dirêj

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA: [[Kategorî:Bilêvkirina IPAyê bi Ji kerema xwe koda zimanî lê zêde bikin.]]
• Jihevqetandin: di·rêj

Rengdêr

qelemekî dirêj (li jêr) û yekî kurt (li jor)

dirêj

1. ji serekî xwe heta serê xwe yê din mezin,
   ne kurt, ne kin, ne qut:
   • qelemekî dirêj
   • mêrekî dirêj
   • rêyeke dirêj
   • Mesele dûr û dirêj e.
   • Hekkakî bi navê »Zîn« nivîsî
     Destê xwe dirêj kirî ku bînit
     Da qenc nezer bikit bibînitEhmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692

Herwiha

• drêj

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: درێژ
• kurdî-krîlî}: дьреж

Dijwate

• kurt
• kin
• qut

Bide ber

• pêvekêşk

Bikaranîn

Lêker:

• dirêj bûn
• dirêj kirin

Navdêr:

• dirêjbûn
• dirêjkirin

Rengdêr:

• dirêjbûyî
• dirêjkirî

Bi zaravayên kurdî

• : dirêj
• Kurdiya başûrî: dirêj
• Hewramî: dirêj
• Zazakî: derg

Ji

hevreha soranî درێژ‎ (dirêj, drêj), belûçî دراج‎‎ (drac), farisî دراز‎‎ (deraz, dêraz), pehlewî 𐯌𐮲𐮹𐮰𐮿‎ (dlʾc /drāz/), tacikî дароз (daroz), avestayî 𐬛𐬭𐬁𐬘𐬀𐬵‎ (drājah) ji Şablon:inc-pro *draHǰʰas ji Şablon:ine-pro **dléh₁gʰ-s ~ *dl̥h₁gʰ-és

Herwiha têkilî zazakî derg zazakî derg, partî 𐫅𐫡𐫄‎ (d'rǧ) û 𐫅𐫡𐫃 (derǧ), hexamenişî 𐎭𐎼𐎥 (d-r-g /derge/), 𐬛𐬀𐬭𐬆𐬔𐬀‎ (darəga, /derige/), osetî даргъ (darǧ), peştûyî لارغه‎‎ (lā́rǧa), sanskrîtî दीर्घ (dīrghá), hindî दीर्घ (dīrgh), ûrdûyî دیرگھ‎‎ (dergh‎) (dīrgh), rûsî до́лгий (dólgiy), bulgarî дълъг (dǎlǎg), makedonî долг (dolg), polonî długi, yûnanî [[δολιχός (dolixós)... hemû ji Şablon:ine-pro *dl̥h₁gʰós

Herwiha têkilî peyva kurmancî dereng / direng, soranî دره‌نگ‎ (direng), pehlewî drang (/dreng/), latînî longus (bi ketina D-ya destpêkê), inglîzî long, portugalî longo, fransî long, îtalî lungo, spanî luengo, romanî lung, inglîzî long, almanî/danmarkî/holandî/norwecî lang, swêdî lång... hemû ji Şablon:ine-pro *dlongʰos.

Guherîna L-ya hindûewropî bi R di zimanên îranî de diyardeyeke berbelav e. Binêrin bo nimûne: roj, rîx, rûvî...

Çavkanî:

• Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
• Horn, Paul. (1893): Grundriss der neupersischen Etymologie [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg
• Lubotsky, Alexander. Indo-Aryan inherited lexicon . University of Leiden.
• Paul, Ludwig. (1998) "The Position of Zazaki Among West Iranian languages" University of Hamburg. pdf.

• Mallory, J. P.; Adams, D. Q. (2006): The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World (Oxford Linguistics), New York: Oxford University Press.
• Pokorny, Julius, Ferhenga etîmolojî ya hindûewropî ["Indogermanisches etymologisches Wörterbuch (bi almanî)"], Bern, 1959
• Расторгуева В. С., Эдельман Д. И. Этимологический словарь иранских языков. [Rastorguyeva V.S., Edelman D.I.: Ferhenga Etîmolojî ya Zimanên Îranî] (bi rûsî) 2000-2011-.

Jê

• demdirêj
• demdirêjî
• destdirêj
• destdirêjî
• dirêjahî
• dirêjatî
• dirêjayî
• dirêjî
• zimandirêj
• zimandirêjî

Werger

• Afrîkansî: lang → af
• Bretonî: hir → br
• Çekî: dlouhý → cs
• Danmarkî: lang → da
• Albanî: gjatë → sq
• Almanî: lang → de, lange → de
• Erebî: طويل (tewîl), ^?الخناب‎ → ar, ^?السبطر‎ → ar, ^?السرمد‎ → ar, ^?الشمق‎ → ar, ^?الشمقمق‎ → ar, ^?المفرع‎ → ar, ^?زائل‎ → ar, ^?سحوق‎ → ar, ^?سناح‎ → ar, ^?یعبوب‎ → ar
• Esperantoyî: longa → eo
• Farisî: بلند (bolend), دراز‎ → fa, طولانی‎ → fa, طويل‎ → fa
• Ferî: langur → fo
• Fînî: pitkä → fi
• Fransî: long → fr
• Frîsî: lang → fy
• Gaelîka skotî: fada → gd
• Holendî: lang → nl
• Mecarî: hosszú → hu
• Îdoyî: longa → io
• Endonezyayî: lama → id
• Îngilîzî: long → en, lengthy → en, tall → en, oblong → en, dolicho- → en, lie → en, macro- → en, expansible → en, extended → en, greasy → en, long-distance → en, ^?lonesome → en, ^?mawseed → en, ^?maxi → en, ^?prolix → en, ^?spindling → en
• Îtalî: lungo → it
• Îzlendî: langur → is
• Japonî: 長い → ja
• Katalanî: llarg → ca
• Kornî: hyr → kw
• Latînî: longus → la
• Mayayiya yukatekî: chowak
• Norwecî: lang → no
• Papyamentoyî: largu → pap
• Polonî: długi → pl
• Portugalî: comprido → pt, longo → pt
• Romanyayî: lung → ro
• Rusî: длинный → ru (dlinnyj)
• Sirananî: langa → srn
• Spanî: largo → es
• Swahîlî: -refu → sw
• Swêdî: lång → sv
• Tagalogî: mahabà → tl
• Tirkî: uzun → tr, maksi → tr, ^?akın → tr
• Weylsî: hir → cy
• Zuluyî: -de → zu

Rengdêr

"ckb-Latn" nayê zanîn. Divê koda zimanî be.

1. dirêj