Esperantoyî: longa → eo
- Estonî: pikk → et
- دراز → fa (deraz), طولانی → fa (tûlanî)
- Ferî: langur → fo
- Fînî: pitkä → fi
- Fransî: long → fr
- Friyolî: lunc → fur, lung → fur
- Gagawzî: uzun → gag
- Galîsî: longo → gl, longueiro → gl, comprido → gl, ambró → gl
- Gurcî: გრძელი → ka (grʒeli)
- Almanî: lang → de
- Yûnanî: μακρύς → el (makrýs)
- Haîtî: long → ht
- Hawsayî: dōgō → ha
- Hawayî: loa → haw
- Îngilîzî: Xeletiya Luayê di Modul:werger de, li ser rêza 119: language code li parametreya yekem zêde bike. Koda "long" nayê zanîn..
- Îbranî: ארוך \ אָרֹךְ → he (aróx)
- Hindî: लम्बा → hi (lambā), लंबा → hi (lambā)
- Mecarî: hosszú → hu
- Îzlendî: langur → is
- Îdoyî: longa → io
- Endonezyayî: panjang → id
- Înterlîngua: longe → ia
- Înterlîngue: long → ie
- Îrlendî: fada → ga
- Îstriyotî: longo
- Îtalî: lungo → it
- Japonî: 長い → ja (ながい, nagai)
- Japonî: Şablon:W-needed
- Kalmîkî: ут → xal (ut)
- Karaçay-balkarî: узун → krc (uzun)
- Karakalpakî: uzın → kaa
- Qazaxî: ұзын → kk (ūzyn)
- Xakasî: узун → kjh (uzun)
- Ximêrî: វែង → km (vɛɛng)
- Koreyî: 길다 → ko (gilda)
- Koryakî: нивʼлыӄин (niwləqin)
- Kumikî: узун → kum (uzun)
- Kurmancî: dirêj → ku
- Kirgizî: узун → ky (uzun)
- Ladînî: lonch → lld
- Lawsî: ຍາວ → lo (nyāo)
- Pahîyî: gars → ltg n, gara → ltg m
- Latînî: longus → la
- Latviyayî: garš → lv, gara → lv m
- Lîtwanî: ilgas → lt, ilga → lt m
- Luksembûrgî: laang → lb
- Lueyî: ᦍᦱᧁ (yaaw)
- Makedonî: долг → mk (dolg)
- Malezî: panjang → ms
- Maltayî: twil → mt
- Mançûyî: ᡤᠣᠯᠮᡳᠨ → mnc (golmin)
- Maorî: roa → mi, roroa → mi pj
- Maranaoyî: malendo
- Maratî: लांब → mr (lāmba)
- Mongolî: урт → mn (urt)
- Nahwatlî: huehueyac → nah g
- Ngunawalî: bamir
- Normandî: long → nrm, laong → nrm
- Ohloniya bakur: tsī́qau
- Norwecî: lang → no
- Oksîtanî: long → oc
- Slaviya kevn: дльгъ → cu (dlĭgŭ)
- Osmanî: اوزون → ota (uzun)
- Peştûyî: اوږد → ps (uẓd)
- Kriya bejayî: ᑭᓄ → crk (kino-)
- Polonî: długi → pl
- Portugalî: longo → pt, comprido → pt
- Keçwayî: suni → qu
- Rapanuyî: roa → rap
- Romanyayî: lung → ro
- Romancî: lung → rm
- Rusî: дли́нный → ru (dlínnyj)
- Samogîtî: ėlgs → bat-smg n, ėlga → bat-smg m
- Sardînî: longu → sc
- Skotî: lang → sco
- Gaelîka skotî: fada → gd, Şablon:qualifier a dh'fhaid → gd
- Sirboxirwatî: ду̏г → sh / dȕg → sh
- Şanî: ယၢဝ်း → shn (yáaw)
- Şorî: узун (uzun)
- Sicîlî: longu → scn
- Kîngalî: දිගු → si (digu)
- Slovakî: dlhý → sk
- Slovenî: dȏlg → sl
- Sorbiya jêrîn: dłujki → dsb
- Sorbiya jorîn: dołhi → hsb
- Altayiya başûrî: узун → alt (uzun)
- Spanî: largo → es
- Sundanî: paos → su
- Swahîlî: refu → sw
- Swêdî: lång → sv
- Sîlhetî: ꠟꠣꠝ꠆ꠛꠣ → syl (lamba)
- Tagalogî: mahaba → tl
- Tacikî: дароз → tg (daroz)
- Tamîlî: நீளமான → ta (nīḷamāṉa)
- Teterî: озын → tt (ozın)
- Tayî: ยาว → th (yaao)
- Tawalayî: རིང་པོ → bo (ring po)
- Tirkî: uzun → tr
- Tirkmenî: uzyn → tk
- Tuvanî: узун → tyv (uzun)
- Ûkraynî: до́вгий → uk (dóvhyj)
- Urdûyî: لمبا → ur (lambā)
- Oygurî: ئۇزۇن → ug (uzun)
- Ozbekî: uzun → uz
- Venîsî: łóngo → vec
- Viyetnamî: dài → vi
- Volapûkî: lunik → vo
- Walonî: long → wa
- Weylsî: hir → cy
- Yagnobî: ван, дароз
- Yakutî: уһун → sah (uhun)
- Yidîşî: לאַנג → yi (lang)
- Zêlandî: lang → zea, lank → zea
- Zhuangî: raez → za
Xeletiya Luayê di Modul:beşa_zimanî de, li ser rêza 40: attempt to index local 'lang' (a nil value).
Rengdêr
"ckb-Latn" nayê zanîn. Divê koda zimanî be.