ne

Kurmancî

1. peyvika negasyonê

ne

Wate

1. peyvikek e wateya dijî gotinekê didiyê:
   Ew ne kurd e.
   Ev ne bi dilê min e.

Herwiha

• ni

Ji

• pîro: *ne- ("ne, na")

• pîma bajo:

avarî: na ("ne, na")

fang (Kamerûn): nai ("ne, na")

punjabî: ny ("ne, na")

farisî: nā ("ne, na")

osetî: ne ("ne, na") … ^{alfabeya arî}

kurmancî: na, ne

soranî: na ("ne, na")

zazakî: ne ("ne, na")

sanskrîtî: nā ("ne")

yûnanî: ne ("ne")

latînî: ne ("ne")

almanî: nein ("ne")

îngilîzî: no ("ne") ...

Çavkanî: Horn p.236, Watkins p.57, Etymonline

=

Ji Wêjeya Klasîk

Hêj ne lewh û enbiyayê muhteşem
Salîha tesbîh kirî nûra şikelfMela Hesenê Bateyî, Mewlûda Kurdî, ~1720

Werger =

• afrîkansî : nee → af, nie → af
• elbanî : jo → sq, nuk → sq
• almanî : nein → de, nicht → de, noch → de
• erebî : ﻻ (la)
• esperantoyî : ne → eo
• farisî : نه‎ → fa, ^?نی‎ → fa
• ferî : nei → fo, ikki → fo
• fînî : ei → fi
• frîsî : gjin → fy, né → fy, neen → fy, net → fy
• gaelîka skotî : cha → gd
• holendî : nee → nl, neen → nl, niet → nl
• mecarî : nem → hu
• îngilîzî : no → en, not → en, nay → en, nope → en, nonpasserine → en, il- → en, mal- → en, ^?noway → en, ^?noways → en
• inglîziya kevn: na
• îzlendî : ekkert → is, ekki → is
• katalanî : no → ca

• kînyariwandayî : oya → rw
• latînî : non → la
• malezî : tidak → ms, bukan → ms
• norwecî : ikke → no, ne → no
• papyamentoyî : no → pap, nò → pap
• polonî : nie → pl
• portugalî : não → pt
• romanî : nu → ro
• rusî : нет → ru (net), не → ru (ne)
• spanî : no → es
• swahîlî : la → sw
• swêdî : ej → sv, icke → sv, ingen → sv, intet → sv, nej → sv
• tirkî : hayır → tr, değil → tr, yok → tr, gayri → tr
• zuluyî : cha → zu

2. bersiva negatîv

ne

Wate

1. peyvikek e bersiva pirsê bi negatîvî dide:
   - Tu dê li gel wan biçî?
   - Ne.

Hevwate

Li gel

• na
• nexêr (1)
• no

3. bûn (tewandî)

ne

Wate

1. formek tewandî ye ji lêkera bûn:
   Ew mamoste ne.
   Ma em wehşî ne?!
   Gelo hûn herdu bira ne?

Binere herwiha

• ne-

Ji

Ji pîro *h₁sénti ("ew in", ji *h₁es-), pîma bajo *-end (ew -in), hevreha -in, -n û ne (bi maneya "ew in") yên kurmancî, farisî -end (ew -in), soranî -(i)n, ermenî են (en: ew in), latînî sunt (ew in), frensî sont (bixwîne: son: ew in), îtalî son (ew in)... Hêjayî gotinê ye ku formên pîro û yên pîma bajo yên bo kesê yekem yê pirrjimar (em) û kesê duyem yê pirrjimar (hûn) ji kurdî winda bûne û forma sêyem ya pirrjimar (ew) li cihê wan jî tê bikaranîn. Bo nimûne, di farisî de forma -îm li gel peyva ma (em) û ya -îd jî li gel peyva şuma (hûn) tê bikaranîn û forma -end (hevbera "-in") ya kurdî tenê li gel îşan/anha/anan (ew/wan) tê xebitandin. Herwiha -î, -e û -in jî ji heman rehê *h₁es- yê pîro ne. -

Şoşonî

Ji kerema xwe koda zimanî di parametreya 1 de lê zêde bikin.

Wate

1. ez

==Tirkî==

ne

Wate

1. çi:
   Sen ne dedin? (Te çi got?)