çawa

 Binêre herwiha: cawa

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /t͡ʃʰaːˈwaː/
• Deng (Wan)^ⓘ
• Kîtekirin: ça·wa

Hoker

çawa

1. Bi çi awayî, bi çi rengî, bi çi şêweyî, bi çi şiklî, bi çi şiklî
   • Ew jî geriyane cametebdîl
     Çawa xemilîne ev keçanî
     Ew jî geriyane cil kuranî — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)
   • Kê, kengî, çawa hatine girêdan? — (Hesenê Metê, Labîrenta Cinan, Weşanên Peywend, r. 116, ISBN ISBN:9789197125475)
   • Ji ku? Bi ku de? Ji bo çi? Çawa? Ev pirs hemû ji felsefê pêk tên.(Joubert) — (Firat Cewerî, Gotinên Navdaran, Weşanên Nûdem, r. 70)
2. Ji bo pirsa rewşa mirov

   Çawa yî? Baş î?

3. şaşbûn, heyirîn

   Çawa? Bê henek?

Herwiha

• çawan
• çawe
• çewa
• çewan
• çitan
• çitol
• çiton
• çitu
• ço
• ça

Hevmane

• çer
• çerre
• çilo
• çito
• çitor
• çitov
• çing

Gotinekê pêşîyan

• bav çawa ye, kur wisa ye
• te cin komkirin, divê tu zanibê çawa belavkê
• mirov çawa dizîvire bila bizîvire, her qûn li paş dimîne

Jê

• çawanî
• (lêker) çawa kirin
• (navdêr) çawakirin
• (rengdêr) çawakirî

Etîmolojî

Qusandin ji çi awa, hevreha soranî çon Bide ber latînî quomodo ji quo (çi) + modo (awa).

Werger

bi çi awaî?

• Adîgeyî: сыдэу (sədăw)
• Afrîkansî: hoe → af
• Albanî: si
• Almanî: wie → de
• Aramiya nû ya asûrî: ܕܵܐܟ݂ܝܼ‎ (daḳī)
• Aromanî: cum
• Asamî: কেনেকৈ (kenekoi)
• Astûrî: cómo → ast
• Azerî: necə → az
• Belarusî: як → be (jak)
• Bengalî: কিভাবে → bn (kibhabe), কীভাবে → bn (kibhabe)
• Bîkoliya naverast: pano
• Bulgarî: ко́лко → bg (kólko), как → bg (kak)
• Burmayî: ဘယ် → my (bhai), ဘယ်လို → my (bhailui)
• Çekî: jak → cs
• Çeyenî: tónėše-
• Çîçewayî: bwanji
• Çîkasawî: kaniht
• Çînî:

  Kantonî: 怎麼樣 (zam² mo¹ joeng⁶), 怎麼 (zam² mo¹), 怎樣 (zam² joeng⁶), 點樣 (dim² joeng^6-2), 點 (dim²), 如何 (jyu⁴ ho⁴)

  Dunganî: за (za), заму (zamu)

  Hakkayî: 仰般 (ngióng-pân), 如何 (yì-hò)

  Mandarînî: 怎麼樣 → zh (zěnmeyàng), 怎麼 → zh (zěnme), 怎樣 (zěnyàng), 如何 → zh (rúhé), 咋 → zh (zǎ)

  Min dongî: 將樣 (ciŏng-iông)

  Minnanî: 怎樣 → zh-min-nan (chóaⁿ-iūⁿ, cháiⁿ-iūⁿ), 怎仔樣 (chóaⁿ-á-iūⁿ, cháiⁿ-á-iūⁿ), 按怎 → zh-min-nan (án-chóaⁿ, án-cháiⁿ, án-nóa, án-ná), 按怎樣 → zh-min-nan (án-chóaⁿ-iūⁿ, àn-chóaⁿ-iūⁿ), 如何 → zh-min-nan (jû-hô, lû-hô, jî-hô)

  Wuyî: 哪能 (na nen)

• Danmarkî: hvordan → da, hvorledes → da
• Dupaningan agtayî: panyan
• Endonezyayî: bagaimana → id
• Erebî: كَيْف‎ (kayf)

  Erebiya misrî: ازاي‎ (ezzāy)

  Erebiya hîcazî: كيف‎ (kēf)

  Erebiya iraqî: شلون‎ (šlōn)

  Erebiya fasî: كيفاش‎ (kifāš), كيف‎ (kīf)

  Erebiya bakûrê şamê: كيف‎ (kīf), شلون‎ (šlōn)

  Erebiya başûrê şamê: كيف‎ (kīf)

• Ermenî: ինչպես → hy (inčʿpes)
• Esperantoyî: kiel → eo
• Estonî: kuidas → et
• Farisî: چگونه‎ → fa (čegune), چطور‎ → fa (četowr), چجور‎ (čejur)
• Fînî: miten → fi, kuinka → fi, millä tavalla, millä tavoin
• Fransî: comment → fr
• Friyolî: cemût
• Galîsî: como → gl
• Gotî: 𐌱𐌹𐍈𐌴 (biƕē)
• Gurcî: როგორ (rogor)
• Haîtî: kòman
• Hindî: कैसे → hi (kaise), कैसा → hi (kaisā)
• Hmongî: li cas
• Holendî: hoe → nl
• Isanî: จั่งได๋ (jàng-dǎi)
• Îbranî: אֵיך‎ → he (ekh), כֵּיצַד‎ → he (keytsád)
• Îdoyî: quale → io
• Îngilîziya kevn: hū
• Îngilîzî: how → en
• Înterlîngua: como → ia
• Îrlendî: conas, cén chaoi, cad é mar

