tenî
Kurmancî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]
| Zayenda mê ya binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | tenî | tenî |
| Îzafe | teniya | teniyên |
| Çemandî | teniyê | teniyan |
| Nîşandera çemandî | wê teniyê | wan teniyan |
| Bangkirin | teniyê | teniyino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | teniyek | teniyin |
| Îzafe | teniyeke | teniyine |
| Çemandî | teniyekê | teniyinan |
tenî mê, t-ya nerm
- reşatiya dûmanê, şopa dûmanê,hîs
- Teniya kulekê
- Teniya beroşê
- Di zarokatiyê de dema em nexweş diketin, ji teniyê li eniya me xaç dihat çêkirin.
- Ji nav malên ku dişewitîn kalekî ku rîha wî bi tenî reşbuyî derket. — (Çiyayê Agirî, Yaşar Kemal, Weşanxana Çanda Kurdî)
- (Qers) bela, mîratî, muzir
- Ev rovî bûye tenî li serê me,her carê dikeve koxa me çar-pênc mirîşkan dixeniqîne dihêle.
- Kuro lawo tu bûyî tenî çima rehet nasenî!,hergav zarên xelkê dixî, dê û bavên wan tên te şikayet dikin.
Hevmane[biguhêre]
Bi alfabeyên din[biguhêre]
- kurdî-erebî: تهنی (dengnasî: طەنی)
Bikaranîn[biguhêre]
Etîmolojî[biguhêre]
Ji aramî ܛܝܢܐ (ṭîna) yan ji erebî طين (ṭîn), hevreha îbrî טין (ṭîn), maneya peyvê di zimanên samî de "herrî, ax, toz, qirêj" e. Yan jî dîsa ji aramî ܬܢܢܐ (tennana: dû, dûman), hevreha erebî عثن ('eṯen), îbrî עשן ('aşan), hemû ji proto-samî *'ṯn
Werger[biguhêre]
- Albanî: blozë → sq m
- Almanî: Ruß → de n, Swiss spelling: Russ → de n
- Elmanîşî: Ruus n
- Altayiya başûrî: курун (kurun)
- Aragonî: follín → an
- Aromanî: furidzinã, fulidzini m
- Azerî: his → az, qurum → az
- Baskî: kedar
- Başkîrî: ҡором (qorom)
- : Ruass
- Belarusî: са́жа m (sáža), ку́рава nt (kúrava), ко́паць m (kópacʹ)
- Bîkoliya naverast: ariw
- Bulgarî: са́жди → bg m pj (sáždi)
- Burmayî: ကျပ်ခိုး → my (kyaphkui:)
- Çekî: saze → cs m pj
- Çîçewayî: mwaye
- Çînî:
- Çuvaşî: хӑрӑм (hărăm)
- Erebî: سُخَام n (suḵām)
- Ermenî: մուր → hy (mur)
- Esperantoyî: fulgo → eo
- Ferî: sót nt, ím nt
- Fînî: noki → fi
- Fransî: suie → fr m
- Friyolî: frusìn n
- Frîsî: roet, ruot
- Gaelîka skotî: sùith m
- Galîsî: feluxe m, sarrio → gl n, parruma m
- Gurcî: ჭვარტლი (č̣varṭli), მური (muri)
- Holendî: roet → nl nt, zoet → nl nt, rookzwart nt
- Îbanî: arok
- Îbranî: פִּיחַ n (píach)
- Îngilîziya kevn: sōt nt
- Îngilîziya navîn: soot
- Îngilîzî: soot → en, smut → en
- Îrlendî: súiche n
- Îtalî: fuliggine → it, caligine → it m
- Japonî: 煤 → ja (すす, susu)
- Katalanî: estalzí → ca, sutge → ca n, sutja → ca m
- Komî-permyakî: са (sa)
- Koreyî: 숯 → ko (sut)
- Latgalî: kvāps n
- Latînî: fūlīgō
- Latviyayî: sodrēji n pj, kvēpi n pj
- Lazî: წოლა (c̣ola)
- Lîtwanî: súodžiai n pj
- Makedonî: саѓа m (saǵa), саѓи pj (saǵi), гареж n (garež)
- Malezî: jelaga, sulang, sulang asap, arang pagu, arang para-para
- Manksî: sooie m
- Maorî: ahowhare, awe, kūkāwhare
- Mecarî: korom → hu
- Melanauyiya navendî: punyuong, arouk
- Negidalî: нуксэ
- Norwecî:
- Okînawanî: 煤 (しーし, shīshi)
- Oksîtanî: suèja → oc
- Osmanî: ایس (is), قوروم (kurum)
- Plodîşî: Room nt
- Polonî: sadza → pl m, kopeć → pl n
- Portugalî: fuligem → pt m
- Romanyayî: funingine → ro
- Rusî: са́жа → ru m (sáža), ко́поть → ru m (kópotʹ)
- Samî:
- Samiya kildînî: коажь (koažʹ)
- Samiya bakurî: giehpa
- Sirboxirwatî: čađ → sh, ча̑ђ m
- Slovakî: sadza → sk m
- Slovenî: saje m pj
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: caze pj
- Spanî: hollín → es n
- Swahîlî: masizi
- Swêdî: sot → sv nt
- Şîngazîcayî: misizi 4
- Tagalogî: uling-aso
- Tayî: เขม่า → th
- Tirkî: is → tr
- Udî: моъгъ (mo̱ɣ)
- Udmurtî: су (su)
- Ûkraynî: са́жа m (sáža), кі́поть m (kípotʹ), кі́птява → uk m (kíptjava)
- Venîsî: całùzxene m
- Viyetnamî: lọ → vi, nghẹ → vi, muội → vi, nhọ → vi
- Volapûkî: sut → vo
- Weylsî: huddygl n, parddu n, swta → cy n
- Yonagunî: 煤 (ちち, chichi)
- Yûnanî: αιθάλη → el m (aitháli)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.