  Îrlendiya kevn: co, cía chruth, cía indas, cindas

• Îstriyotî: cume
• Îtalî: come → it
• Îzlendî: hvernig → is
• Japonî: どのように (dono yō ni), どうやって (dōyatte), どう → ja (dō)
• Kapampanganî: makananu, katnamu
• Katalanî: com → ca
• Kirgizî: кандайча → ky (kandayça), кандай → ky (kanday)
• Komorî: jeje
• Koreyî: 어떻게 (eotteoke), 어찌 → ko (eojji)
• Kreyoliya morîtanî: kouma
• Latînî: quōmodo → la, quō modo, quārē, quemadmodum, quī → la
• Lawsî: ແນວໃດ (nǣu dai)
• Lîtwanî: kaip
• Luhyayî: orie
• Luksembûrgî: wéi → lb
• Mòçenoyî: bia
• Makedonî: како (kako)
• Malezî: bagaimana → ms
• Maltayî: kif → mt
• Mançûyî: ᠠᡩᠠᡵᠠᠮᡝ (adarame)
• Maorî: pēhea
• Marî:

  Mariya rojhilatî: кузе

• Mayayiya yukatekî: bix
• Mecarî: hogyan → hu, hogy → hu
• Mongolî: яаж → mn (jaaž)
• Nahwatliya klasîk: quen, quenin
• Napolîtanî: cómme
• Nedersaksî: wiu
• Nepalî: कसरी → ne (kasarī)
• Ngarrindjerî: mengye
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: hvordan → no, hvorledes → no, åssen → no

  Norweciya nînorskî: korleis → nn, korso → nn

• Oksîtanî: cossí → oc
• Oygurî: قانداق‎ (qandaq)
• Ozbekî: qanday → uz, necha → uz
• Polonî: jak → pl
• Portugalî: como → pt
• Qazaxî: қалайша (qalaişa), қалай → kk (qalai)
• Rapanuyî: pehea
• Romancî: co, cu
• Romanyayî: cum → ro
• Rusî: как → ru (kak), каки́м о́бразом → ru (kakím óbrazom)
• Sardînî: comente, acomenti, comenti, cumenti, cumeti
• Sicîlî: comu → scn
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: како

  Latînî: kako → sh

• Skotî: hou
• Slaviya kevn:

  Kirîlî: како (kako)

• Slovakî: jak
• Slovenî: kakó → sl
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: kak

• Spanî: cómo → es
• Sundanî: kumaha
• Swabî: wia
• Swahîlî: namna → sw, jinsi → sw, -je
• Swêdî: hur → sv
• Şîngazîcayî: hali dje
• Tacikî: чӣ тавр → tg (čī tavr), чӣ гуна → tg (čī guna)
• Tagalogî: paano → tl
• Tayî: ยังไง → th, อย่างไร → th
• Telûgûyî: ఏవిధముగా (ēvidhamugā)
• Teteriya krîmî: nasıl, neday, qadiy
• Teterî: ничек (niçek)
• Tirkî: nasıl → tr
• Tirkmenî: nähili, neneň
• Tîbetî: ཇི་ལྟར (ji ltar), ག་འདྲས་ཟེ (ga 'dras ze)
• Toxarî B: mäkte
• Urdûyî: کیسے‎ (kaisa)
• Ûkraynî: як → uk (jak), як са́ме (jak sáme)
• Venîsî: come → vec
• Viyetnamî: như thế nào, làm sao → vi, sao → vi
• Volapûkî: lio → vo
• Walonî: kimint → wa, comint → wa
• Weylsî: sut → cy, fel → cy, ffordd → cy
• Wolofî: nan
• Ximêrî: របៀបណា (rɔbiəp naa)
• Yakutî: хайдах (xaydax)
• Yidîşî: ווי‎ (vi)
• Yorubayî: bawo
• Yûnanî: πώς → el (pós)

  Kevn: πῶς (pôs)

• Zêlandî: 'oe
• Zhuangî: baeq, baenzyiengh, daengjlawz, hauhlawz
• Zimanê destan ê emerîkî: BentB@BackFinger-PalmBack-BentB@CenterChesthigh-PalmBack OpenC@Ulnar-PalmUp-OpenC@CenterChesthigh-PalmUp
• Zuluyî: kanjani

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Girêdek

çawa

1. awayê ku, riya ku

   Nayê bîra min, ev çawa tê helkirin.

2. her awayê ku

   Bila mirov azad bin û çawa bixwazin bijîn, bila wisa bijîn.

3. yekser, di wê demê de

   Çawa tu hatî derî kilîd bike. ― Dema tu hatî yekser derî kilîd bike.

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.